Herby mieszczan
Spis treści
- 1 Acoluth
- 2 Althoff
- 3 Artzat
- 4 Ashelm
- 5 Attelmayer
- 6 Bankau
- 7 Banke
- 8 Baumgarten
- 9 Becherer
- 10 Beer
- 11 Bennewitz
- 12 Berlin
- 13 Beyer
- 14 Biedau
- 15 Błędne herby
- 16 Bock
- 17 Böck und Greissau
- 18 Bockwitz
- 19 Boner
- 20 Braun
- 21 Brecher
- 22 Bressler
- 23 Bruck
- 24 Burg
- 25 Burkhart
- 26 Büttner
- 27 Cölln
- 28 Conrad
- 29 Crato
- 30 Dompnig
- 31 Dobschütz
- 32 Domelau
- 33 Döring
- 34 Dumlose
- 35 Eben
- 36 Eichheuser
- 37 Eisenreich
- 38 Elssner
- 39 Engelhart von Schnellenstein
- 40 Erfort
- 41 Eyler
- 42 Falkenhayn
- 43 Flandrin
- 44 Foyt
- 45 Frankenstein
- 46 Freitag
- 47 Froelich
- 48 Fürst
- 49 Gartz
- 50 Gellhorn
- 51 Gleissenberg
- 52 Goldbach
- 53 Gossinger
- 54 Görlitz
- 55 Götz
- 56 Gremmel
- 57 Grundmann
- 58 Halmann
- 59 Haunold
- 60 Haunold II
- 61 Haupt
- 62 Heide
- 63 Hemmerdey
- 64 Hertwig
- 65 Heseler
- 66 Hesse
- 67 Heilandt
- 68 Herdegen
- 69 Herbst
- 70 Herrgott
- 71 Heugel
- 72 Hildebrand von Mylnow
- 73 Hirsch
- 74 Hoffmann
- 75 Holczel
- 76 Holtz
- 77 Holtzbecher
- 78 Hörnig
- 79 Hubrig
- 80 Gutteter
- 81 Huber
- 82 Jaeger
- 83 Jenkwitz
- 84 Jenkwitz-Posadovsky
- 85 Jentsch
- 86 John I
- 87 John II
- 88 Kanth
- 89 Keltsch
- 90 Kemmerer
- 91 Kirchpauer
- 92 Kirsten
- 93 Klose
- 94 Kober von Kobersberg
- 95 Knebel
- 96 Koeßler
- 97 Kolhas
- 98 Kottwitz
- 99 Krakau
- 100 Krapff
- 101 Krebel
- 102 Kretschmer I
- 103 Kretschmer II
- 104 Krieg
- 105 Kromayer
- 106 Kühn
- 107 Kurn
- 108 Landshutter
- 109 Lausnitz
- 110 Lebe
- 111 Lemberg
- 112 Leubel
- 113 Liebentantz
- 114 Lindner I
- 115 Lindner II
- 116 Maurer
- 117 Mehl
- 118 Meisner
- 119 Merboth
- 120 Metzler
- 121 Michelsdorf
- 122 Miltner
- 123 Mittelstrass
- 124 Mollensdorf
- 125 Monau
- 126 Morenberg
- 127 Mudrach
- 128 Mühlheim
- 129 Müller
- 130 Münsterberg
- 131 Neumann
- 132 NN
- 133 Nostwitz
- 134 Oelhafen
- 135 Ohlen
- 136 Oppeln
- 137 Pachaly
- 138 Pasterwitz
- 139 Paueswang
- 140 Pein
- 141 Pfintzing
- 142 Pförtner
- 143 Poley
- 144 Popplau
- 145 Preuße
- 146 Prockendorff
- 147 Promnitz
- 148 Protschky
- 149 Pucher
- 150 Pusch
- 151 Rampusch
- 152 Rehdiger
- 153 Reichel
- 154 Reichenbach
- 155 Reusner
- 156 Reuss
- 157 Riedel
- 158 Riemer
- 159 Rindfleisch
- 160 Rohn
- 161 Rösler
- 162 Rötel
- 163 Roth
- 164 Rothe
- 165 Rulke
- 166 Rybisch
- 167 Sachs
- 168 Sachse
- 169 Sachwitz
- 170 Saffran
- 171 Salmon
- 172 Sauermann
- 173 Schachmann
- 174 Schaf
- 175 Schaff
- 176 Scharf
- 177 Schebitz
- 178 Scheuerlein
- 179 Schilling
- 180 Schmidt
- 181 Schnabel
- 182 Scholtz
- 183 Scholz
- 184 Schreiter
- 185 Schwab
- 186 Schwarz
- 187 Schweidnitz
- 188 Schwobisdorf
- 189 Sebisch
- 190 Seidel
- 191 Senitz
- 192 Seiler
- 193 Seyfert
- 194 Sitten
- 195 Skal
- 196 Skopp
- 197 Sommer
- 198 Steinkeller
- 199 Stengel
- 200 Stillevogt
- 201 Stolz
- 202 Stosch
- 203 Strachwitz
- 204 Stronchen
- 205 Sydenberg
- 206 Tarnau
- 207 Tauchen
- 208 Themmritz
- 209 Thiele
- 210 Thielisch
- 211 Tinczmann
- 212 Titzen
- 213 Ulmer
- 214 Ungeraten
- 215 Uthmann von Ransern
- 216 Uthmann und Rathen
- 217 Uthmann und Schmolz
- 218 Vogt
- 219 Vollgnad
- 220 Wazenrode
- 221 Weber
- 222 Wehner
- 223 Willusch
- 224 Wolf
- 225 Wolff
- 226 Yban
- 227 Zacharias
- 228 Zang
- 229 Zindel
- 230 Przypisy
- 231 Literatura
Herby wrocławskich mieszczan, herby wrocławskich rodzin mieszczańskich.
Każda osoba, każda rodzina, każda grupa i społeczność mogła i może przyjąć herb według własnego uznania, z wyjątkiem herbów już istniejących, i używać go tak jak chce.
Są tu herby rodzin związanych z Wrocławiem w okresie przedpruskim. Na stronie Herby mieszkańców Wrocławia uzupełnienie czyli pojawiające się we Wrocławiu herby osób, które z miastem związały się osobiście, ale ich rodziny nie są "wrocławskie".
W sensie ścisłym herb mieszczański (Bürgerliche Wappen) to herb mieszczanina (obywatela miasta), a więc osoby nieposiadającej szlachectwa. Jednak wiele rodzin mających obywatelstwo Wrocławia należało też do stanu szlacheckiego. Działo się tak, gdy nabycie nieruchomości w mieście uzależnione było od ubiegania się o jego obywatelstwo i przyjęcia go. Część szlacheckich rodzin przenosiła się tak do miasta całkowicie, stając się realnymi mieszczanami i wtapiając się w miejskie środowisko. Z drugiej strony wiele rodzin wrocławskiego patrycjatu, czy to za zasługi, czy też za pieniądze, uzyskiwało nobilitacje[1]. Pokazane są więc herby mieszczan wrocławskich zarówno w sensie herbów mieszczańskich sensu stricto, jak i szlacheckie herby rodzin mających wrocławskie obywatelstwo. Są pewne różnice w wyglądzie herbów mieszczańskich w sensie ścisłym i herbów rodowych (szlacheckich), zwłaszcza w wersji pełnej. Herb mieszczański nie był zasadniczo zwieńczany koroną rangową. Pozostaje pytaniem czy turniejowy herb z XV w. tzw. "żabi pysk" został później charakterystycznym dla herbów mieszczańskich, a hełmem szlachetnym stał się w XVI w. ówczesny herb turniejowy - hełm prętowy. Nie są to cechy bezwzględnie przestrzegane nawet w Niemczech, gdzie rodzaje herbów regulowały przepisy, a zdarzały się herby mieszczańskie z koroną rangową.
