Herby mieszczan

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania

Spis treści

Herby wrocławskich mieszczan, herby wrocławskich rodzin mieszczańskich.

Rehdiger, Schilling, Reichel

Każda osoba, każda rodzina, każda grupa i społeczność mogła i może przyjąć herb według własnego uznania, z wyjątkiem herbów już istniejących, i używać go tak jak chce.

Są tu herby rodzin związanych z Wrocławiem w okresie przedpruskim. Na stronie Herby mieszkańców Wrocławia uzupełnienie czyli pojawiające się we Wrocławiu herby osób, które z miastem związały się osobiście, ale ich rodziny nie są "wrocławskie".

W sensie ścisłym herb mieszczański (Bürgerliche Wappen) to herb mieszczanina (obywatela miasta), a więc osoby nieposiadającej szlachectwa. Jednak wiele rodzin mających obywatelstwo Wrocławia należało też do stanu szlacheckiego. Działo się tak, gdy nabycie nieruchomości w mieście uzależnione było od ubiegania się o jego obywatelstwo i przyjęcia go. Część szlacheckich rodzin przenosiła się tak do miasta całkowicie, stając się realnymi mieszczanami i wtapiając się w miejskie środowisko. Z drugiej strony wiele rodzin wrocławskiego patrycjatu, czy to za zasługi, czy też za pieniądze, uzyskiwało nobilitacje[1]. Pokazane są więc herby mieszczan wrocławskich zarówno w sensie herbów mieszczańskich sensu stricto, jak i szlacheckie herby rodzin mających wrocławskie obywatelstwo. Są pewne różnice w wyglądzie herbów mieszczańskich w sensie ścisłym i herbów rodowych (szlacheckich), zwłaszcza w wersji pełnej. Herb mieszczański nie był zasadniczo zwieńczany koroną rangową. Pozostaje pytaniem czy turniejowy herb z XV w. tzw. "żabi pysk" został później charakterystycznym dla herbów mieszczańskich, a hełmem szlachetnym stał się w XVI w. ówczesny herb turniejowy - hełm prętowy. Nie są to cechy bezwzględnie przestrzegane nawet w Niemczech, gdzie rodzaje herbów regulowały przepisy, a zdarzały się herby mieszczańskie z koroną rangową.

Acoluth

Acoluth, Accoluth, Acoluth von Folgersberg

Althoff

Althoff genannt Scholtz

Artzat

Artzat, Arzat, Arzt, von Artzat

Ashelm

Ashelm, Asshelm, von Ashelm

Attelmayer

Attelmayer, von Attelmayer

Bankau

von Bankau, Banke II

Banke

Banke, Bancke, Bank, Bankau, Bankaw, von Banck, von Bank, von Banke

Baumgarten

von Baumgarten, de Pomerio

Becherer

Becherer, Becher, Pecher

Beer

Beer, Ber, Beyer

Bennewitz

Bennewitz, Benewicz

Berlin

Berlin, Berlyn, von Berlin

Beyer

Beyer, Beyr, Bavarus

Biedau

von Biedau, Beda

Błędne herby

Bock

Bock, Bogkh, Bok, Pak, Pockow, Pock, von Bock und Polach

Böck und Greissau

von Böck und Greissau, von Boeck und Greissau

Bockwitz

Bockwitz, Buckowicz, Pockwicz, von Bockwitz,

Boner

Boner, Boner von Landau, Bonar

Braun

von Braun, Bruno von Oels, Brunonis, von Brun

Brecher

Brecher

Bressler

Bressler, von Bressler, Bressler von Aschenburg, Breßler, von Breßler, Breßler von Aschenburg, Reichsgrafen von Bressler

Bruck

von der Bruck zwanej Angermund

Burg

von Burg, Borg, Bork

Burkhart

Burckhardt, Burkhart, Burkhart von Loewenburg

Büttner

Büttner II, Buthner, von Büttner

Cölln

von Cölln

Conrad

Conrad, Cunradi, Konrad

Crato

Crato von Krafftheim (Krato, Crafftheim)
29 IX 1563 r. cesarz i m.in. król Czech Ferdynand I podniósł swojego lekarza Johannesa Crato do rangi dziedzicznego szlachcica czeskiego. 18 IX 1567 r. cesarz Maksymilian II podniósł go do rangi rycerza z tytułem "von Krafftheim", a 11 XII 1568 nadał mu tytuł hrabiego palatyna (Pfalzgraf, comes palatinus).

