Herby mieszczan: Różnice pomiędzy wersjami
Linia 305: | Linia 305: | ||
Gremmel, Gremil | Gremmel, Gremil | ||
<gallery mode=packed heights=230px> | <gallery mode=packed heights=230px> | ||
− | Plik:Gremmel Epitafium Hansa Scholza.jpg|Herb Elżebiety (Elizabeth) Scholz z domu Gremmel [[ | + | Plik:Gremmel Epitafium Hansa Scholza.jpg|Herb Elżebiety (Elizabeth) Scholz z domu Gremmel [[Epitafium Hansa Scholze|na epitafium męża]]; Fara elżbietańska, pocz. XVI w. |
Plik:Izba Seniora Gremmel.jpg|Herb na [[Herby wrocławskich rajców i ławników na sklepieniu Izby Seniora Rady w Ratuszu|sklepieniu Izby Seniora Rady]] (1484-1485) reprezentuje radnego Hansa Gremmela | Plik:Izba Seniora Gremmel.jpg|Herb na [[Herby wrocławskich rajców i ławników na sklepieniu Izby Seniora Rady w Ratuszu|sklepieniu Izby Seniora Rady]] (1484-1485) reprezentuje radnego Hansa Gremmela | ||
Plik:Gremmel, Stein.jpg|alt=Herb mieszczański|Herb rodziny Gremmel (Stein<ref name="Stein"/>) | Plik:Gremmel, Stein.jpg|alt=Herb mieszczański|Herb rodziny Gremmel (Stein<ref name="Stein"/>) | ||
Linia 1026: | Linia 1026: | ||
Scholz von Rosentahl, Scholz, Scholze, Schultis | Scholz von Rosentahl, Scholz, Scholze, Schultis | ||
<gallery mode=packed heights=230px> | <gallery mode=packed heights=230px> | ||
− | Plik:Scholz Epitafium Hansa Scholza 2.jpg|Herb [[ | + | Plik:Scholz Epitafium Hansa Scholza 2.jpg|Herb [[Epitafium Hansa Scholze|Hansa Scholze zm. w 1505 r. na jego epitafium]]; wrocławska fara elżbietańska |
Plik:Scholz Herbarz Scharffenberga.jpg|Scholzen (Scharffenberg<ref name="Scharffenberg">''Römischer Kayserlichen auch zu Hungern vnd Behaimb Königlichen Majestat etc. Wappen'' czyli ''Schlesisches Wappenbuch'' lub ''Scharffenberg'sches Wappenbuch''.</ref>) | Plik:Scholz Herbarz Scharffenberga.jpg|Scholzen (Scharffenberg<ref name="Scharffenberg">''Römischer Kayserlichen auch zu Hungern vnd Behaimb Königlichen Majestat etc. Wappen'' czyli ''Schlesisches Wappenbuch'' lub ''Scharffenberg'sches Wappenbuch''.</ref>) | ||
Plik:Scholz, Stein.jpg|alt=Hausmarke, Breslau|Herb rodziny Scholz von Rosentahl (Stein<ref name="Stein"/>) | Plik:Scholz, Stein.jpg|alt=Hausmarke, Breslau|Herb rodziny Scholz von Rosentahl (Stein<ref name="Stein"/>) |
Wersja z 10:26, 26 lis 2022
Spis treści
- 1 Acoluth
- 2 Artzat
- 3 Ashelm
- 4 Attelmayer
- 5 Bankau
- 6 Banke
- 7 Baumgarten
- 8 Becherer
- 9 Beer
- 10 Bennewitz
- 11 Berlin
- 12 Beyer
- 13 Biedau
- 14 Bock
- 15 Bockwitz
- 16 Braun
- 17 Bressler
- 18 Bruck
- 19 Burg
- 20 Burkhart
- 21 Büttner
- 22 Cölln
- 23 Conrad
- 24 Dompnig
- 25 Dobschütz
- 26 Döring
- 27 Dumlose
- 28 Eben
- 29 Eichheuser
- 30 Eisenreich
- 31 Elssner
- 32 Engelhart von Schnellenstein
- 33 Erfort
- 34 Falkenhayn
- 35 Flandrin
- 36 Foyt
- 37 Frankenstein
- 38 Freitag
- 39 Froelich
- 40 Fürst
- 41 Gartz
- 42 Gellhorn
- 43 Gleissenberg
- 44 Goldbach
- 45 Gossinger
- 46 Görlitz
- 47 Götz
- 48 Gremmel
- 49 Grundmann
- 50 Halmann
- 51 Haunold
- 52 Haunold-Sacherwitz
- 53 Haupt
- 54 Heide
- 55 Hemmerdey
- 56 Hertwig
- 57 Heseler
- 58 Hesse
- 59 Heilandt
- 60 Herdegen
- 61 Herbst
- 62 Heugel
- 63 Hildebrand von Mylnow
- 64 Hirsch
- 65 Hoffmann
- 66 Holczel
- 67 Holtzbecher
- 68 Hörnig
- 69 Hubrig
- 70 Gutteter
- 71 Jaeger
- 72 Jenkwitz
- 73 Jenkwitz-Posadovsky
- 74 Jentsch
- 75 John I
- 76 John II
- 77 Kanth
- 78 Keltsch
- 79 Kemmerer
- 80 Kirsten
- 81 Klose
- 82 Knebel
- 83 Kober von Kobersberg
- 84 Koeßler
- 85 Kolhas
- 86 Kottwitz
- 87 Krakau
- 88 Krapff
- 89 Krebel
- 90 Kretschmer I
- 91 Kretschmer II
- 92 Krickau
- 93 Kromayer
- 94 Kühn
- 95 Kurn
- 96 Landshutter
- 97 Lausnitz
- 98 Lebe
- 99 Lemberg
- 100 Leubel
- 101 Liebentantz
- 102 Lindner
- 103 Lindner
- 104 Maurer
- 105 Mehl
- 106 Meisner
- 107 Merboth
- 108 Metzler
- 109 Michelsdorf
- 110 Miltner
- 111 Mollensdorf
- 112 Monau
- 113 Morenberg
- 114 Mudrach
- 115 Mühlheim
- 116 Müller
- 117 Münsterberg
- 118 NN
- 119 Oelhafen
- 120 Ohlen
- 121 Oppeln
- 122 Pachaly
- 123 Pasterwitz
- 124 Pein
- 125 Pfintzing
- 126 Pförtner
- 127 Poley
- 128 Poppel
- 129 Preuße
- 130 Prockendorff
- 131 Promnitz
- 132 Protschky
- 133 Pucher
- 134 Rampusch
- 135 Rehdiger
- 136 Reichel
- 137 Reichenbach
- 138 Reusner
- 139 Riedel
- 140 Riemer
- 141 Rohn
- 142 Rötel
- 143 Roth
- 144 Rothe
- 145 Rulke