Acoluth
Acoluth, Accoluth, Acoluth von Folgersberg
Althoff
Althoff genannt Scholtz
Artzat
Artzat, Arzat, Arzt, von Artzat
- Pierwszy herb od lewej u góry na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda. Herb reprezentuje córkę Petera Annę (1552-1589), od 1574 r. żonę Johanna Artzata.
- Artzat na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej. Dotyczy zm. w 1584 Magdaleny von Artzat, II żony Josefa.
Ashelm
Ashelm, Asshelm, von Ashelm
Attelmayer
Attelmayer, von Attelmayer
Bankau
von Bankau, Banke II
Banke
Banke, Bancke, Bank, Bankau, Bankaw, von Banck, von Bank, von Banke
- Banke na epitafium zm. w 1496 r. Urszuli Hemmerdey z domu Rindfleisch, żony zm. w 1500 r. Henryka.
- Herb Apolonii Jenkwitz-Posadowski z domu Bancke na epitafium Mikołaja Jenkwitz-Posadowskiego z 1537 r.
Bank na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej. Dotyczy babki ojczystej Josefa Kathariny von Bank (1429-1484).
Baumgarten
von Baumgarten, de Pomerio
Becherer
Becherer, Becher, Pecher
Beer
Beer, Ber, Beyer
Bennewitz
Bennewitz, Benewicz
Berlin
Berlin, Berlyn, von Berlin
Płyta z nagrobka Marty Berlin z domu Krappe zm. 1508, żony Hansa Berlina zm. 1532.
Beyer
Beyer, Beyr, Bavarus
Beyer na epitafium zm. w 1496 r. Urszuli Hemmerdey z domu Rindfleisch, żony zm. w 1500 r. Henryka
Biedau
von Biedau, Beda
Błędne herby
- Herb Pucher omyłkowo namalowany na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej. To miejsce herbu III żony Josefa, poślubionej w 1586 r. dwukrotnej wdowy Justyny Lindner zm. 1601. Stało się to prawdopodobnie w 1860 r. Luchs 1860, 78 opisując epitafium stwierdza, że pomnik jest mocno zniszczony, a w medalionach brakuje herbów. Dodaje jednak, że w tym roku dokonano starannej restauracji. Luchs podaje wcześniej prawidłowo jakie herby powinny być w medalionach, a więc pomyłka nie wynikła z braku dostępnej wiedzy.
Bock
Bock, Bogkh, Bok, Pak, Pockow, Pock, von Bock und Polach
Böck und Greissau
von Böck und Greissau, von Boeck und Greissau
Bockwitz
Bockwitz, Buckowicz, Pockwicz, von Bockwitz,
Boner
Boner, Boner von Landau, Bonar
Braun
von Braun, Bruno von Oels, Brunonis, von Brun
Brecher
Brecher
Brecher na pomniku nagrobnym Friedricha Wilhelma Brechera (1700-1775) w farze elżbietańskiej
Bressler
Bressler, von Bressler, Bressler von Aschenburg, Breßler, von Breßler, Breßler von Aschenburg, Reichsgrafen von Bressler
Bruck
von der Bruck zwanej Angermund
Burg
von Burg, Borg, Bork
Burkhart
Burckhardt, Burkhart, Burkhart von Loewenburg
Büttner
Büttner II, Buthner, von Büttner
Cölln
von Cölln
Conrad
Conrad, Cunradi, Konrad
Crato
Crato von Krafftheim (Krato, Crafftheim)
29 IX 1563 r. cesarz i m.in. król Czech Ferdynand I podniósł swojego lekarza Johannesa Crato do rangi dziedzicznego szlachcica czeskiego. 18 IX 1567 r. cesarz Maksymilian II podniósł go do rangi rycerza z tytułem "von Krafftheim", a 11 XII 1568 nadał mu tytuł hrabiego palatyna (Pfalzgraf, comes palatinus).
Herb Johannesa Crato von Krafftheim na jego epitafium
Dompnig
Dompnig, Dombnig, Dominici, Dominicus, Domnick, Domnig
- 1. Herb rodziny Dompnig na zworniku sklepienia kaplicy Dompnigów (Trzech Króli) w kościele pw. św. Elżbiety we Wrocławiu
- 2. Znak użyty przez Dominika Dompniga w 1483 w prywatnym liście[2].
- 3. Dompnig na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485), reprezentuje Heinza Dompniga
Dobschütz
von Dobschütz, Dopschitz
Domelau
von Domelau, von Domslau, von Domlav
Döring
von Döring, Dorynk, Thuringus
Dumlose
Daumlose, Dumlose, Dumeloze, (die Daumenlosen)
Eben
Eben, Ebenn, Ebenstein, von Eben, von Eben und Brunnen, Freiherren von Eben und Brunnen
- Herb na balustradzie chóru nad południową nawą fary elżbietańskiej; umieszczony prawdopodobnie w związku ze współudziałem w finasowaniu budowy "wielkich organów" i przebudowy chóru (1750-1761)
Eichheuser
Eichheuser, Eichheuser von Leonhardwitz, Aichheuser von Leonhardwitz
Eisenreich
von Eisenreich, Eysenreich, Ysenreich
- Eisenreich I (Siebmacher 1887, T. 20); herb na sklepieniu nawy zachodniej (część południowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
- Herb Eisenreich na sklepieniu Izby Seniora Rady w ratuszu, Wrocław (1484-1485); reprezentuje Seniora Rady Lukasa Eisenreicha
Elssner
Elßner, von Elßner, Elssner, von Elsner, Oelssner
Herb rodziny von Elßner (Stein[3])
Engelhart von Schnellenstein
Engelhart von Schnellenstein, von Engelhart, Engilhart
Herb rodziny Engelhart von Schnellenstein (Stein[3])
Erfort
von Erfort
Herb rodziny Erfort (Stein[3])
Eyler
Eyler
Falkenhayn
von Falkenhayn, von Falckenhein
To przykład rodu szlacheckiego, którego jedna z rodzin osiadła we Wrocławiu i uzyskała jego prawa miejskie. Jej przedstawicie nie afiszowali się z tym (nie ubiegali się o urzędy w radzie), ale zawierali małżeństwa z przedstawicielami miejskiego patrycjatu. Rodziny takie, zajmujące się handlem, ich szlacheckie środowisko ironicznie nazywało Pfeffersäcke.
Herb rodziny von Falkenhayn pod postacią Katrzyny Krapff z domu Falkenhayn na epitafium Krappów w kościele św. Elżbiety.
Flandrin
Flandrin, von Flandrin
Foyt
Foyt, Foit, Vogt, Voyt,
- Gmerk na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje ławnika Mathiasa Foyta
- Gmerk rodziny Foyt na kapliczce Foyta z 1491 r. błędnie nazywanej kapliczką Dompniga
Frankenstein
von Frankenstein, Franckensteyn
Herb rodziny von Frankenstein (Stein[3])
Freitag
Freitag, von Freytag, Freitag von Kupferberg, Freitag von Sapratschine
Froelich
Froelich, von Fröhlich, Fröhlich von Freudenfels
Herb rodziny Froelich (Stein[3])
Fürst
Fürst, von Fürst, Fürst von Kupferberg
Herb rodziny Fürst von Kupferberg (Stein[3])
Gartz
Gartz, von Gartz und Rietzau
Herb rodziny Gartz (Stein[3])
Gellhorn
von Gellhorn, Gelhor
Herb rodziny von Gellhorn (Stein[3])
Gleissenberg
Gleissenberg, von Gleissenberg, Gleißenberg, von Gleißenberg
Herb rodziny von Gleißenberg (Stein[3])
Goldbach
Goldbach, von Goldbach
Gossinger
Gossinger
Herb rodziny Gossinger, Wrocław (Stein[3])
Görlitz
Herb rodziny Görlitz (Stein[3])
Götz
Götz, Göz, Goetz, von Götz und Schwanenflies, von Götz und Schwanenfliess, von Götz und Schwanenfließ, Götz von Schwanenfließ
Herb rodziny Götz von Schwanenfließ (Stein[3])
Nobilitacja w 1662 r. Johann Götz (1600-1677) podniesiony do dziedzicznej szlachty czeskiej (dyplom 13 VI 1662) z tytułem von Schwanenfliess .