Dompnig

Dompnig, Dombnig, Dominici, Dominicus, Domnick, Domnig

Dobschütz

von Dobschütz, Dopschitz

Domelau

von Domelau, von Domslau, von Domlav

Döring

von Döring, Dorynk, Thuringus

Dumlose

Daumlose, Dumlose, Dumeloze, (die Daumenlosen)

Eben

Eben, Ebenn, Ebenstein, von Eben, von Eben und Brunnen, Freiherren von Eben und Brunnen

Eichheuser

Eichheuser, Eichheuser von Leonhardwitz, Aichheuser von Leonhardwitz

Eisenreich

von Eisenreich, Eysenreich, Ysenreich

Elssner

Elßner, von Elßner, Elssner, von Elsner, Oelssner

Engelhart von Schnellenstein

Engelhart von Schnellenstein, von Engelhart, Engilhart

Erfort

von Erfort

Eyler

Eyler

Falkenhayn

von Falkenhayn, von Falckenhein
To przykład rodu szlacheckiego, którego jedna z rodzin osiadła we Wrocławiu i uzyskała jego prawa miejskie. Jej przedstawicie nie afiszowali się z tym (nie ubiegali się o urzędy w radzie), ale zawierali małżeństwa z przedstawicielami miejskiego patrycjatu. Rodziny takie, zajmujące się handlem, ich szlacheckie środowisko ironicznie nazywało Pfeffersäcke.

Flandrin

Flandrin, von Flandrin

Foyt

Foyt, Foit, Vogt, Voyt,

Frankenstein

von Frankenstein, Franckensteyn

Freitag

Freitag, von Freytag, Freitag von Kupferberg, Freitag von Sapratschine

Froelich

Froelich, von Fröhlich, Fröhlich von Freudenfels

Fürst

Fürst, von Fürst, Fürst von Kupferberg

Gartz

Gartz, von Gartz und Rietzau

Gellhorn

von Gellhorn, Gelhor

Gleissenberg

Gleissenberg, von Gleissenberg, Gleißenberg, von Gleißenberg

Goldbach

Goldbach, von Goldbach

Gossinger

Gossinger

Görlitz

Götz

Götz, Göz, Goetz, von Götz und Schwanenflies, von Götz und Schwanenfliess, von Götz und Schwanenfließ, Götz von Schwanenfließ

Nobilitacja w 1662 r. Johann Götz (1600-1677) podniesiony do dziedzicznej szlachty czeskiej (dyplom 13 VI 1662) z tytułem von Schwanenfliess .

Gremmel

Gremmel, Gremil

Grundmann

Grundmann, von Grundmann

Halmann

Halmann, Halmann von Halmenfeld

Haunold

von Haunold, Haunolt, Hawnold, Hawnolt, Ritter von Haunold, Haunold I

Haunold II

Haunold II, Haunold-Sacherwitz

Haupt

Haupt, von Haupt

Heide

von Heide, de Heyda, von Heydebrand, und der Lasa

Hemmerdey

Hemmerdey, von Hemmerdey

Hertwig

Hertwig, von Hertwig, Hertwigk

Heseler

Heseler, Hesler, Hessler, Hezeler, Heyzeler, Hewseler, Hezler, von Hessler, Hesler von Waldau, Hessler von Waldau

Hesse

Heilandt

Heilandt, von Heilandt

Herdegen

Herdeni, Herdein, Herdan von Teichenau

Herbst

Herbst, von Herbst

Herrgott

Herrgott, Hergott

Heugel

Heugel, von Heugel, Hewgil, Hewgel, Heygel, von Heugel und Polockwitz

Hildebrand von Mylnow

Hildebrand von Mylnow, Hildebrandus, Hyltenbrandt

Hirsch

Hirsch, Hirsch von Kaltenbrunn

Hoffmann

Hoffmann, Hoffmann von Hoffmannswaldau

Holczel

Holczel, Holczell, Holtzell, Hölezel, Hölczel, Höltzel, Hölczels

Holtz

von Holtz

Holtzbecher

Holtzbecher, Holtzbecher von Grunau

Hörnig

Hörnig, von Hornig, Harnig, Hoernig, Hornick, Horning

Hubrig

Hubrig, von Hubrig

Gutteter

Gutteter, von Gutteter

Huber

Jaeger

Jaeger, Jäger, Jaeger von Jaegersburg

Jenkwitz

Jenkwitz, Jenckewitz, Jancowicz, Jencowicz, von Jenkwitz

Jenkwitz-Posadovsky

Jenkwitz, Jenckwitz, Jenckewitz, Jenckewitch, Jenckewicz, Jenkwitz genannt Posadowsky