- 146 Sachs
- 147 Sachse
- 148 Sachwitz
- 149 Saffran
- 150 Salmon
- 151 Sauermann
- 152 Schachmann
- 153 Schaff
- 154 Schebitz
- 155 Scheuerlein
- 156 Schilling
- 157 Schmidt
- 158 Scholtz
- 159 Scholtz
- 160 Scholz
- 161 Schwab
- 162 Schwarz
- 163 Schweidnitz
- 164 Schwobisdorf
- 165 Sebisch
- 166 Seidel
- 167 Senitz
- 168 Seiler
- 169 Seyfert
- 170 Sitten
- 171 Skal
- 172 Skopp
- 173 Sommer
- 174 Steinkeller
- 175 Stengel
- 176 Stillevogt
- 177 Stolz
- 178 Stosch
- 179 Strachwitz
- 180 Stronchen
- 181 Sydenberg
- 182 Tarnau
- 183 Themmritz
- 184 Thiele
- 185 Thielisch
- 186 Tinczmann
- 187 Titzen
- 188 Ungeraten
- 189 Uthmann von Ransern
- 190 Uthmann von Rathen
- 191 Uthmann von Schmolz
- 192 Vollgnad
- 193 Wazenrode
- 194 Wehner
- 195 Willusch
- 196 Wolf
- 197 Wolff
- 198 Yban
- 199 Zacharias
- 200 Zang
- 201 Zindel
- 202 Przypisy
- 203 Literatura
Każda osoba, każda rodzina, każda grupa i społeczność mogła i może przyjąć herb według własnego uznania, z wyjątkiem herbów już istniejących, i używać go tak jak chce.
Herby wrocławskich mieszczan. Są tu herby rodzin związanych z Wrocławiem w okresie przedpruskim. Na stronie Herby mieszkańców Wrocławia uzupełnienie czyli pojawiające się we Wrocławiu herby osób, które z miastem związały się osobiście, ale ich rodziny nie są "wrocławskie".
W sensie ścisłym herb mieszczański (Bürgerliche Wappen) to herb mieszczanina (obywatela miasta), a więc osoby nieposiadającej szlachectwa. Jednak wiele rodzin mających obywatelstwo Wrocławia należało też do stanu szlacheckiego. Działo się tak, gdy nabycie nieruchomości w mieście uzależnione było od ubiegania się o jego obywatelstwo i przyjęcia go. Część szlacheckich rodzin przenosiła się tak do miasta całkowicie, stając się realnymi mieszczanami i wtapiając się w miejskie środowisko. Z drugiej strony wiele rodzin wrocławskiego patrycjatu, czy to za zasługi, czy też za pieniądze, uzyskiwało nobilitacje[1]. Pokazane są więc herby mieszczan wrocławskich zarówno w sensie herbów mieszczańskich sensu stricto, jak i szlacheckie herby rodzin mających wrocławskie obywatelstwo. Są pewne różnice w wyglądzie herbów mieszczańskich w sensie ścisłym i herbów rodowych (szlacheckich), zwłaszcza w wersji pełnej. W herbie mieszczańskim stosowano hełm turniejowy, czyli zamknięty (bez przyłbicy) tzw. żabi pysk. Herb taki nie był też zwieńczany koroną rangową. Nie są to cechy bezwzględnie wymagane nawet w Niemczech, gdzie rodzaje herbów regulowały przepisy, i zdarzały się herby mieszczańskie nawet z koroną rangową.
Acoluth
Acoluth, Accoluth, Acoluth von Folgersberg
Herb rodziny Acoluth von Folgersberg (Stein[2])
Artzat
Artzat, von Artzat
Herb rodziny Artzat (Stein[2])
Ashelm
Ashelm, von Ashelm
Herb rodziny Ashelm (Stein[2])
Attelmayer
Attelmayer, von Attelmayer
Herb rodziny Attelmayer (Stein[2])
Bankau
von Bankau, Banke II
Gmerk (Hausmarke, Hauszeichen, Hofzeichen, Handgemal) rodziny von Bankau (Stein[2])
Banke
von Banke, Bancke, Bank, Bankaw
Baumgarten
von Baumgarten, de Pomerio
Herb rodziny von Baumgarten (Stein[2])
Becherer
Becherer, Becher, Pecher
Herb rodziny Becherer (Stein[2])
Beer
Beer, Ber
Herb rodziny Beer (Stein[2])
Bennewitz
Bennewitz, Benewicz
Gmerk rodziny Bennewitz (Stein[2])
Berlin
Berlin, Berlyn, von Berlin
Herb rodziny von Berlin (Stein[2])
Beyer
Beyer, Bavarus
Herb rodziny Beyer (Stein[2])
Biedau
von Biedau, Beda
Herb rodziny von Biedau (Stein[2])
Bock
von Bock, Bok, Bogkh, Pockow, Pock, Pak, von Bock und Polach
Herb rodziny von Bock (Stein[2])
Bockwitz
von Bockwitz, Buckowicz, Pockwicz
Herb rodziny von Bockwitz (Stein[2])
Braun
von Braun, Bruno von Oels, Brunonis, von Brun
Herb rodziny von Braun (Stein[2])
Bressler
Bressler, von Bressler Bressler von Aschenburg, Breßler, von Breßler, Breßler von Aschenburg
Herb rodziny Breßler von Aschenburg (Stein[2])
Bruck
von der Bruck zwanej Angermund
Herb rodziny von der Bruck zwanej Angermund (Stein[2])
Burg
von Burg, Borg, Bork
Herb rodziny von Burg (Stein[2])
Burkhart
Burckhardt, Burkhart, Burkhart von Loewenburg
Herb rodziny Burkhart von Loewenburg (Stein[2])
Büttner
Büttner II, Buthner, von Büttner
Herb rodziny wrocławskiej Büttner (Stein[2])
Cölln
von Cölln
Herb rodziny von Cölln (Stein[2])
Conrad
Conrad, Cunradi, Konrad
Herb rodziny Conrad (Stein[2])