Gremmel
Gremmel, Gremil
Herb Elżebiety (Elizabeth) Scholz z domu Gremmel na epitafium męża; Fara elżbietańska, pocz. XVI w.
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje radnego Hansa Gremmela
Herb rodziny Gremmel (Stein[3])
Grundmann
Grundmann, von Grundmann
Herb rodziny Grundmann (Stein[3])
Halmann
Halmann, Halmann von Halmenfeld
Herb rodziny Halmann von Halmenfeld (Stein[3])
Haunold
von Haunold, Haunolt, Hawnold, Hawnolt, Ritter von Haunold, Haunold I
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje radnego Hansa Haunolda
Achacy Haunold (zm. 1532); fara elżbietańska
Herb Haunoldów na epitafium Konrada Saurmanna zm. 1561 znajdującym się w kaplicy Saurmannów w kościele św. Elżbiety; odnosi się do pierwszej żony Konrada Anny
Herb rodziny von Haunold (Stein[3])
Haunold II
Haunold II, Haunold-Sacherwitz
- Herb Haunold II na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda. Peter z lewej, a przed nim trzej synowie.
Tarcza herbowa; według inskrypcji Johanna von Haunoldt und Rumberg; fara elżbietańska, I poł. XVII w.
Herb Haunold (dla patrzącego z prawej) związany z Zuzanną Schnabel z domu Haunold (1566-1621); epitafium w farze elbietańskiej, 1652
Herb rodziny Haunold-Sacherwitz (Stein[3])
Haupt
Haupt, von Haupt
Heide
von Heide, de Heyda, von Heydebrand, und der Lasa
Herb rodziny von Heide (Stein[3])
Hemmerdey
Hemmerdey, von Hemmerdey
Hemmerdey na epitafium zm. w 1496 r. Urszuli Hemmerdey z domu Rindfleisch, żony zm. w 1500 r. Henryka
Hemmerdey (górny herb) na Epitafium Hieronima von Uthmann und Rathen zm. 1580 i jego żony Ewy z domu Morenberg zm. 1583
Herb rodziny Hemmerdey (Stein[3])
Hertwig
Hertwig, von Hertwig, Hertwigk
- Herb reprezentujący Małgorzatę von Hertwig, trzecią żonę Mikołaja von Uthmann und Schmolz na epitafium z 1545 r. w farze elżbietańskiej
- Herb na epitafium z 1560 r. Andreasa Hertwiga (zm. 1575).Andreas otrzymał w 1557 r. potwierdzenie szlachectwa i udostojnienie herbu (nobilitację do czeskiej szlachty dziedzicznej uzyskał w 1632 r. jego ojciec Tilemann). Z porównania z herbem z 1545 widać, że zmienił się hełm z mieszczańskiego "żabiego pyska" oraz pojawiła się korona.
- Piąty herb od lewej na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda przedstawiającym jego córki z drugą żoną Marthą z d. von Holtz (zm. 1582). Herb reprezentuje Katharinę (1558-1596), od 1584 żonę Tilemanna Hertwiga (1553-1605).
Herb rodziny Hertwig (Stein[3])
Heseler
Heseler, Hesler, Hessler, Hezeler, Heyzeler, Hewseler, Hezler, von Hessler, Hesler von Waldau, Hessler von Waldau
Hesse
Herb rodziny Hesse (Stein[3])
Heilandt
Heilandt, von Heilandt
Herb rodziny Heilandt (Stein[3])
Herdegen
Herdeni, Herdein, Herdan von Teichenau
Herb rodziny Herdegen (Stein[3])
Herbst
Herbst, von Herbst
- Drugi herb od lewej na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda przedstawiającym jego córki z drugą żoną Marthą z d. von Holtz (zm. 1582). Herb reprezentuje Barbarę (1570-1602), od 1588 żonę Bartholomäusa Herbsta (1554-1617).
Herb rodziny Herbst (Stein[3])
Herrgott
Herrgott, Hergott
- Czwarty herb od lewej na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda przedstawiającym jego córki z drugą żoną Marthą z d. von Holtz (zm. 1582). Herb reprezentuje Magdalenę (1562-1626), od 1583 żonę Paula Herrgotta (zm. 1597), wrocławskiego kupca.
Heugel
Heugel, von Heugel, Hewgil, Hewgel, Heygel, von Heugel und Polockwitz
- Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje ławnika Wawrzyńca Heugela
- Herb Heugel na epitafium Kaspara Heselera (1501-1577) i jego żony Elisabeth von Domelau (1514-1589) w farze elżbietańskiej. Herb dotyczy matki Elżbiety - Margarethe von Heugel und Pollogwitz (zm. 1576).
Herb rodziny von Heugel (Stein[3])
Hildebrand von Mylnow
Hildebrand von Mylnow, Hildebrandus, Hyltenbrandt
Herb rodziny Hildebrand von Mylnow (Stein[3])
Hirsch
Hirsch, Hirsch von Kaltenbrunn
Hoffmann
Hoffmann, Hoffmann von Hoffmannswaldau
- Herb Hoffmann na tarczy herbowej w farze elżbietańskiej. Dotyczy poety, kupca, starszego rady i namiestnika księstwa wrocławskiego Christiana Hoffmanna von Hoffmannswaldau (1616-1679).
Holczel
Holczel, Holczell, Holtzell, Hölezel, Hölczel, Höltzel, Hölczels
Herb Jana Holczela (Hanz Holeczell) z. 1512 na jego obrazowym epitafium
Holtz
von Holtz
- U dołu z lewej herb rodziny von Holtz na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda; Martha Haunold z d. von Holtz pierwsza z lewej
Holtzbecher
Holtzbecher, Holtzbecher von Grunau
Herb rodziny Holtzbecher von Grunau (Stein[3])
Hörnig
Hörnig, von Hornig, Harnig, Hoernig, Hornick, Horning
Hubrig
Hubrig, von Hubrig
Gutteter
Gutteter, von Gutteter
Herb rodziny Gutteter (Stein[3])
Huber
Herb Sebalda Hubera (zm. 1504) na płycie z jego nagrobka w farze elżbietańskiej
Jaeger
Jaeger, Jäger, Jaeger von Jaegersburg
Herb rodziny Jaeger von Jaegersburg (Stein[3])
Jenkwitz
Jenkwitz, Jenckewitz, Jancowicz, Jencowicz, von Jenkwitz
Płyta nagrobna Dypranda von Reibnitz w Wierzbnej pow. wrocławski; herb matki Christine Jenkwitz
Herb rodziny Jenkwitz (Stein[3])
(Siebmacher, 1890, tablica 35[4])
Jenkwitz-Posadovsky
Jenkwitz, Jenckwitz, Jenckewitz, Jenckewitch, Jenckewicz, Jenkwitz genannt Posadowsky
Herb na epitafium Piotra i Apolonii Jenkwitzów, ok 1515
Herb rodziny Jenkwitz (Stein[3])
Jentsch
Jentsch, Jentsche, Jentcz, Gencz
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady w wrocławskim ratuszu (1484-1485) reprezentuje radnego Davida Jentscha
Herb reprezentujący zmarłą w 1515 r. Barbarę Jentsch, pierwszą żonę Mikołaja von Uthmann und Schmolz na epitafium z 1545 r. w farze elżbietańskiej
Herb (gmerk) rodziny Jentsch (Stein[3])
John I
John, von John
Herb rodziny von John (Stein[3])
John II
John, von John, John von Cosel, John von Wilkau
Kanth
von Kanth, Sechsbecher, Ganczke
Herb rodziny von Kanth (Stein[3])
Keltsch
Keltsch, Költsch, Költsch von Pruck
Herb Keltsch w zwieńczeniu portalu Kamienicy pod Gryfami (Rynek 2) zbudowanej 1587-1589. Dotyczy Konrada Keltscha, kupca futrami, który zbudował tę kamienicę (1587-1589). Obok herb jego żony, Apolonii z domu Tarnau.