Jentsch

Jentsch, Jentsche, Jentcz, Gencz

John I

John, von John

John II

John, von John, John von Cosel, John von Wilkau

Kanth

von Kanth, Sechsbecher, Ganczke

Keltsch

Keltsch, Költsch, Költsch von Pruck

Kemmerer

Kemmerer, von Rasselwitz

Kirchpauer

Kirchpauer, Kirchenpauer, Kirchenpaur, Kirchpauer von Kirchdorff

Kirsten

Kirstein, Kirstan

Klose

Klose, Kloss, von Klose

Kober von Kobersberg

Kober, Kober von Kobersberg

Knebel

Knebel, Knebil

Koeßler

Koessler, Koseler, Koeßler, Kösler, von Koessler

Kolhas

Kolhas, von Kolhas

Kottwitz

von Kottwitz

Krakau

von Krakau, de Cracovia, także Wirsink

Krapff

Krapff, Krappe, Crapff, Cruyff, Crapp, Krapp, Krappe, Krapph, Krapphe

Gmerk (Hausmarke)
Herb

Krebel

Krebil, Crebel, Crebil, Crevil, Knebil, Kribel, Kriebel

Kretschmer I

Kretschmer II

Kretschmer, Kretschmar, Kretzschmar, von Kretzschmar

Krieg

Crickow, Crigk, Crikow, Krig, Krieg, Krickau, von Krickau

Kromayer

von Kromayer, Cromer, Cromair, Krameir

Kühn

Kühn, Kühn von Kühnheim

Kurn

Kurn, Kürn

Landshutter

Landshutter, von Landshutter

Lausnitz

von Lausnitz, Lausitz

Lebe

Lemberg

Lemberg, Lewenberg, Löwenberg, Lewenberk, von Löwenberg, Lewinberk

Leubel

Leubel, Leubelius, von Loeben

Liebentantz

Liebentantz, von Liebentanz, Liebentanz von Liebenau

Lindner I

Lindner, Lindener, von Lindner

Lindner II

Lindner, Lindener

Maurer

Maurer, Mewerer, Maurerus

Mehl

Mehl von Strehlitz, Melh

Meisner

Meisner, Meissner, Meisener, Meißner, Meysener

Gmerk

Herb

Merboth

Merboth, Merbotho, von Merboth

Metzler

Metzler, Metzler von Feldkirch

Michelsdorf

von Michelsdorf, Michilstorff

Miltner

Miltner, Miltner von Miltenberg

Mittelstrass

Mittelstrass, Mittelstras

Mollensdorf

von Mollensdorf, Molstorf, Möllendorff

Monau

Monau, Monaw, von Monau

Morenberg

Morenberg (Schwab), Morenberger, Morenbergk, Mörnberg von Morenberg

Mudrach

Mudrach, von Mudrach, Modrach, Freiherrn von Mudrach

Mühlheim

von Mühlheim, Mulheym, Molheim

Müller

Müller, Müller von Malkwitz

Münsterberg

von Münsterberg, Munstirberg, Monsterbergk

Neumann

NN

Herby i gmerki niezidentyfikowane

NN związane z Götz

Nieidentyfikowane herby na epitafium Johanna Götz und Schwanenfliess (1600-1677) powstałym w 1670 r. w w farze elżbietańskiej. Herby związane są w jakiś sposób z nobilitacją rodziny w 1662 r., w większości nawiązują do nadanego wówczas rodzinie Götz herbu.