Dompnig
Dompnig, Dombnig, Dominici, Dominicus, Domnick, Domnig
1. Herb rodziny Dompnig na zworniku sklepienia kaplicy Dompnigów (Trzech Króli) w kościele pw. św. Elżbiety we Wrocławiu
2. Znak użyty przez Dominika Dompniga w 1483 w prywatnym liście[3].
3. Dompnig na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485), reprezentuje Heinza Dompniga
5. Herb rodziny Dompnig (Stein[2])
Dobschütz
von Dobschütz, Dopschitz
Herb rodziny von Dobschütz (Stein[2])
Döring
von Döring, Dorynk, Thuringus
Herb rodziny von Döring (Stein[2])
Dumlose
Dumlose, Dumeloze, (die Daumenlosen)
Eben
von Eben, Ebenn, von Eben und Brunnen
Herb rodziny von Eben und Brunnen (Stein[2])
Eichheuser
Eichheuser, Eichheuser von Leonhardwitz, Aichheuser von Leonhardwitz
Herb rodziny Eichheuser von Leonhardwitz (Stein[2])
Eisenreich
von Eisenreich, Eysenreich, Ysenreich
Herb Eisenreich na sklepieniu Izby Seniora Rady w ratuszu, Wrocław (1484-1485); reprezentuje Seniora Rady Lukasa Eisenreicha
Herb rodziny Eisenreich (Stein[2])
Elssner
Elßner, von Elßner, Elssner, von Elsner, Oelssner
Herb rodziny von Elßner (Stein[2])
Engelhart von Schnellenstein
Engelhart von Schnellenstein, von Engelhart, Engilhart
Herb rodziny Engelhart von Schnellenstein (Stein[2])
Erfort
von Erfort
Herb rodziny Erfort (Stein[2])
Falkenhayn
von Falkenhayn, von Falckenhein
To przykład rodu szlacheckiego, którego jedna z rodzin osiadła we Wrocławiu i uzyskała jego prawa miejskie. Jej przedstawicie nie afiszowali się z tym (nie ubiegali się o urzędy w radzie), ale zawierali małżeństwa z przedstawicielami miejskiego patrycjatu. Rodziny takie, zajmujące się handlem, ich szlacheckie środowisko ironicznie nazywało Pfeffersäcke.
Herb rodziny von Falkenhayn pod postacią Katrzyny Krapff z domu Falkenhayn na epitafium Krappów w kościele św. Elżbiety.
Flandrin
Flandrin, von Flandrin
Herb rodziny Flandrin (Stein[2])
Foyt
Vogt, Foyt, Foit, Voyt, Vogt und Westerbach
Gmerk na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje ławnika Mathiasa Foyta
Gmerk rodziny Foyt na kapliczce Foyta z 1491 r. błędnie nazywanej kapliczką Dompniga
Gmerk wrocławskiej rodziny Foyt (Stein[2])
Herb rodziny Vogt und Westerbach (Stein[2])
Frankenstein
von Frankenstein, Franckensteyn
Herb rodziny von Frankenstein (Stein[2])
Freitag
Freitag, von Freytag, Freitag von Kupferberg, Freitag von Sapratschine
Herb rodziny Freitag (Stein[2])
Froelich
Froelich, von Fröhlich, Fröhlich von Freudenfels
Herb rodziny Froelich (Stein[2])
Fürst
Fürst, von Fürst, Fürst von Kupferberg
Herb rodziny Fürst von Kupferberg (Stein[2])
Gartz
Gartz, von Gartz und Rietzau
Herb rodziny Gartz (Stein[2])
Gellhorn
von Gellhorn, Gelhor
Herb rodziny von Gellhorn (Stein[2])
Gleissenberg
Gleissenberg, von Gleissenberg, Gleißenberg, von Gleißenberg
Herb rodziny von Gleißenberg (Stein[2])
Goldbach
Goldbach, von Goldbach
Herb rodziny von Goldbach (Stein[2])
Gossinger
Gossinger
Herb rodziny Gossinger, Wrocław (Stein[2])
Görlitz
Herb rodziny Görlitz (Stein[2])
Götz
Götz, Göz, von Götz und Schwanenfliess, von Götz und Schwanenfließ, Götz von Schwanenfließ
Herb rodziny Götz von Schwanenfließ (Stein[2])
Gremmel
Gremmel, Gremil
Herb Elżebiety (Elizabeth) Scholz z domu Gremmel na epitafium męża; Fara elżbietańska, pocz. XVI w.