Kemmerer
Kemmerer, von Rasselwitz
Herb rodziny Kemmerer (Stein[3])
Kirchpauer
Kirchpauer, Kirchenpauer, Kirchenpaur, Kirchpauer von Kirchdorff
Kirchpauer w zwieńczeniu epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605); fara elżbietańska
Kirchpauer na obrazie przedstawiającym rodzinę będącym częścią epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605); fara elżbietańska
Kirsten
Kirstein, Kirstan
Herb Kirsten na płycie nagrobnej w kaplicy Uthamnnów w farze elżbietańskiej
Herb rodziny Kirstein (Stein[3])
Klose
Klose, Kloss, von Klose
Herb rodziny Klose (Stein[3]); według listu herbowego z 1570 (Siebmacher opr. Blážek 1894, 24)
Herb na płycie z nagrobka, XVI w. (Luchs 1860, 63); kaplica Dumlosych w farze elżbietańskiej; Siebmacher opr. Blážek (1894, 24) podaje, że taki herb Klose w 1697.
Kober von Kobersberg
Kober, Kober von Kobersberg
Herb rodziny Kober (Stein[3])
Knebel
Knebel, Knebil
Herb rodziny Knebel (Stein[3])
Koeßler
Koessler, Koseler, Koeßler, Kösler, von Koessler
Herb rodziny Koeßler (Stein[3])
Kolhas
Kolhas, von Kolhas
Herb rodziny von Kolhas (Stein[3])
Kottwitz
von Kottwitz
Herb rodziny von Kottwitz (Stein[3])
Krakau
von Krakau, de Cracovia, także Wirsink
Herb rodziny von Krakau (Stein[3])
Krapff
Krapff, Krappe, Crapff, Cruyff, Crapp, Krapp, Krappe, Krapph, Krapphe
Gmerk (Hausmarke)
Na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) reprezentuje radnego Hansa Krappe starszego
Gotycka konsola z końca XV w. z gmerkiem Krapff; kaplica Dumlosych w farze elżbietańskiej
Gmerk na epitafium Krapffów (Krappów) w farze elżbietańskiej pod postacią Hansa Krapffa starszego (pierwsza postać od lewej); ok. 1515
Krappe (Krapph) gmerk (Schellenberg[5])
Gmerk Krapffów (Stein[3])
Herb
Krappe na mosiężnej tablicy z nagrobka Hansa Krappe (zm. 1497); kaplica Dumlosych
Tarcza w kaplicy Dumlosych w farze elżbietańskiej. Pochodzi z nieistniejącej kaplicy Krappów i jest związana z Hansem Krappe (zm. 1517) jako fundatorem ołtarza. Napis na szarfie: 1505 lub 1507 hans krap.
Herb na epitafium Krapffów (Krappów) w farze elżbietańskiej pod postacią Hansa Krapffa młodszego (druga postać od lewej); ok. 1515.
Herb mieszczański Krappe (Siebmacher, Blážek, 1890[4])
Herb rodziny Krapff (Stein[3])
Krebel
Krebil, Crebel, Crebil, Crevil, Knebil, Kribel, Kriebel
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu (1484-1485) reprezentujący rajcę Petera Krebela
Herb na epitafium Hieronimusa Krebela, 1509
Herb na portrecie Petera Krebela jako starosty księstwa wrocławskiego (obraz I poł. XVII w.)
Herb rodziny Krebel (Stein[3])
Kretschmer I
Herb rodziny Kretschmer (Stein[3])
Kretschmer II
Kretschmer, Kretschmar, Kretzschmar, von Kretzschmar
- Kretschmer; herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej Ratusza. Namalował w 1935 r. Otto Kalina.
Krieg
Crickow, Crigk, Crikow, Krig, Krieg, Krickau, von Krickau
Herb rodziny von Krickau (Stein[3])
Kromayer
von Kromayer, Cromer, Cromair, Krameir
Herb rodziny von Kromayer (Stein[3])
Kühn
Kühn, Kühn von Kühnheim
Herb rodziny Kühn von Kühnheim (Stein[3])
Kurn
Kurn, Kürn
Gmerk (Hausmarke) rodziny Kurn (Stein[3])
Landshutter
Landshutter, von Landshutter
Herb rodziny Landshutter (Stein[3])
Lausnitz
von Lausnitz, Lausitz
Herb rodziny von Lausnitz (Stein[3])
Lebe
- Gmerk na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący rajcę Mathiasa Lebe
Gmerk rodziny wrocławskiej Lebe (Stein[3])
- Lebe (Siebemacher 1894, 166, T. 105); herb na sklepieniu nawy zachodniej (część południowa) Sali Wielkiej Ratusza. Namalował w 1935 r. Otto Kalina.
Lemberg
Lemberg, Lewenberg, Löwenberg, Lewenberk, von Löwenberg, Lewinberk
Herb mieszczański (Hausmarke, gmerk) na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący ławnika Witche Lemberga
Herb (gmerk) rodziny Lemberg (Stein[3])
Herb rodziny Löwenberg (Stein[3]
Leubel
Leubel, Leubelius, von Loeben
Herb rodziny Leubel (Stein[3])
Liebentantz
Liebentantz, von Liebentanz, Liebentanz von Liebenau
- Liebentanzt (Siebemacher 1894, T. 17); herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej Ratusza. Namalował w 1935 r. Otto Kalina.
Herb rodziny Liebentanz von Liebenau (Stein[3])
Lindner I
Lindner, Lindener, von Lindner
- U dołu z prawej herb Lindner na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda; reprezentuje pierwszą żona Petera Ursulę z d. Lindner (zm. 1552) - pierwsza z prawej.
Lindner II
Lindner, Lindener
Herb Mikołaja Lindnera (zm. 1511) na jego epitafium
Maurer
Maurer, Mewerer, Maurerus
Herb mieszczański rodziny Maurer (Stein[3])
Mehl
Mehl von Strehlitz, Melh
Herb rodziny Mehl von Strehlitz (Stein[3])
Meisner
Meisner, Meissner, Meisener, Meißner, Meysener
Gmerk
Herb (Hausmarke - znak domu, gmerk) na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący ławnika Hieronimusa Meisnera
Gmerk (Hausmarke) wrocławskiej rodziny mieszczańskiej Meissner (Stein[3])
Herb
Herb rodziny Meisner pod czwartą od prawej postacią kobiecą na Epitafium Krappów. To Beatrix Meisner, żona Hansa II Krapffa (postać męska druga od lewej). Między nimi ich dzieci.
