Dyskusja:Krzyż pokutny

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania

Mity w "naukowych"

  • Adamczyk (c. 12 kk)

Rożne

Cytat

Odpowiedzialność rodowa

  • "Węzeł rodowy przynosił ze sobą obowiązek wzajemnej obrony. Nieprzyjaciel któregokolwiek członka stawał się wrogiem wszystkich. Pokrzywdzenie jednej osoby uważano za obrazę i krzywdę wyrządzoną całemu rodowi, to też cały ród szczególnie w razie zabójstwa obowiązany był poszukiwać odwetu i pomścić się za doznane naruszenie prawa lub domagać się zapłacenia okupu. Okup przypadał całemu rodowi pokrzywdzonemu, dzielono go między członków" "Odpowiedzialność za czyn bezprawny szczególnie za zabójstwo nie była ograniczona li do osoby złoczyńcy. Krewni jego podpadali również zemście pokrzywdzonego rodu, a za zapłatę umówionego lub przepisami prawnemi ustanowionego okupu odpowiadał ród złoczyńcy" (Aleksander Marian Janowicz. Historia prawa niemieckiego. Lwów:1898, s. 52.)

Jaczów

https://www.facebook.com/groups/256941724719073/permalink/1142227872857116

R

E. Woikowsy-Biedau, P. Kutzer Steinkreuze in Oberschlesischen. Oberschlesische Heimat 1909, Bd 5. s.142-143

Sandsteinkreuz nach der Form eines Patriarchen Kreuzes im Gestrüpp au dem alten Kirchchofe. Es stand vor 34 Jahren dicht an der rechten seite der alten, vor ungefähr 10 Jahren ...


Diese Deutung wird dadurch unterstützt, daß in der alten Kirche unter dem Orgelchor ein Bild des heil. Georg, des Patrons der Kirche, hing, auf dessen Rahmen die Jahreszahl 1628 zu lesen war. Es ist indes auch möglich, daß das Kreuz selbst älter ist, aber erst um 1628 die Inschrift erhielt.

Ein Patriarchen Kreuz hat

czeska teoria 'pokutności'

Określanie kamiennych krzyży mianem 'pokutnych' budzi kontrowersje. Najczęściej krzyż pokutny jest rozumiany jako obiekt wystawiony przez zabójcę, jako jego pokuta - zazwyczaj taka interpretacja pozostaje w sferze myślenia życzeniowego, będąc podsycana przez rozbudzające wyobraźnię legendy. Jeśli jednak podejść do pokuty w aspekcie teologicznym, można interpretować nazwę 'krzyż pokutny' inaczej. Osoba zamordowana, czyli zmarła nagłą śmiercią, bez ostatniego namaszczenia, a tym samym bez żalu i skruchy za grzechy popełnione za życia (czyli bez pokuty), w najlepszym wypadku mogła trafić do czyśćca. Krzyż pokutny, notabene wystawiony niekoniecznie w samym miejscu zbrodni, miał skłaniać mijających go do modlitwy za duszę zamordowanego w celu wybawienia jej od czyśćcowej męki. Im bardziej widoczne miejsce wystawienia krzyża, tym większe prawdopodobieństwo, że dobry chrześcijanin na jego widok pomodli się i przyczyni się w ten sposób do odkupienia grzechów zabitego.

Film

Krzyże i kapliczki Ziemi Kłodzkiej

Bractwo Krzyżowców

Szczególną rolę w utrwalaniu pojęcia 'krzyż pokutny' odegrało Bractwo Krzyżowców - Ogólnopolski Klub Badaczy i Miłośników Krzyży Pokutnych i Rzeźb Przydrożnych, założone przez Andrzeja Scheera w 1985 r. w Świdnicy. Zrzeszało nawet kilkuset pasjonatów, którzy spotykali się na tzw. biesiadach pokutnych. Bractwo przyczyniło się do odnalezienia, zabezpieczenia i odrestaurowania wielu obiektów, ale poprzez amatorskie podejście, oparte w dużej mierze na również amatorskich wykazach i publikacjach niemieckich (m.in. Maxa Hellmicha) doprowadziło do utożsamienia terminu 'krzyż pokutny' z każdym starym kamiennym krzyżem. Dodatkowo przyczyniły się do tego tabliczki z napisem: Krzyże pokutne XIV-XVI w., stawiane przez zabójców na miejscu zbrodni. PTTK Bractwo Krzyżowców. Wojewódzki Konserwator Zabytków. Zabytki pod ochroną prawa. W najlepszym razie owe tabliczki mogą jedynie hipotetycznie oddawać rzeczywistość, jednak prawie na pewno zwyczajnie dezinformują. Aby można było arbitralnie używać terminu 'krzyż pokutny', konieczne byłoby odnalezienie umowy kompozycyjnej dotyczącej niezaprzeczalnie tego konkretnego obiektu, nakazującej zabójcy postawienie krzyża w ramach zadośćuczynienia rodzinie zabitego. Jest to na ogół niemożliwe.