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje radnego Hansa Gremmela
Herb rodziny Gremmel (Stein[2])
Grundmann
Grundmann, von Grundmann
Herb rodziny Grundmann (Stein[2])
Halmann
Halmann, Halmann von Halmenfeld
Herb rodziny Halmann von Halmenfeld (Stein[2])
Haunold
von Haunold I, Hawnold, Hawnolt, Ritter von Haunold
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje radnego Hansa Haunolda
Herb Haunoldów na epitafium Konrada Saurmanna zm. 1561 znajdującym się w kaplicy Saurmannów w kościele św. Elżbiety; odnosi się do pierwszej żony Konrada Anny
Herb rodziny von Haunold (Stein[2])
Haunold-Sacherwitz
Haunold (II), Haunold-Sacherwitz
Herb rodziny Haunold-Sacherwitz (Stein[2])
Haupt
Haupt, von Haupt
Herb rodziny von Haupt (Stein[2])
Heide
von Heide, de Heyda, von Heydebrand, und der Lasa
Herb rodziny von Heide (Stein[2])
Hemmerdey
Hemmerdey, von Hemmerdey
Herb rodziny Hemmerdey (Stein[2])
Hertwig
Hertwig, von Hertwig
Herb rodziny Hertwig (Stein[2])
Heseler
Heseler, von Hessler, Hesler von Waldau
Herb rodziny Heseler (Stein[2])
Hesse
Herb rodziny Hesse (Stein[2])
Heilandt
Heilandt, von Heilandt
Herb rodziny Heilandt (Stein[2])
Herdegen
Herdeni, Herdein, Herdan von Teichenau
Herb rodziny Herdegen (Stein[2])
Herbst
Herbst, von Herbst
Herb rodziny Herbst (Stein[2])
Heugel
von Heugel, Hewgil, Hewgel, Heygel, von Heugel und Polockwitz
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje ławnika Wawrzyńca Heugela
Herb rodziny von Heugel (Stein[2])
Hildebrand von Mylnow
Hildebrand von Mylnow, Hildebrandus, Hyltenbrandt
Herb rodziny Hildebrand von Mylnow (Stein[2])
Hirsch
Hirsch, Hirscha von Kaltenbrunn
Hoffmann
Hoffmann, Hoffmann von Hoffmannswaldau
Herb rodziny Hoffmann von Hoffmannswaldau (Stein[2])
Holczel
Holczel, Holczell, Holtzell, Hölezel, Hölczel, Höltzel, Hölczels
Herb Jana Holczela (Hanz Holeczell) z. 1512 na jego obrazowym epitafium
Holtzbecher
Holtzbecher, Holtzbecher von Grunau
Herb rodziny Holtzbecher von Grunau (Stein[2])
Hörnig
Hörnig, von Hornig, Harnig, Hoernig, Horning
Hubrig
Hubrig, von Hubrig
Herb rodziny von Hubrig (Stein[2])
Gutteter
Gutteter, von Gutteter
Herb rodziny Gutteter (Stein[2])
Jaeger
Jaeger, Jäger, Jaeger von Jaegersburg
Herb rodziny Jaeger von Jaegersburg (Stein[2])
Jenkwitz
Jenkwitz, Jenckewitz, Jancowicz, Jencowicz, von Jenkwitz
Płyta nagrobna Dypranda von Reibnitz w Wierzbnej pow. wrocławski; herb matki Christine Jenkwitz
Herb rodziny Jenkwitz (Stein[2])
(Siebmacher, 1890, tablica 35[4])
Jenkwitz-Posadovsky
Jenckewitz, Jenckewitch, Jenckewicz, Posadowsky
Herb rodziny Jenkwitz (Stein[2])
Jentsch
Jentsch, Jentsche, Jentcz, Gencz
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady w wrocławskim ratuszu (1484-1485) reprezentuje radnego Davida Jentscha
Herb (gmerk) rodziny Jentsch (Stein[2])
John I
John, von John, Kosel
Herb rodziny von John (Stein[2])
John II
John (II), von John, John von Wilkau
Herb rodziny John (Stein[2])
Kanth
von Kanth, Sechsbecher, Ganczke
Herb rodziny von Kanth (Stein[2])
Keltsch
Keltsch, Költsch, Költsch von Pruck
Herb Keltsch w zwieńczeniu portalu Kamienicy pod Gryfami (Rynek 2) zbudowanej 1587-1589. Dotyczy Konrada Keltscha, kupca futrami, który zbudował tę kamienicę (1587-1589). Obok herb jego żony, Apolonii z domu Tarnau.
Kemmerer
Kemmerer, von Rasselwitz
Herb rodziny Kemmerer (Stein[2])
Kirsten
Kirstein, Kirstan
Herb rodziny Kirstein (Stein[2])
Klose
Herb rodziny Klose (Stein[2])
Knebel
Knebel, Knebil
Herb rodziny Knebel (Stein[2])
Kober von Kobersberg
Kober, Kober von Kobersberg
Herb rodziny Kober (Stein[2])
Koeßler
Koessler, Koseler, Koeßler, Kösler, von Koessler
Herb rodziny Koeßler (Stein[2])
Kolhas
Kolhas, von Kolhas
Herb rodziny von Kolhas (Stein[2])
Kottwitz
von Kottwitz
Herb rodziny von Kottwitz (Stein[2])
Krakau
von Krakau, de Cracovia, także Wirsink
Herb rodziny von Krakau (Stein[2])
Krapff
Krapff, Krappe, Crapff, Cruyff, Crapp, Krapp, Krappe, Krapph, Krapphe
Gmerk (Hausmarke)
Na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje radnego Hansa Krappe starszego
Gmerk na epitafium Krapffów (Krappów) w farze elżbietańskiej pod postacią Hansa Krapffa starszego (pierwsza postać od lewej); ok. 1515
Krappe (Krapph) gmerk (Schellenberg[5])
Gmerk Krapffów (Stein[2])
Herb
Herb na epitafium Krapffów (Krappów) w farze elżbietańskiej pod postacią Hansa Krapffa młodszego (druga postać od lewej); ok. 1515.