Herb rodziny Meisner (Stein[3])
Merboth
Merboth, Merbotho, von Merboth
Herb rodziny Merboth (Stein[3])
Metzler
Metzler, Metzler von Feldkirch
Michelsdorf
von Michelsdorf, Michilstorff
Herb rodziny von Michelsdorf (Stein[3])
Miltner
Miltner, Miltner von Miltenberg
Mittelstrass
Mittelstrass, Mittelstras
- Pierwszy herb od prawej u góry na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda. Herb reprezentuje najstarszą córkę Petera Ursulę (1549-1604), od 1574 żona Matthiasa Mittelstrassa.
Mollensdorf
von Mollensdorf, Molstorf, Möllendorff
Herb rodziny von Mollensdorf (Stein[3])
Monau
Monau, Monaw, von Monau
Monau (lewa strona herbowa) na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej. Katharina von Monau (1500-1578) była matką Josefa.
Morenberg
Morenberg (Schwab), Morenberger, Morenbergk, Mörnberg von Morenberg
- Morenberg na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej. Dotyczy Magdalene von Morenberg, zm. w 1567, I żony Josefa (od 1559).
Mudrach
Mudrach, von Mudrach, Modrach, Freiherrn von Mudrach
Mühlheim
von Mühlheim, Mulheym, Molheim
Herb rodziny von Mühlheim (Stein[3])
Müller
Müller, Müller von Malkwitz
Herb rodziny Müller von Malkwitz (Stein[3])
Münsterberg
von Münsterberg, Munstirberg, Monsterbergk
Herb rodziny Münsterberg (Stein[3])
Neumann
Herb Jana Krzysztofa Neumanna (zm. 1734) na jego epitafium w farze elżbietańskiej.
NN
Herby i gmerki niezidentyfikowane
Gmerk (herb, Hausmarke) na płycie nagrobnej Petera Rothe młodszego zm. 1464
Gmerk (herb, Hausmarke); gotycka konsola na 2. filarze w farze elżbietańskiej
Herb na lewej konsoli epitafium Sebalda Saurmana z 1508 r. w farze elżbietańskiej
Herb na epitafium Piotra i Apolonii Jenkwitzów, ok 1515
Mężczyzna z buławą, pod nim 3 drabiny pionowo. Niezidentyfikowany mosiężny herb z kamiennej płyty nagrobnej, być może XVI w.; fara elżbietańska.
Mosiężna płyta z nagrobka z niezidentyfikowanym herbem, możliwe Hertwig. Być może XVII w. Fara elżbietańska.
Herby NN i Jenkwitz Posadowsky na portalu (nieistniejącym) kamienicy przy ul. Rzeźniczej 3 we Wrocławiu. Ikonografia Wrocławia (II, 187) podaje, że to herb Pachalych ale herbem Pachalych nie jest koń lecz jeleń. Może Hiekart?.
NN związane z Götz
Nieidentyfikowane herby na epitafium Johanna Götz und Schwanenfliess (1600-1677) powstałym w 1670 r. w w farze elżbietańskiej. Herby związane są w jakiś sposób z nobilitacją rodziny w 1662 r., w większości nawiązują do nadanego wówczas rodzinie Götz herbu.
Nostwitz
Nostwitz na epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605) w farze elżbietańskiej. Czwarty herb od lewej, drugi w parze pod postacią Magdaleny (1569-1609), córki bohatera epitafium. Jerzy (Georg) Nostwitz, sekretarz rady miejskiej Wrocławia, był jej drugim mężem.
Oelhafen
Oelhafen, Oelhafen von Schöllenbach, Olhaff, Olhaffen, Ölhafen
Ohlen
Ohle, von Ohl, von Ohlen und Adlerscron
Herb rodziny von Ohlen und Adlerscron (Stein[3])
Oppeln
von Oppeln, Opoln, Opul
Herb rodziny von Oppeln (Stein[3])
Pachaly
Pachaly, von Pachaly
Pasterwitz
Pasteriz, von Pasterwitz
Herb rodziny Pasterwitz (Stein[3])
Paueswang
Paueswang, Pausewange
- Pierwszy herb od prawej na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda przedstawiającym jego córki z drugą żoną Marthą z d. von Holtz (zm. 1582). Herb reprezentuje Marthę (1555-1630), od 1577 drugą żonę kupca Hansa Pausewanga (1552-1605).
Pein
von Pein, von Pein und Wechmar
Pfintzing
Pfintzig, Pfintzing, von Pfintzing, Pfitnzig von Lichtenhof, Pfinzig
Zwornik na sklepieniu kaplicy Pfinzingów w farze elżbietańskiej
Herb rodziny Pfintzing stosowany do 1560 r. (Stein[3])
Herb rodziny Pfintzing stosowany od 1560 r. (Stein[3])
Pförtner
Pförtner, Pfortner, Pförtner von der Hölle
Herb rodziny Pförtner von der Hölle (Stein[3])
Poley
Poley, von Poley
Popplau
Popplau, Popelow, Poppel, Poppelau, Popplaw, Popplow, von Popplau
Gmerk
- Gmerk na sakramentarium w farze elżbietańskiej (1453-1455); związany prawdopodobnie z Hansem Popplau (zm. 1455)
Herb
- Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący ławnika Caspara Poppela
Popplau na epitafium zm. w 1535 r. Piotra Rindfleischa
- Herb Anny Jenkwitz-Posadowski z domu Popplau na epitafium Mikołaja Jenkwitz-Posadowskiego z 1537 r.
- Popplau (dolny herb) na Epitafium Hieronima von Uthmann und Rathen zm. 1580 i jego żony Ewy z domu Morenberg zm. 1583
Herb rodziny Popplau (Stein[3])
Preuße
Preuße (Preusse), Prewsse
Herb mieszczański rodziny Preuße (Stein[3])
Prockendorff
Brockendorff, von Brockendorff, Prockendorf, Prockendorff, von Prockendorff
Herb Thomasa Prockendorffa na konsoli figury św. Wincentego z 1470 r., znajdującej się na południowej ścianie wrocławskiej katedry
Herb Hansa Prockendorffa na tablicy inskrypcyjnej z w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Sośnicy informującej o rozbudowie w 1487 r.
Herb Hansa Prockendorffa na tablicy na wieży kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Sośnicy koło Kątów Wrocławskich informującej o budowie wieży w 1504 r.
Herb Prockendorffów na podstawie ołtarza z 1517 r.; kaplica Rehdigerów w kościele św. Elżbiety
Herb Hieronima Prockendorffa (zm. 1567) na jego płycie nagrobnej w kościele Trójcy Świętej w Żórawinie.
Herb rodziny von Brockendorff (Stein[3])
Promnitz
Protschky
Protschky, Pratschke, Proczky, Pratzky, Protzky
Gmerk na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu ( 1484-1485) reprezentujący rajcę Staschke Protschky'ego
Gmerk rodziny Protschky (Stein[3])
Pucher
Pucher, Pucher von der Puch
- Pucher na epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605) w farze elżbietańskiej; Maria Pucher von der Puche (zm. 1623) to druga żona Jerzego.
- Pucher na epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605) w farze elżbietańskiej; drugi herb od lewej pod postacią Marii Pucher von der Puche (zm. 1623), drugiej żony Jerzego.
- Drewniana tarcza herbowa wisząca na lewo od drzwi wyjściowych z nawy południowej do kruchty w farze elżbietańskiej. Herb Pucher oraz inskrypcja: "16 Ehrenged. Herren Sigmund von Pucher 62". Dotyczy Siegmunda Puchera (zm. 1662).