Nostwitz


Oelhafen

Oelhafen, Oelhafen von Schöllenbach, Olhaff, Olhaffen, Ölhafen

Ohlen

Ohle, von Ohl, von Ohlen und Adlerscron

Oppeln

von Oppeln, Opoln, Opul

Pachaly

Pachaly, von Pachaly

Pasterwitz

Pasteriz, von Pasterwitz

Paueswang

Paueswang, Pausewange

Pein

von Pein, von Pein und Wechmar

Pfintzing

Pfintzig, Pfintzing, von Pfintzing, Pfitnzig von Lichtenhof, Pfinzig

Pförtner

Pförtner, Pfortner, Pförtner von der Hölle

Poley

Poley, von Poley

Popplau

Popplau, Popelow, Poppel, Poppelau, Popplaw, Popplow, von Popplau

Gmerk

Herb

Preuße

Preuße (Preusse), Prewsse

Prockendorff

Brockendorff, von Brockendorff, Prockendorf, Prockendorff, von Prockendorff

Promnitz

Protschky

Protschky, Pratschke, Proczky, Pratzky, Protzky

Pucher

Pucher, Pucher von der Puch

Pusch

Pusch, Pusch von Gemsefld

Rampusch

Rampusch, von Rampusch und Rommenstein, Rampusch von Rommenstein

Rehdiger

Rehdiger, von Rehidger, Rehdinger, Rhediger, Rhödinger, Rudinger, Witzendorff-Rehdiger

Reichel

Reichel, Reichell, Reychell, Richil, von Reichel, von Reicheil, Freiherren von Reichell

Gmerk

Herb

Reichenbach

von Reichenbach, Richinbach

Reusner

Reußner, Reusner, Reussner, von Reussner

Reuss

Reuss

Riedel

Riedel, von Riedel, Riedel von Loewenstern

Riemer

Riemer, Riemberg, Riemer von Riemberg

Rindfleisch

Rindfleisch

Gmerk

Herb

Rohn

Rohn, von Rohn, von Rohnau

Rösler

Rösler, Röseler, Röẞler, Rössler, Rösler von der Rosen,

Rötel

Rötel, Rötel von Reichenau

Roth

Roth, von Roth

Rothe

Rothe, von Rothe, Rote, Roth, Ruffus, von Rotenhan gen. Rothe, Rothchen, Rotenhan

Rulke

von Rulke, Rulconis, Ruelcke

Rybisch

Rybisch, Ribisch, Riebisch

Sachs

Sachse

Sachse, Saxo

Sachwitz

Sachwitz, Zachewicz

Saffran

Saffran

Salmon

von Salomo, von Salmon

Sauermann

Saurmann, Saurman, Sauermann, Sauerman, von Sauermann, Sawermann, Sawormann, von Sauerma, von Saurma, Freiherren oder Grafen von Sauerma (Saurma)

Schachmann

Schachmann, Tschachman, von Schachmann

Schaf

Schaf, Schaaf

Schaff

Schaff, Schaf von Weistritz, von Schaf

Scharf

Scharf von Werd, Scharff von Werth

Schebitz

von Schebitz, Schewitz

Scheuerlein

Scheuerlein, , Scheurlein, Scheurlin, Schewirlin, Scheurl von Defersdorf, Scheuerl von Scheuerlin, Scheurl