Herb mieszczański Krappe (Siebmacher, Blážek, 1890[4])
Herb rodziny Krapff (Stein[2])
Krebel
Krebil, Crebel, Crebil, Crevil, Knebil, Kribel, Kriebel
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący rajcę Petera Krebela
Herb na epitafium Hieronimusa Krebela, 1509
Herb na portrecie Petera Krebela jako starosty księstwa wrocławskiego (obraz I poł. XVII w.)
Herb rodziny Krebel (Stein[2])
Kretschmer I
Herb rodziny Kretschmer (Stein[2])
Kretschmer II
Kretschmer, von Kretzschmar
Krickau
von Krickau, Crigk, Crikow, Krieg
Herb rodziny von Krickau (Stein[2])
Kromayer
von Kromayer, Cromer, Cromair, Krameir
Herb rodziny von Kromayer (Stein[2])
Kühn
Kühn, Kühn von Kühnheim
Herb rodziny Kühn von Kühnheim (Stein[2])
Kurn
Kurn, Kürn
Gmerk (Hausmarke) rodziny Kurn (Stein[2])
Landshutter
Landshutter, von Landshutter
Herb rodziny Landshutter (Stein[2])
Lausnitz
von Lausnitz, Lausitz
Herb rodziny von Lausnitz (Stein[2])
Lebe
Gmerk na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący rajcę Mathiasa Lebe
Gmerk rodziny wrocławskiej Lebe (Stein[2])
Lemberg
Lemberg, Lewenberg, Löwenberg, Lewenberk, von Löwenberg, Lewinberk
Herb mieszczański (Hausmarke, gmerk) na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący ławnika Witche Lemberga
Herb (gmerk) rodziny Lemberg (Stein[2])
Herb rodziny Löwenberg (Stein[2]
Leubel
Leubel, Leubelius, von Loeben
Herb rodziny Leubel (Stein[2])
Liebentantz
Liebentantz, von Liebentanz, Liebentanz von Liebenau
Herb rodziny Liebentanz von Liebenau (Stein[2])
Lindner
Lindner, Lindener, von Lindner
Herb rodziny Lindner (Stein[2])
Lindner
Lindner, Lindener
Herb Mikołaja Lindnera zm. 1511 na jego epitafium
Maurer
Maurer, Mewerer, Maurerus
Herb mieszczański rodziny Maurer (Stein[2])
Mehl
Mehl von Strehlitz, Melh
Herb rodziny Mehl von Strehlitz (Stein[2])
Meisner
Meisner, Meissner, Meisener, Meißner, Meysener
Gmerk
Herb (Hausmarke - znak domu, gmerk) na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący ławnika Hieronimusa Meisnera
Gmerk (Hausmarke) wrocławskiej rodziny mieszczańskiej Meissner (Stein[2])
Herb
Herb rodziny Meisner pod czwartą od prawej postacią kobiecą na Epitafium Krappów. To Beatrix Meisner, żona Hansa II Krapffa (postać męska druga od lewej). Między nimi ich dzieci.
Herb rodziny Meisner (Stein[2])
Merboth
Merboth, Merbotho, von Merboth
Herb rodziny Merboth (Stein[2])
Metzler
Metzler von Feldkirch, Metzler
Herb rodziny Metzler von Feldkirch (Stein[2])
Michelsdorf
von Michelsdorf, Michilstorff
Herb rodziny von Michelsdorf (Stein[2])
Miltner
Miltner, Miltner von Miltenberg
Herb rodziny Miltner von Miltenberg (Stein[2])
Mollensdorf
von Mollensdorf, Molstorf, Möllendorff
Herb rodziny von Mollensdorf (Stein[2])
Monau
von Monau, Monaw.
Herb rodziny von Monau (Stein[2])
Morenberg
Morenberg (Schwab), von Morenberg
Herb rodziny Morenberg (Stein[2])
Mudrach
Mudrach, von Mudrach
Herb rodziny Mudrach (Stein[2])
Mühlheim
von Mühlheim, Mulheym, Molheim
Herb rodziny von Mühlheim (Stein[2])
Müller
Müller, Müller von Malkwitz
Herb rodziny Müller von Malkwitz (Stein[2])
Münsterberg
von Münsterberg, Munstirberg, Monsterbergk
Herb rodziny Münsterberg (Stein[2])
NN
Herby i gmerki niezidentyfikowane
Herb (gmerk, Hausmarke) na płycie nagrobnej Petera Rothe młodszego zm. 1464
Oelhafen
Oelhafen, Oelhafen von Schöllenbach, Olhaff, Ölhafen
Herb rodziny Oelhafen von Schöllenbach (Stein[2])
Ohlen
Ohle, von Ohl, von Ohlen und Adlerscron
Herb rodziny von Ohlen und Adlerscron (Stein[2])
Oppeln
von Oppeln, Opoln, Opul
Herb rodziny von Oppeln (Stein[2])
Pachaly
Pachaly, von Pachaly
Herb rodziny von Pachaly (Stein[2])
Pasterwitz
Pasteriz, von Pasterwitz
Herb rodziny Pasterwitz (Stein[2])
Pein
Pein, von Pein und Wechmar
Herb rodziny Pein und Wechmar (Stein[2])
Pfintzing
Pfintzig, Pfintzing, von Pfintzing, Pfitnzig von Lichtenhof
Herb rodziny Pfintzing stosowany do 1560 r. (Stein[2])
Herb rodziny Pfintzing stosowany od 1560 r. (Stein[2])
Pförtner
Pförtner, Pfortner, Pförtner von der Hölle
Herb rodziny Pförtner von der Hölle (Stein[2])
Poley
Poley, von Poley
Herb rodziny Poley (Stein[2])
Poppel
Poppel, von Popplau, Poppelau, Popplow
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący ławnika Caspara Poppela
Herb rodziny Popplau (Stein[2])
Preuße
Preuße (Preusse), Prewsse
Herb mieszczański rodziny Preuße (Stein[2])
Prockendorff
Brockendorff, von Brockendorff, Prockendorf, Prockendorff, von Prockendorff
Herb Hansa Prockendorffa na tablicy inskrypcyjnej z w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Sośnicy informującej o rozbudowie w 1487 r.