Pusch
Pusch, Pusch von Gemsefld
Pusch na epitafium Evy von Pusch, fara magdaleńska
Rampusch
Rampusch, von Rampusch und Rommenstein, Rampusch von Rommenstein
Herb rodziny Rampusch von Rommenstein (Stein[3])
Rehdiger
Rehdiger, von Rehidger, Rehdinger, Rhediger, Rhödinger, Rudinger, Witzendorff-Rehdiger
Rehdiger reprezentujący Hedwig Schilling z domu Rehdiger (zm. 1557) na epitafium w farze elżbietańskiej
Herb mieszczański rodziny Rehdiger (Stein[3])
Herb gałęzi Witzendorff-Rehdiger (Stein[3])
Reichel
Reichel, Reichell, Reychell, Richil, von Reichel, von Reicheil, Freiherren von Reichell
Gmerk
Pierwotny herb (gmerk) mieszczański (Hausmarke, Hauszeichen, znak domu) rodziny Reichel na sklepieniu Izby Seniora Rady we wrocławskim Ratuszu (1484-1485) reprezentuje ławnika Wenzela Reichela
Herb
Reichel reprezentujący Apolonię Schilling z domu Reichel na epitafium z 1565 r. w farze elżbietańskiej
Tarcza herbowa Adama Wentzela von Reichell und Schmoltz (1627-1668); 8 filar w farze elżbietańskiej
Reichenbach
von Reichenbach, Richinbach
Herb rodziny von Reichenbach (Stein[3])
Reusner
Reußner, Reusner, Reussner, von Reussner
Herb rodziny Reusner (Stein[3])
Reuss
Reuss
Riedel
Riedel, von Riedel, Riedel von Loewenstern
Riemer
Riemer, Riemberg, Riemer von Riemberg
- Riemberg (Siebmacher 1894, T. 26); herb na sklepieniu nawy zachodniej (część środkowa) Sali Wielkiej wrocławskiego Ratusza (1935)
Herb rodziny Riemer von Riemberg (Stein[3])
Rindfleisch
Rindfleisch
Gmerk
Herb
Rindfleisch na epitafium zm. w 1496 r. Urszuli Hemmerdey z domu Rindfleisch, żony zm. w 1500 r. Henryka
Rindlfeisch na epitafium zm. w 1535 r. Piotra Rindfleischa
Rindfleisch na pomniku nagrobnym Henryka Rybischa; 1534
Rindfleisch (herb dolny) na epitafium Hieronima von Uthmann und Rathen zm. 1580 i jego żony Ewy z domu Morenberg zm. 1583
Rindfleisch (prawa strona herbowa) na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej.
Rohn
Rohn, von Rohn, von Rohnau
- Trzeci herb od lewej na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda przedstawiającym jego córki z drugą żoną Marthą z d. von Holtz (zm. 1582). Herb reprezentuje Suzannę (1566-1621), od 1586 żona Hansa von Rohn (1562-1610).
Herb rodziny Rohn (Stein[3])
Rösler
Rösler, Röseler, Röẞler, Rössler, Rösler von der Rosen,
- Herb nadany braciom Rösler 28 kwietnia 1546 przez cesarza Karola V przy nobilitacji.
Rötel
Rötel, Rötel von Reichenau
Herb rodziny Rötel von Reichenau (Stein[3])
Roth
Roth, von Roth
Herb rodziny von Roth (Stein[3])
Rothe
Rothe, von Rothe, Rote, Roth, Ruffus, von Rotenhan gen. Rothe, Rothchen, Rotenhan
Rothe na epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605) w farze elżbietańskiej; Maria Rothe (zm. 1578) to pierwsza żona Jerzego
Rothe na epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605) w farze elżbietańskiej; pierwszy herb od prawej pod postacią Magdaleny Rothe (zm. 1578), pierwszej żony Jerzego
Herb rodziny Rothe (Stein[3])
Herb rodziny von Rothe (Stein[3])
Rulke
von Rulke, Rulconis, Ruelcke
Herb rodziny von Rulke (Stein[3])
Rybisch
Rybisch, Ribisch, Riebisch
Rybisch na pomniku nagrobnym Henryka Rybischa; 1534
Rybisch na pomniku nagrobnym Henryka Rybischa; 1539
Rybisch na epitafium Katarzyny Rybisch z domu von Czechau (zm. 1572), żony Zygfryda Rybischa (1530-1584) w farze elżbietańskiej
Hełm herbu Rybisch na epitafium Katarzyny Rybisch z domu von Czechau (zm. 1572), żony Zygfryda Rybischa (1530-1584) w farze elżbietańskiej
Sachs
Herb rodziny Sachs von Loewenheim (Stein[3])
Sachse
Sachse, Saxo
Herb Sachse na tablicy na wieży kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Sośnicy koło Kątów Wrocławskich informującej o budowie wieży w 1504 r.
Herb matki Katarzyny Prockendorff Elżbiety (Elisabeth) Sachse na podstawie ołtarza z 1517 r.; kaplica Rehdigerów w kościele św. Elżbiety
Herb Sachse na płycie nagrobnej Hieronima Prockendorffa (zm. 1567) w kościele Trójcy Świętej w Żórawinie.
Herb rodziny Sachse (Stein[3])
Sachwitz
Sachwitz, Zachewicz
Gmerk rodziny Sachwitz (Stein[3])
Saffran
Saffran
Herb rodziny Saffran (Stein[3])
Salmon
von Salomo, von Salmon
Herb rodziny Salmon (Stein[3])
Sauermann
Saurmann, Saurman, Sauermann, Sauerman, von Sauermann, Sawermann, Sawormann, von Sauerma, von Saurma, Freiherren oder Grafen von Sauerma (Saurma)
- Herb Sauermann na płycie z nagrobka Sebalda Hubera (zm. 1504)
- Herb reprezentujący zmarłą w 1529 r. Barbarę Sauermann, drugą żonę Mikołaja von Uthmann und Schmolz na epitafium z 1545 r. w farze elżbietańskiej
Schachmann
Schachmann, Tschachman, von Schachmann
Herb rodziny Schachmann (Stein[3])
Schaf
Schaf, Schaaf
Płyta z herbem Schaf; kaplica Dumlosych w farze elżbietańskiej
Schaff
Schaff, Schaf von Weistritz, von Schaf
Herb rodziny Schaff (Stein[3])
Scharf
Scharf von Werd, Scharff von Werth
- Scharf von Werd na epitafium Johanna Crato von Krafftheim w farze elżbeitańskiej; reprezentuje żonę Johanna Marię
Schebitz
von Schebitz, Schewitz
Herb rodziny von Schebitz (Stein[3])
Scheuerlein
Scheuerlein, , Scheurlein, Scheurlin, Schewirlin, Scheurl von Defersdorf, Scheuerl von Scheuerlin, Scheurl
- Scheurelein na sakramentarium w farze elżbietańskiej (1453-1455); herb związany z Albrechtem Scheureleinem zwanym Pięknym (zm. 1462)
- Herb Scheuerlein przed Bartłomiejem Scheuerleinem (1470-1498) na jego epitafium
- Scheuerlein (górny herb) na Epitafium Hieronima von Uthmann und Rathen zm. 1580 i jego żony Ewy z domu Morenberg zm. 1583
Herb rodziny Scheuerlein z Wrocławia (Stein[3])
Schilling
Schilling, von Schilling
Herb na epitafium Simona Ashelma (zm. 1559) w farze elżbietańskiej. Dotyczy jego żony Elisabeth von Schilling, urodzonej w Krakowie, a zmarłej we Wrocławiu w 1559 r.