mail do Stowarzyszenia

Szanowni Państwo!

Interesuję się tematyką związaną z zabytkami prawa, krzyżami i kapliczkami przydrożnymi. Wraz z moim współpracownikiem skupiamy się ostatnio w szczególności na problematyce krzyży pojednania, starając się walczyć z narosłymi przekłamaniami dotyczącymi określania praktycznie każdego starego kamiennego krzyża mianem „pokutnego”. Próbujemy w internecie prostować nielicującą z wynikami badań naukowych (czy też z elementarną logiką) popularną wiedzę w tym zakresie, zmieniając m.in. treści w Wikipedii, prowadząc dyskusje w grupach tematycznych (to dość ciężka walka) czy wreszcie pracując nad własną stroną internetową. Myślimy także o swoistej ‘kampanii’ skierowanej do lokalnych władz, mającej na celu usunięcie dezinformujących tabliczek masowo umieszczonych przy kamiennych krzyżach przez Bractwo Krzyżowców, co jest dalej utrwalane przez urzędników chcących dzięki m.in. funduszom unijnym przyciągać w swoje regiony turystów („krzyż pokutny” wydaje się tu wielką atrakcją – vide: odznaki PTTK itp.).

W naszej skromnej amatorskiej działalności powołujemy się przede wszystkim na Panów naukową pracę i publikacje. Problem leży w dostępie do nich – osobiście nie mam nawet szczęścia posiadać egzemplarza swoistej „biblii” miłośników tematu - „Kamienne krzyże na Śląsku, Górnych Łużycach i ziemi kłodzkiej”. Opieramy się w większości na tym, co można znaleźć w internecie – czyli w większości niepełnych źródłach, a jest to rzecz jasna zbyt mało (przydałoby się gdzieniegdzie stosowanie przypisów odsyłających do konkretnych stron).

Chciałabym spytać o możliwość zakupienia lub jakiejkolwiek formy dostępu do zeszytów „Pomniki Dawnego Prawa” oraz pozostałych publikacji. Czy znajdują się one w jakiejś bibliotece we Wrocławiu? Być może istnieją w formie elektronicznej. Jeśli nie, to czy jest szansa na ich zdigitalizowanie i nawet płatny dostęp? Jestem przekonana, że spotkałyby się z dużym zainteresowaniem – koszty digitalizacji zwróciłyby się i docelowo umożliwiłoby to Państwu pozyskiwanie dodatkowych środków finansowych).

Będę wielce zobowiązana za umożliwienie dostępu do Państwa publikacji w jakiejkolwiek formie, byle była czytelna, lub o skierowanie mnie do jakiejś biblioteki czy placówki we Wrocławiu i jakiekolwiek inne wskazówki.

Z szacunkiem i dużym uznaniem dla Państwa pracy

Krzyż "cygański"

Vug, Oscar. Schlesische Heidenschanzen, ihre Erbauer und die Handelsstrassen der Alten : ein Beitrag zur deutschen Vorgeschichte. Bd. 2. Grottkau: 1890, s . 286. Vug 1890.jpg

Gegen 1000 m nördlich steht ein verstümmeltes Steinkreuz, das "Zigeunerkreuz" genannt; angeblich sollen dort einige Zigeuner ermordet worden sein, es ist jedoch nicht anzunehmen, das ihrem Andenken ein Kreuz errichtet worden sei. Da an der Stelle aber Urnen gefunden worden find, so dürfte hier eine Wohnstätte, vielleicht das sagenhafte Vorwerk gestanden haben.

Dyliżansem przez Śląsk Czartoryska

Sempołowskiej, Biskupin