Herb Hansa Prockendorffa na tablicy na wieży kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Sośnicy koło Kątów Wrocławskich informującej o budowie wieży w 1504 r.
Herb Prockendorffów na podstawie ołtarza z 1517 r.; kaplica Rehdigerów w kościele św. Elżbiety
Herb Hieronima Prockendorffa zm. 1567 na jego płycie nagrobnej w kościele Trójcy Świętej w Żórawinie.
Herb rodziny von Brockendorff (Stein[2])
Promnitz
Protschky
Protschky, Pratschke, Proczky, Pratzky, Protzky
Gmerk na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący rajcę Staschke Protschky'ego
Gmerk rodziny Protschky (Stein[2])
Pucher
Pucher, Pucher von der Puch
Herb rodziny Pucher (Stein[2])
Rampusch
Rampusch, von Rampusch und Rommenstein, Rampusch von Rommenstein
Herb rodziny Rampusch von Rommenstein (Stein[2])
Rehdiger
Rehdiger, Rudinger, Rhödinger, von Rehidger, Rhediger, Witzendorff-Rehdiger
Reichel
von Reichel, Reychell, Richil
Pierwotny herb (gmerk) mieszczański (Hausmarke, Hauszeichen, znak domu) rodziny Reichel na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu (1484-1485) reprezentuje ławnika Wenzela Reichela
Gmerk (Hausmarke) rodziny Reichel (Stein[2])
Herb rodziny von Reichel (Stein[2])
Reichenbach
von Reichenbach, Richinbach
Herb rodziny von Reichenbach (Stein[2])
Reusner
Reußner, Reusner, Reussner, von Reussner
Herb rodziny Reusner (Stein[2])
Riedel
Riedel, von Riedel, Riedel von Loewenstern
Herb rodziny Riedel von Loewenstern (Stein[2])
Riemer
Riemer, Riemer von Riemberg
Herb rodziny Riemer von Riemberg (Stein[2])
Rohn
Rohn, von Rohn, von Rohnau
Herb rodziny Rohn (Stein[2])
Rötel
Rötel, Rötel von Reichenau
Herb rodziny Rötel von Reichenau (Stein[2])
Roth
Roth, von Roth
Herb rodziny von Roth (Stein[2])
Rothe
Rothe, von Rothe, Rote, Roth, Ruffus, von Rotenhan gen. Rothe, Rothchen, Rotenhan
Rulke
von Rulke, Rulconis, Ruelcke
Herb rodziny von Rulke (Stein[2])
Sachs
Herb rodziny Sachs von Loewenheim (Stein[2])
Sachse
Sachse, Saxo
Herb Sachse na tablicy na wieży kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Sośnicy koło Kątów Wrocławskich informującej o budowie wieży w 1504 r.
Herb matki Katarzyny Prockendorff Elżbiety (Elisabeth) Sachse na podstawie ołtarza z 1517 r.; kaplica Rehdigerów w kościele św. Elżbiety
Herb Sachse na płycie nagrobnej Hieronima Prockendorffa zm. 1567 w kościele Trójcy Świętej w Żórawinie.
Herb rodziny Sachse (Stein[2])
Sachwitz
Sachwitz, Zachewicz
Gmerk rodziny Sachwitz (Stein[2])
Saffran
Saffran
Herb rodziny Saffran (Stein[2])
Salmon
von Salomo, von Salmon
Herb rodziny Salmon (Stein[2])
Sauermann
Saurmann, Saurman, Sauermann, Sauerman, von Sauermann, Sawermann, Sawormann, von Sauerma, von Saurma, Freiherren oder Grafen von Sauerma (Saurma)
Herb rodziny von Sauermann (Stein[2])
Schachmann
Schachmann, Tschachman, von Schachmann
Herb rodziny Schachmann (Stein[2])
Schaff
Schaff, Schaf von Weistritz, von Schaf
Herb rodziny Schaff (Stein[2])
Schebitz
von Schebitz, Schewitz
Herb rodziny von Schebitz (Stein[2])
Scheuerlein
Scheuerlein, Schewirlin, Scheurl von Defersdorf
Herb rodziny Scheuerlein z Wrocławia (Stein[2])
Schilling
Schilling, von Schilling
Herb rodziny Schilling (Stein[2])
Schmidt
Schmidt, von Schmidt, Schmidt von Schmiedefeld
Herb rodziny Schmidt von Schmiedefeld (Stein[2])
Scholtz
Althoff genannt Scholtz
Scholtz
Scholtz, von Scholtz, von Scholtzen
Herb rodziny von Scholtz (Stein[2])
Scholz
Scholz von Rosentahl, Scholz, Scholze, Schultis
Herb Hansa Scholze zm. w 1505 r. na jego epitafium; wrocławska fara elżbietańska
Scholzen (Scharffenberg[6])
Herb rodziny Scholz von Rosentahl (Stein[2])
Schwab
Schwab, Schwab von Buchen, Schwab von Puchen
Herb rodziny Schwab von Buchen (Stein[2])
Schwarz
von Schwarz, Schwartz, zwany Niger
Herb rodziny von Schwarz (Stein[2])
Schweidnitz
von Schweidnitz, Swidenicz
Herb rodziny von Schweidnitz (Stein[2])
Schwobisdorf
von Schwobisdorf, Schwobisdrorff, Swobsdorff, Schwosdorf
Herb rodziny von Schwobisdor (Stein[2])
Sebisch
Sebisch, von Sebisch, Saebisch
Herb rodziny Sebisch używany do 1650 r. (Stein[2])
Herb rodziny Sebisch używany po 1650 r. (Stein[2])
Seidel
Seidel, von Seidel
Herb rodziny von Seidel (Stein[2])
Senitz
von Senitz, Senicz
Herb rodziny von Senitz (Stein[2])
Seiler
Seiler, von Seyller
Herb rodziny von Seyller (Stein[2])
Seyfert
Seifert, von Seyfert
Herb rodziny von Seyfert (Stein[2])
Sitten
Sitten, von Sittin, Setten, Siczhen, de Zitschen
Herb rodziny Sitten (Stein[2])
Skal
von Skal, Scal
Herb rodziny von Skal (Stein[2])
Skopp
von Skopp, Scoppo, Schkop, Schkopp
Herb rodziny von Skopp (Stein[2])
Sommer
Sommer, Sommer von Sommersberg
Herb rodziny Sommer von Sommersberg (Stein[2])
Steinkeller
von Steinkeller, Steynkelir
Herb rodziny von Steinkeller (Stein[2])
Stengel
Stengel, Stengil
Herb rodziny Stengel (Stein[2])