Herb Daniela Schillinga na jego epitafium z 1565 r. w farze elżbietańskiej
Schmidt
Schmidt, von Schmidt, Schmidt von Schmiedefeld, Schmidt von Schmiedefeldt
Tarcza herbowa Johanna Heinricha Schmidta von Schmiedefeldt (zm. 1673); fara elżbietańska
Herb rodziny Schmidt von Schmiedefeld (Stein[3])
Schnabel
Herb Schnabel (w środku); epitafium Baltazara Schnabela (1558 - 15 III 1631) i jego żon w farze elżbietańskiej
Scholtz
Scholtz, von Scholtz, von Scholtzen, Scholz
Scholz
Scholz von Rosenthal, Scholcz, Scholz, Scholze, Schultis
Herb Hansa Scholze (zm. w 1505) r. na jego epitafium; wrocławska fara elżbietańska
Scholz von Rosenthal (dolny herb) na epitafium Hieronima von Uthmann und Rathen zm. 1580 i jego żony Ewy z domu Morenberg zm. 1583
Scholzen (Scharffenberg[6])
Herb rodziny Scholz von Rosenthal (Stein[3])
Schreiter
Schreiter, von Schreiter
Herb Schreiter (dla patrzącego z lewej) związany z Zuzanną Schnabel z domu Schreiter (1549-1612); epitafium w farze elbietańskiej
Schwab
Schwab, Schwab von Buchen, Schwab von Puchen, Schwob, Schwop
Schwarz
von Schwarz, Schwartz, zwany Niger
Herb rodziny von Schwarz (Stein[3])
Schweidnitz
von Schweidnitz, Swidenicz
Herb rodziny von Schweidnitz (Stein[3])
Schwobisdorf
von Schwobisdorf, Schwobisdrorff, Swobsdorff, Schwosdorf
Herb rodziny von Schwobisdor (Stein[3])
Sebisch
Sebisch, von Sebisch, Saebisch, Sebysch
Sebisch na epitafium Jerzego Kirchenpauera (zm. 1605) w farze elżbietańskiej; pierwszy herb od lewej pod postacią Reginy (zm. 1598), córki Jerzego i Marii, pierwszej żony Adama von Sebischa (1571-1638)
Herb rodziny Sebisch używany do 1650 r. (Stein[3])
Herb rodziny Sebisch używany po 1650 r. (Stein[3])
Seidel
Seidel, von Seidel
Herb rodziny von Seidel (Stein[3])
Senitz
von Senitz, Senicz
Herb rodziny von Senitz (Stein[3])
Seiler
Seiler, von Seyller
Herb rodziny von Seyller (Stein[3])
Seyfert
Seyfert, Seifart, Seifert,Seyffert, von Seyfert
Sitten
Sitten, von Sittin, Setten, Siczhen, de Zitschen
Herb rodziny Sitten (Stein[3])
Skal
von Skal, Scal
Herb rodziny von Skal (Stein[3])
Skopp
von Skopp, Scoppo, Schkop, Schkopp
Herb rodziny von Skopp (Stein[3])
Sommer
Sommer, Sommer von Sommersberg
Steinkeller
von Steinkeller, Steynkelir
Herb rodziny von Steinkeller (Stein[3])
Stengel
Stengel, Stengil
Herb rodziny Stengel (Stein[3])
Stillevogt
Stillevoit, Stillvogt, von Waldau
Herb w Stein, Der Rat und die Ratsgeschlechter ...[3]
Znaczący ród w początkach Wrocławia jako miasta powstającego na prawie niemieckim i kształtowania się jego samorządowego zarządu (XIII, XIV w.). Jego protoplasta Godinus był pierwszym "burmistrzem" wrocławskich niemieckich osadników już w 1214, a Heinrich zasadźcą podczas lokacji miasta w 1242 r. i został wójtem. Jeden z wrocławskich Stillevogtów (Gedko) był też zasadźcą Krakowa (1257) i jego wójtem. Samo nazwisko jest właściwie przydomkiem związanym z tymi zdarzeniami. Stillevogt oznacza zastępcę wójta (dialekt średnio-górno-niemiecki[7]. Kojeni Stillvogtowie w II poł. XIII i XIV w. zasiadali często w Radzie i ławie Wrocławia. Jeszcze w XIII w. jeden z synów wójta Heinricha, również Heinrich, był właścicielem Waldau w regionie Brzegu. Ta gałąź rodziny pod nazwą von Waldau istniała do 1841 r., mając posiadłości głównie w okolicach Brzegu i Ząbkowic Śląskich.
Stolz
von Stolz, Stolcz
Herb rodziny von Stolz (Stein[3])
Stosch
Stosh
Strachwitz
von Strachwitz
Herb rodziny von Strachwitz (Stein[3])
Stronchen
von Stronchen, Stränchin, Strönichen
Herb Strönichen na tablicy na wieży kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Sośnicy koło Kątów Wrocławskich informującej o budowie wieży w 1504 r.
Herb ojca Katarzyny Prockendorff Piotra (Petera) Strönichena na podstawie ołtarza z 1517 r.; kaplica Rehdigerów w kościele św. Elżbiety
Herb Strönichen na płycie nagrobnej Hieronima Prockendorffa (zm. 1567) w kościele Trójcy Świętej w Żórawinie
Herb rodziny von Stronchen (Stein[3])
Sydenberg
Sydenberg, von Seidenberg, Zydinberg.
Herb rodziny Sydenberg (Stein[3])
Tarnau
Tarnau, Tarnaw, von Tarnau und Kueschmalz, von Tarnau und Kuehschmaltz. Herb taki jak polski herb Leliwa, którym pieczętowali się m.in. Tarnowscy.
- Herb na epitafium Piotra i Apolonii Jenkwitzów, ok 1515
- Herb Tarnau w zwieńczeniu portalu Kamienicy pod Gryfami (Rynek 2) zbudowanej 1587-1589. Dotyczy Apolonii Keltsch z domu Tarnau, żony kupca futrami Konrada Keltscha (obok jego herb).
Tauchen
Tauchen, Tauch, Tawchen
- Sakramentarium Tauchena w farze elżbietańskiej; na tarczy z lewej znak identyfikowany z gmerkiem (znakiem kamieniarskim) Josta Tauchena
Themmritz
Themmritz, von Temritz
Herb rodziny Themmritz (Stein[3])
Thiele
Thiele, Thyl, Thyle, Tyle. Tilo
- Pierwszy herb od lewej na fragmencie epitafium z 1588 r. zmarłego 3 lata wcześniej Petera Haunolda przedstawiającym jego córki z drugą żoną Marthą z d. von Holtz (zm. 1582). Herb reprezentuje Marię (1571-1604), od 1588 żonę Nicolausa Thiele (zm. 1595).
Herb rodziny Thiele (Stein[3])
Thielisch
Thielisch, von Thielisch, Tilesius von Tilenau
Herb rodziny Thielisch (Stein[3])
Tinczmann
Tinczmann, von Tinzmann
Herb na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) radnego reprezentuje Nicolausa Tinczmanna
Herb wrocławskiej rodziny Tinczmann (Stein[3])
Herb wrocławskiej rodziny von Tinzmann (Stein[3])
Titzen
Titzen, Titius, von Titzen, von Titzenhofen, Titz von Titzenhofen
Ulmer
Ulmer, Ulmer von Ulmenheim
Ulmer na epitafium Evy Pusch, fara magdaleńska
Ungeraten
Ungeraten, Ungerathen, Ungerotin
- Herb Ungeraten na epitafium Josefa Rindfleischa (1534-1598) i jego żon w farze elżbietańskiej. Dotyczy babki macierzystej Josefa Ottilie von Ungeraten.