Schilling

Schilling, von Schilling

Schmidt

Schmidt, von Schmidt, Schmidt von Schmiedefeld, Schmidt von Schmiedefeldt

Schnabel

Scholtz

Scholtz, von Scholtz, von Scholtzen, Scholz

Scholz

Scholz von Rosenthal, Scholcz, Scholz, Scholze, Schultis

Schreiter

Schreiter, von Schreiter

Schwab

Schwab, Schwab von Buchen, Schwab von Puchen, Schwob, Schwop

Schwarz

von Schwarz, Schwartz, zwany Niger

Schweidnitz

von Schweidnitz, Swidenicz

Schwobisdorf

von Schwobisdorf, Schwobisdrorff, Swobsdorff, Schwosdorf

Sebisch

Sebisch, von Sebisch, Saebisch, Sebysch

Seidel

Seidel, von Seidel

Senitz

von Senitz, Senicz

Seiler

Seiler, von Seyller

Seyfert

Seyfert, Seifart, Seifert,Seyffert, von Seyfert

Sitten

Sitten, von Sittin, Setten, Siczhen, de Zitschen

Skal

von Skal, Scal

Skopp

von Skopp, Scoppo, Schkop, Schkopp

Sommer

Sommer, Sommer von Sommersberg

Steinkeller

von Steinkeller, Steynkelir

Stengel

Stengel, Stengil

Stillevogt

Stillevoit, Stillvogt, von Waldau

Znaczący ród w początkach Wrocławia jako miasta powstającego na prawie niemieckim i kształtowania się jego samorządowego zarządu (XIII, XIV w.). Jego protoplasta Godinus był pierwszym "burmistrzem" wrocławskich niemieckich osadników już w 1214, a Heinrich zasadźcą podczas lokacji miasta w 1242 r. i został wójtem. Jeden z wrocławskich Stillevogtów (Gedko) był też zasadźcą Krakowa (1257) i jego wójtem. Samo nazwisko jest właściwie przydomkiem związanym z tymi zdarzeniami. Stillevogt oznacza zastępcę wójta (dialekt średnio-górno-niemiecki[7]. Kojeni Stillvogtowie w II poł. XIII i XIV w. zasiadali często w Radzie i ławie Wrocławia. Jeszcze w XIII w. jeden z synów wójta Heinricha, również Heinrich, był właścicielem Waldau w regionie Brzegu. Ta gałąź rodziny pod nazwą von Waldau istniała do 1841 r., mając posiadłości głównie w okolicach Brzegu i Ząbkowic Śląskich.

Stolz

von Stolz, Stolcz

Stosch

Stosh

Strachwitz

von Strachwitz

Stronchen

von Stronchen, Stränchin, Strönichen

Sydenberg

Sydenberg, von Seidenberg, Zydinberg.

Tarnau

Tarnau, Tarnaw, von Tarnau und Kueschmalz, von Tarnau und Kuehschmaltz. Herb taki jak polski herb Leliwa, którym pieczętowali się m.in. Tarnowscy.