Stillevogt
Stillevoit, Stillvogt, von Waldau
Herb w Stein, Der Rat und die Ratsgeschlechter ...[2]
Znaczący ród w początkach Wrocławia jako miasta powstającego na prawie niemieckim i kształtowania się jego samorządowego zarządu (XIII, XIV w.). Jego protoplasta Godinus był pierwszym "burmistrzem" wrocławskich niemieckich osadników już w 1214, a Heinrich zasadźcą podczas lokacji miasta w 1242 r. i został wójtem. Jeden z wrocławskich Stillevogtów (Gedko) był też zasadźcą Krakowa (1257) i jego wójtem. Samo nazwisko jest właściwie przydomkiem związanym z tymi zdarzeniami. Stillevogt oznacza zastępcę wójta (dialekt średnio-górno-niemiecki[7]. Kojeni Stillvogtowie w II poł. XIII i XIV w. zasiadali często w Radzie i ławie Wrocławia. Jeszcze w XIII w. jeden z synów wójta Heinricha, również Heinrich, był właścicielem Waldau w regionie Brzegu. Ta gałąź rodziny pod nazwą von Waldau istniała do 1841 r., mając posiadłości głównie w okolicach Brzegu i Ząbkowic Śląskich.
Stolz
von Stolz, Stolcz
Herb rodziny von Stolz (Stein[2])
Stosch
Stosh
Strachwitz
von Strachwitz
Herb rodziny von Strachwitz (Stein[2])
Stronchen
von Stronchen, Stränchin, Strönichen
Herb Strönichen na tablicy na wieży kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Sośnicy koło Kątów Wrocławskich informującej o budowie wieży w 1504 r.
Herb ojca Katarzyny Prockendorff Piotra (Petera) Strönichena na podstawie ołtarza z 1517 r.; kaplica Rehdigerów w kościele św. Elżbiety
Herb Strönichen na płycie nagrobnej Hieronima Prockendorffa zm. 1567 w kościele Trójcy Świętej w Żórawinie
Herb rodziny von Stronchen (Stein[2])
Sydenberg
Sydenberg, von Seidenberg, Zydinberg.
Herb rodziny Sydenberg (Stein[2])
Tarnau
Tarnau, Tarnaw, von Tarnau und Kueschmalz. Herb taki jak polski herb Leliwa, którym pieczętowali się m.in. Tarnowscy.
Herb Tarnau w zwieńczeniu portalu Kamienicy pod Gryfami (Rynek 2) zbudowanej 1587-1589. Dotyczy Apolonii Keltsch z domu Tarnau, żony kupca futrami Konrada Keltscha (obok jego herb).
Herb rodziny Tarnau (Stein[2])
Themmritz
Themmritz, von Temritz
Herb rodziny Themmritz (Stein[2])
Thiele
Thiele, Thyl, Tyle. Tilo
Herb rodziny Thiele (Stein[2])
Thielisch
Thielisch, von Thielisch, Tilesius von Tilenau
Herb rodziny Thielisch (Stein[2])
Tinczmann
Tinczmann, von Tinzmann
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) radnego reprezentuje Nicolausa Tinczmanna
Herb wrocławskiej rodziny Tinczmann (Stein[2])
Herb wrocławskiej rodziny von Tinzmann (Stein[2])
Titzen
Titius, von Titzen, von Titzenhofen, Titz von Titzenhofen
Herb wrocławskiej rodziny von Titzen (Stein[2])
Ungeraten
Ungeraten, Ungerathen, Ungerotin
Herb rodziny Ungeraten (Stein[2])
Uthmann von Ransern
Uthmann von Ransern
Herb rodziny Uthmann von Ransern (Stein[2])
Uthmann von Rathen
Herb rodziny Uthmann von Rathen (Stein[2])
Uthmann von Schmolz
Herb rodziny Uthmann von Schmolz (Stein[2])
Vollgnad
Vollgnad, von Vollgnad
Herb rodziny Uthmann von Vollgnad (Stein[2])
Wazenrode
von Wazenrode, Goblo
Herb rodziny von Wazenrode (Stein[2])
Wehner
Wehner, von Wehner, von Posadowsky-Wehner
Herb rodziny von Wehner (Stein[2])
Willusch
Willusch, Willichius
Herb rodziny Willusch (Stein[2])
Wolf
Wolf, Wolf von Wolfsburg
Herb rodziny Wolf von Wolfsburg (Stein[2])
Wolff
Wolff, von Wolff
Herb rodziny von Wolff (Stein[2])
Yban
Iban, Yban
Gmerk na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) radnego reprezentuje Andreasa Ybana
Gmerk (Hausmarke) rodziny Yban (Stein[2])
Zacharias
von Zacharias, von Sachenkirch, von Czachris, von Czacheris, von Sacherwitz
Herb żony Mikołaja Lindnera zm. 1511 na jego epitafium
Herb rodziny Zacharias (Stein[2])
Zang
Zang, von Zangen, von Zange und Oberlahnstein, von Zangen und Oberlahnstein
Herb rodziny von Zangen und Oberlahnstein (Stein[2])
Zindel
von Zindel, von Zindal, Zindalski, Cyndato
Herb rodziny von Zindel (Stein[2])
Przypisy
- ↑ Należy mieć na uwadze, że Wrocław był od lokacji po połowie XIII w. miastem faktycznie niemieckim zarówno pod względem językowym jak i niedługo potem przynależności państwowej. Mieszkała w nim trudna do określenia ilościowego grupa ludności polskiej. Był to jednak plebs niemający w ogóle praw miejskich, a wśród mieszczan Polacy stanowili głównie pospólstwo, czyli warstwę rzemieślników, drobnych kupców, kramarzy. Zajmowanie się niektórymi z tych zajęć groziło utratą szlachectwa (Adelsverlust). Władze miejskie zdominowane były przez praktycznie jednolicie niemiecki patrycjat, czyli warstwę najbogatszą, a więc wielcy kupcy (hurtowi, międzynarodowi), najbogatsi rzemieślnicy, bankierzy, właściciele gruntów miejskich. I to niemieckiego patrycjatu dotyczą herby szlacheckie. Mamy więc do czynienia z niemieckim prawem stanowym, w którym stan szlachecki nie był jednolity jak w Polsce, lecz składał się z wielu warstw.