Uthmann von Ransern
Uthmann von Ransern
Herb rodziny Uthmann von Ransern (Stein[3])
Uthmann und Rathen
Herb rodziny Uthmann von Rathen (Stein[3])
Uthmann und Schmolz
von Uthmann und Schmolz, von Uthmann III, Uthmann von Schmolz
Herb na epitafium Mikołaja von Uthmann und Schmolz (zm. 1550) na jego epitafium z 1545 r. w farze elżbietańskiej
Herb rodziny Uthmann von Schmolz (Stein[3])
Vogt
Vogt, Vogtt, von Vogten, Vogt und Westerbach
Vollgnad
Vollgnad, Vilgnad, von Vollgnad
Wazenrode
von Wazenrode, Goblo
Herb rodziny von Wazenrode (Stein[3])
Weber
Weber
Herb Ananiasza Webera (zm. 1665) na szczycie jego epitafium w farze elżbietańskiej
Wehner
Wehner, von Wehner, von Posadowsky-Wehner
Herb rodziny von Wehner (Stein[3])
Willusch
Willusch, Willichius
Herb rodziny Willusch (Stein[3])
Wolf
Wolf, Wolf von Wolfsburg
Herb rodziny Wolf von Wolfsburg (Stein[3])
Wolff
Wolff, von Wolff
Herb rodziny von Wolff (Stein[3])
Yban
Iban, Yban
Gmerk na sklepieniu Izby Seniora Rady (1484-1485) radnego reprezentuje Andreasa Ybana
Gmerk (Hausmarke) rodziny Yban (Stein[3])
Zacharias
von Zacharias, von Sachenkirch, von Czachris, von Czacheris, von Sacherwitz
Herb żony Mikołaja Lindnera (zm. 1511) na jego epitafium
Herb rodziny Zacharias (Stein[3])
Zang
Zang, von Zangen, von Zange und Oberlahnstein, von Zangen und Oberlahnstein
Herb rodziny von Zangen und Oberlahnstein (Stein[3])
Zindel
von Zindel, von Zindal, Zindalski, Cyndato
Herb rodziny von Zindel (Stein[3])
Przypisy
- ↑ Należy mieć na uwadze, że Wrocław był od lokacji po połowie XIII w. miastem faktycznie niemieckim zarówno pod względem językowym jak i niedługo potem przynależności państwowej. Mieszkała w nim trudna do określenia ilościowego grupa ludności polskiej. Był to jednak plebs niemający w ogóle praw miejskich, a wśród mieszczan Polacy stanowili głównie pospólstwo, czyli warstwę rzemieślników, drobnych kupców, kramarzy. Zajmowanie się niektórymi z tych zajęć groziło utratą szlachectwa (Adelsverlust). Władze miejskie zdominowane były przez praktycznie jednolicie niemiecki patrycjat, czyli warstwę najbogatszą, a więc wielcy kupcy (hurtowi, międzynarodowi), najbogatsi rzemieślnicy, bankierzy, właściciele gruntów miejskich. I to niemieckiego patrycjatu dotyczą herby szlacheckie. Mamy więc do czynienia z niemieckim prawem stanowym, w którym stan szlachecki nie był jednolity jak w Polsce, lecz składał się z wielu warstw.
- ↑ Według Hermanna Luchsa w Heraldik eine Hülfswissenschaft der Kunstgeschichte. W: Jahresbericht der höheren Töchterschule am Ritterplatz zu Breslau 1864. Breslau: 1864, s. 15 jest to znak użyty przez Dominika Dompniga (Dominicus Domnick) w prywatnym liście (skrypcie dłużnym). Autor listu stwierdza, że jest to jego "prawa pieczęć". List pochodzi z 1483 r. i był w Elisabeth-Kirchen-Archiv Nr. 466. Luchs uważa, że jest to starszy herb Dompnigów, którego rodzina nadal nieraz używała. Dominik (zm. 1526) jest bratem straconego później seniora rady Heinza, który używał w tym samym czasie innego herbu (fot. 3). Drugą hipotezą Luchsa jest, że być może dwie linie miały inne znaki (linia pochodząca od Heinza i linia pochodząca od Dominika), stwierdzając: "albo ten drugi był przyznany tylko pewnej linii rodu, mianowicie linii późniejszego starosty księstwa wrocławskiego (Heinza)". Herb w formie używanej przez Heinza (krokiew) istniał jednak już co najmniej w początku XV w. Jest np. na zworniku sklepienia kaplicy Dompnigów w farze elżbietańskiej (fot. 1), a musiał tam powstać przed 1415 r., bo wtedy patronat kaplicy przestał należeć do Dompnigów.
- ↑ 3,000 3,001 3,002 3,003 3,004 3,005 3,006 3,007 3,008 3,009 3,010 3,011 3,012 3,013 3,014 3,015 3,016 3,017 3,018 3,019 3,020 3,021 3,022 3,023 3,024 3,025 3,026 3,027 3,028 3,029 3,030 3,031 3,032 3,033 3,034 3,035 3,036 3,037 3,038 3,039 3,040 3,041 3,042 3,043 3,044 3,045 3,046 3,047 3,048 3,049 3,050 3,051 3,052 3,053 3,054 3,055 3,056 3,057 3,058 3,059 3,060 3,061 3,062 3,063 3,064 3,065 3,066 3,067 3,068 3,069 3,070 3,071 3,072 3,073 3,074 3,075 3,076 3,077 3,078 3,079 3,080 3,081 3,082 3,083 3,084 3,085 3,086 3,087 3,088 3,089 3,090 3,091 3,092 3,093 3,094 3,095 3,096 3,097 3,098 3,099 3,100 3,101 3,102 3,103 3,104 3,105 3,106 3,107 3,108 3,109 3,110 3,111 3,112 3,113 3,114 3,115 3,116 3,117 3,118 3,119 3,120 3,121 3,122 3,123 3,124 3,125 3,126 3,127 3,128 3,129 3,130 3,131 3,132 3,133 3,134 3,135 3,136 3,137 Stein Rudolf. Der Rat und die Ratsgeschlechter des alten Breslau. Würzburg: Holzner-Verlag, 1963.
- ↑ 4,0 4,1 Johann Siebmacher. Der abgestorbene Adel der Preussischen Provinz Schlesien. Zweiter Theil. oprac. Konrad Blážek. Nürnberg: 1890.
- ↑ Alfred Schellenberg. Schlesisches Wappenbuch Bd 1. Görlitz: 1938.
- ↑ Römischer Kayserlichen auch zu Hungern vnd Behaimb Königlichen Majestat etc. Wappen czyli Schlesisches Wappenbuch lub Scharffenberg'sches Wappenbuch.
- ↑ Gedko Stilvogt w Polski Słownik Biograficzny, t. 7. 1948
Literatura
- Dworzaczek Włodzimierz. Przenikanie szlachty do stanu mieszczańskiego w Wielkopolsce w XVII i XVIII w. Przegląd Historyczny 1956, 47/4, s. 656-684.
- Gmerki i herby mieszczańskie. W: Encyklopedia Wrocławia. Wrocław: 2006, s. 239.
- Mülversted George Adalbert von. Ausgestorbener Adel der Fürstenthümer Schwarzburg, zugleich als Entwurf eines Lexicons des früheren Schwarzburgischen Adels (J. Siebmachers's großes Wappenbuch, Band 6, Abt. 13). Nürnberg: 1908.
- Siebmacher Johann, opracowanie Blážek Konrad. Der abgestorbene Adel der preussischen Provinz Schlesien und der Oberlausitz. Teil 2. Nürnberg 1890.
- Wrocław Bibliografia