Tauchen

Tauchen, Tauch, Tawchen

Themmritz

Themmritz, von Temritz

Thiele

Thiele, Thyl, Thyle, Tyle. Tilo

Thielisch

Thielisch, von Thielisch, Tilesius von Tilenau

Tinczmann

Tinczmann, von Tinzmann

Titzen

Titzen, Titius, von Titzen, von Titzenhofen, Titz von Titzenhofen

Ulmer

Ulmer, Ulmer von Ulmenheim

Ungeraten

Ungeraten, Ungerathen, Ungerotin

Uthmann von Ransern

Uthmann von Ransern

Uthmann und Rathen

Uthmann und Schmolz

von Uthmann und Schmolz, von Uthmann III, Uthmann von Schmolz

Vogt

Vogt, Vogtt, von Vogten, Vogt und Westerbach

Vollgnad

Vollgnad, Vilgnad, von Vollgnad

Wazenrode

von Wazenrode, Goblo

Weber

Weber

Wehner

Wehner, von Wehner, von Posadowsky-Wehner

Willusch

Willusch, Willichius

Wolf

Wolf, Wolf von Wolfsburg

Wolff

Wolff, von Wolff

Yban

Iban, Yban

Zacharias

von Zacharias, von Sachenkirch, von Czachris, von Czacheris, von Sacherwitz

Zang

Zang, von Zangen, von Zange und Oberlahnstein, von Zangen und Oberlahnstein

Zindel

von Zindel, von Zindal, Zindalski, Cyndato

Przypisy

  1. Należy mieć na uwadze, że Wrocław był od lokacji po połowie XIII w. miastem faktycznie niemieckim zarówno pod względem językowym jak i niedługo potem przynależności państwowej. Mieszkała w nim trudna do określenia ilościowego grupa ludności polskiej. Był to jednak plebs niemający w ogóle praw miejskich, a wśród mieszczan Polacy stanowili głównie pospólstwo, czyli warstwę rzemieślników, drobnych kupców, kramarzy. Zajmowanie się niektórymi z tych zajęć groziło utratą szlachectwa (Adelsverlust). Władze miejskie zdominowane były przez praktycznie jednolicie niemiecki patrycjat, czyli warstwę najbogatszą, a więc wielcy kupcy (hurtowi, międzynarodowi), najbogatsi rzemieślnicy, bankierzy, właściciele gruntów miejskich. I to niemieckiego patrycjatu dotyczą herby szlacheckie. Mamy więc do czynienia z niemieckim prawem stanowym, w którym stan szlachecki nie był jednolity jak w Polsce, lecz składał się z wielu warstw.
  2. Według Hermanna Luchsa w Heraldik eine Hülfswissenschaft der Kunstgeschichte. W: Jahresbericht der höheren Töchterschule am Ritterplatz zu Breslau 1864. Breslau: 1864, s. 15 jest to znak użyty przez Dominika Dompniga (Dominicus Domnick) w prywatnym liście (skrypcie dłużnym). Autor listu stwierdza, że jest to jego "prawa pieczęć". List pochodzi z 1483 r. i był w Elisabeth-Kirchen-Archiv Nr. 466. Luchs uważa, że jest to starszy herb Dompnigów, którego rodzina nadal nieraz używała. Dominik (zm. 1526) jest bratem straconego później seniora rady Heinza, który używał w tym samym czasie innego herbu (fot. 3). Drugą hipotezą Luchsa jest, że być może dwie linie miały inne znaki (linia pochodząca od Heinza i linia pochodząca od Dominika), stwierdzając: "albo ten drugi był przyznany tylko pewnej linii rodu, mianowicie linii późniejszego starosty księstwa wrocławskiego (Heinza)". Herb w formie używanej przez Heinza (krokiew) istniał jednak już co najmniej w początku XV w. Jest np. na zworniku sklepienia kaplicy Dompnigów w farze elżbietańskiej (fot. 1), a musiał tam powstać przed 1415 r., bo wtedy patronat kaplicy przestał należeć do Dompnigów.
  3. 3,000 3,001 3,002 3,003 3,004 3,005 3,006 3,007 3,008 3,009 3,010 3,011 3,012 3,013 3,014 3,015 3,016 3,017 3,018 3,019 3,020 3,021 3,022 3,023 3,024 3,025 3,026 3,027 3,028 3,029 3,030 3,031 3,032 3,033 3,034 3,035 3,036 3,037 3,038 3,039 3,040 3,041 3,042 3,043 3,044 3,045 3,046 3,047 3,048 3,049 3,050 3,051 3,052 3,053 3,054 3,055 3,056 3,057 3,058 3,059 3,060 3,061 3,062 3,063 3,064 3,065 3,066 3,067 3,068 3,069 3,070 3,071 3,072 3,073 3,074 3,075 3,076 3,077 3,078 3,079 3,080 3,081 3,082 3,083 3,084 3,085 3,086 3,087 3,088 3,089 3,090 3,091 3,092 3,093 3,094 3,095 3,096 3,097 3,098 3,099 3,100 3,101 3,102 3,103 3,104 3,105 3,106 3,107 3,108 3,109 3,110 3,111 3,112 3,113 3,114 3,115 3,116 3,117 3,118 3,119 3,120 3,121 3,122 3,123 3,124 3,125 3,126 3,127 3,128 3,129 3,130 3,131 3,132 3,133 3,134 3,135 3,136 3,137 Stein Rudolf. Der Rat und die Ratsgeschlechter des alten Breslau. Würzburg: Holzner-Verlag, 1963.
  4. 4,0 4,1 Johann Siebmacher. Der abgestorbene Adel der Preussischen Provinz Schlesien. Zweiter Theil. oprac. Konrad Blážek. Nürnberg: 1890.
  5. Alfred Schellenberg. Schlesisches Wappenbuch Bd 1. Görlitz: 1938.
  6. Römischer Kayserlichen auch zu Hungern vnd Behaimb Königlichen Majestat etc. Wappen czyli Schlesisches Wappenbuch lub Scharffenberg'sches Wappenbuch.
  7. Gedko Stilvogt w Polski Słownik Biograficzny, t. 7. 1948

Literatura

  • Dworzaczek Włodzimierz. Przenikanie szlachty do stanu mieszczańskiego w Wielkopolsce w XVII i XVIII w. Przegląd Historyczny 1956, 47/4, s. 656-684.
  • Gmerki i herby mieszczańskie. W: Encyklopedia Wrocławia. Wrocław: 2006, s. 239.
  • Mülversted George Adalbert von. Ausgestorbener Adel der Fürstenthümer Schwarzburg, zugleich als Entwurf eines Lexicons des früheren Schwarzburgischen Adels (J. Siebmachers's großes Wappenbuch, Band 6, Abt. 13). Nürnberg: 1908.
  • Siebmacher Johann, opracowanie Blážek Konrad. Der abgestorbene Adel der preussischen Provinz Schlesien und der Oberlausitz. Teil 2. Nürnberg 1890.
  • Wrocław Bibliografia