- ↑ 2,000 2,001 2,002 2,003 2,004 2,005 2,006 2,007 2,008 2,009 2,010 2,011 2,012 2,013 2,014 2,015 2,016 2,017 2,018 2,019 2,020 2,021 2,022 2,023 2,024 2,025 2,026 2,027 2,028 2,029 2,030 2,031 2,032 2,033 2,034 2,035 2,036 2,037 2,038 2,039 2,040 2,041 2,042 2,043 2,044 2,045 2,046 2,047 2,048 2,049 2,050 2,051 2,052 2,053 2,054 2,055 2,056 2,057 2,058 2,059 2,060 2,061 2,062 2,063 2,064 2,065 2,066 2,067 2,068 2,069 2,070 2,071 2,072 2,073 2,074 2,075 2,076 2,077 2,078 2,079 2,080 2,081 2,082 2,083 2,084 2,085 2,086 2,087 2,088 2,089 2,090 2,091 2,092 2,093 2,094 2,095 2,096 2,097 2,098 2,099 2,100 2,101 2,102 2,103 2,104 2,105 2,106 2,107 2,108 2,109 2,110 2,111 2,112 2,113 2,114 2,115 2,116 2,117 2,118 2,119 2,120 2,121 2,122 2,123 2,124 2,125 2,126 2,127 2,128 2,129 2,130 2,131 2,132 2,133 2,134 2,135 2,136 2,137 2,138 2,139 2,140 2,141 2,142 2,143 2,144 2,145 2,146 2,147 2,148 2,149 2,150 2,151 2,152 2,153 2,154 2,155 2,156 2,157 2,158 2,159 2,160 2,161 2,162 2,163 2,164 2,165 2,166 2,167 2,168 2,169 2,170 2,171 2,172 2,173 2,174 2,175 2,176 2,177 2,178 2,179 2,180 2,181 2,182 2,183 2,184 2,185 2,186 2,187 2,188 2,189 2,190 2,191 2,192 2,193 2,194 2,195 2,196 2,197 2,198 2,199 2,200 2,201 Stein Rudolf. Der Rat und die Ratsgeschlechter des alten Breslau. Würzburg: Holzner-Verlag, 1963.
- ↑ Według Hermanna Luchsa w Heraldik eine Hülfswissenschaft der Kunstgeschichte. W: Jahresbericht der höheren Töchterschule am Ritterplatz zu Breslau 1864. Breslau: 1864, s. 15 jest to znak użyty przez Dominika Dompniga (Dominicus Domnick) w prywatnym liście (skrypcie dłużnym). Autor listu stwierdza, że jest to jego "prawa pieczęć". List pochodzi z 1483 r. i był w Elisabeth-Kirchen-Archiv Nr. 466. Luchs uważa, że jest to starszy herb Dompnigów, którego rodzina nadal nieraz używała. Dominik (zm. 1526) jest bratem straconego później seniora rady Heinza, który używał w tym samym czasie innego herbu (fot. 3). Drugą hipotezą Luchsa jest, że być może dwie linie miały inne znaki (linia pochodząca od Heinza i linia pochodząca od Dominika), stwierdzając: "albo ten drugi był przyznany tylko pewnej linii rodu, mianowicie linii późniejszego starosty księstwa wrocławskiego (Heinza)". Herb w formie używanej przez Heinza (krokiew) istniał jednak już co najmniej w początku XV w. Jest np. na zworniku sklepienia kaplicy Dompnigów w farze elżbietańskiej (fot. 1), a musiał tam powstać przed 1415 r., bo wtedy patronat kaplicy przestał należeć do Dompnigów.
- ↑ 4,0 4,1 Johann Siebmacher. Der abgestorbene Adel der Preussischen Provinz Schlesien. Zweiter Theil. oprac. Konrad Blážek. Nürnberg: 1890.
- ↑ Alfred Schellenberg. Schlesisches Wappenbuch Bd 1. Görlitz: 1938.
- ↑ Römischer Kayserlichen auch zu Hungern vnd Behaimb Königlichen Majestat etc. Wappen czyli Schlesisches Wappenbuch lub Scharffenberg'sches Wappenbuch.
- ↑ Gedko Stilvogt w Polski Słownik Biograficzny, t. 7. 1948
Literatura
- Dworzaczek Włodzimierz. Przenikanie szlachty do stanu mieszczańskiego w Wielkopolsce w XVII i XVIII w. Przegląd Historyczny 1956, 47/4, s. 656-684.
- Wrocław Bibliografia