Herby na epitafiach: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
== Muzeum Narodowe we Wrocławiu == | == Muzeum Narodowe we Wrocławiu == | ||
=== Epitafium Mikołaja Jenkwitz-Posadowskiego === | === Epitafium Mikołaja Jenkwitz-Posadowskiego === | ||
| − | Epitafium Mikołaja [[Herby wrocławskich rodzin mieszczańskich#Jenkwitz-Posadovsky|Jenkwitz-Posadowskiego]] powstało prawdopodobnie za życia Mikołaja czyli najpóźniej w 1537 r. Pierwotnie znajdowało się w kościele św. Elżbiety we Wrocławiu. W 1942 r. zostało przeniesione do tymczasowej składnicy Kamieńcu Ząbkowickim, a stamtąd w 1946 r. przejęte przez Muzeum Narodowe w Warszawie. Do Muzeum Narodowego we Wrocławiu trafiło w 1966 r. jako depozyt i w 1982 r. zostało jego własnością. Olejny obraz na świerkowej desce (165x146 z obramieniem 212x173). Bóg Stwórca unoszący się w przestworzach, a przed nim ziemski krąg ze scenami z życia pierwszych ludzi ( | + | Epitafium Mikołaja [[Herby wrocławskich rodzin mieszczańskich#Jenkwitz-Posadovsky|Jenkwitz-Posadowskiego]] powstało prawdopodobnie za życia Mikołaja, czyli najpóźniej w 1537 r. Pierwotnie znajdowało się w kościele św. Elżbiety we Wrocławiu. W 1942 r. zostało przeniesione do tymczasowej składnicy Kamieńcu Ząbkowickim, a stamtąd w 1946 r. przejęte przez Muzeum Narodowe w Warszawie. Do Muzeum Narodowego we Wrocławiu trafiło w 1966 r. jako depozyt i w 1982 r. zostało jego własnością. Olejny obraz na świerkowej desce (165x146 z obramieniem 212x173). Bóg Stwórca unoszący się w przestworzach, a przed nim ziemski krąg ze scenami z życia pierwszych ludzi (nadanie Raju Adamowi, stworzenie Ewy, błogosławieństwo dla Adam i Ewy, zakaz spożywania owoców z drzewa poznania, grzech pierworodny i wypędzanie z Raju). U dołu ciekawe przedstawienie rodziny. Naprzeciw Mikołaja znajdują się nie tylko żony z córkami, ale też synowie, którzy praktycznie zawsze pokazywani byli po lewej stronie przed ojcem. Takie ujęcie zobaczyć można jeszcze na epitafium pastora Jana Hessa (1491-1547). Grupa klęczy na tle równinnego pejzażu z szachownicą pól. |
<gallery mode=packed heights=260px> | <gallery mode=packed heights=260px> | ||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
Mikołaj [[Herby wrocławskich rodzin mieszczańskich#Jenkwitz-Posadovsky|Jenkwitz-Posadowski]] (Nicolaus Jenckwitz gen. Posadowvsky, Nickel, Niclas Jenckewitz, Jankowicz, Jenkewicz) ur. 1486, zm. 5.06.1537 to wrocławski patrycjusz, członek rady i ławy w tym trzykrotny jej senior. Właściciel wielu dóbr ziemskich pod Wrocławiem i Oleśnicą. Syn Piotra i jego drugiej żony Urszuli z domu [[Herby wrocławskich rodzin mieszczańskich#Gossinger|Gossinger]]. | Mikołaj [[Herby wrocławskich rodzin mieszczańskich#Jenkwitz-Posadovsky|Jenkwitz-Posadowski]] (Nicolaus Jenckwitz gen. Posadowvsky, Nickel, Niclas Jenckewitz, Jankowicz, Jenkewicz) ur. 1486, zm. 5.06.1537 to wrocławski patrycjusz, członek rady i ławy w tym trzykrotny jej senior. Właściciel wielu dóbr ziemskich pod Wrocławiem i Oleśnicą. Syn Piotra i jego drugiej żony Urszuli z domu [[Herby wrocławskich rodzin mieszczańskich#Gossinger|Gossinger]]. | ||
| − | Uczył się w szkole przy farze elżbietańskiej, a potem studiował prawo na nowo powstałym Uniwersytecie w Wittenberdze. Po studiach odbył zwyczajową dla bogatych młodzieńców podróż edukacyjną. Poznał Francję, Włochy i Niemcy. Do Wrocławia wrócił w wieku 27 lat w 1513 r. W interesy i życie miejskie wprowadzał go najstarszy, przyrodni | + | Uczył się w szkole przy farze elżbietańskiej, a potem studiował prawo na nowo powstałym Uniwersytecie w Wittenberdze. Po studiach odbył zwyczajową dla bogatych młodzieńców podróż edukacyjną. Poznał Francję, Włochy i Niemcy. Do Wrocławia wrócił w wieku 27 lat w 1513 r. W interesy i życie miejskie wprowadzał go najstarszy, przyrodni brat Ambroży (Ambrosius), który był już od 1500 r. radnym i ławnikiem, a także współpracował z wiodącymi wrocławskimi kupcami Popplauami. Mikołaj ożenił się w tym czasie z Marią Popplau, córką nieżyjącego już Andrzeja Popplau (zm. 1507), byłego wspólnika brata i byłego opiekuna Mikołaja (ojciec osierocił go w wieku 2 lat). Był dziedzicem dużego majątku, który z sukcesami pomnażał. Jak brat współpracował z Popplauami, miał stoisko w Sukiennicach, a także angażował się w przedsięwzięcia górnicze w Joachimstal (Jáchymov w kraju karlowarskim). Już od 1520 r. działał nieprzerwanie aż do śmierci we wrocławskich władzach miejskich jako rajca i ławnik. W organach tych w 1532 r. był miejskim skarbnikiem (piąty rajca), w 1534 r. wójtem sądowym, a w 1533, 1535, 1536 i w roku swojej śmierci 1537 r. seniorem rady, czyli jednocześnie królewskim starostą księstwa wrocławskiego. Zasiadał też w sądzie ziemskim księstwa wrocławskiego. W 1533 r. Mikołaj i brat Ambroży otrzymali od cesarza Karola IV dyplom nobilitacyjny pod nazwiskiem Posadowsky. Było to raczej potwierdzenie niż nadanie szlachectwa. Nazwiska Jenkwitz i Posdaowsky pochodzą od rodzinnych posiadłości. Sam Mikołaj pod koniec życia był właścicielem: Stabłowic (Stablewitz), Zabrodzia (Zweibrot), Prężyc (Blaschewitz), Brandschütz, Lohsa, Dobschütz i Lampersdorf w księstwie wrocławskim. Epitafium powstało jeszcze za życia Mikołaja. Zindywidualizowany wizerunek mężczyzny z lewej pozwala przypuszczać, że to autentyczny portret patrycjusza. Od prawej widzimy kolejne żony z ich dziećmi. Wspomniana Anna Popplau z córką Julianą zm. w 1584 żoną Pawła Pförtnera von der Hölle i córeczką zmarłą w dzieciństwie, może wraz z matką przy porodzie. Druga żona Apolonia Bancke poślubiona w 1427 r., zmarła 1530/1531. Przed nią trójka jej zmarłych we wczesnym dzieciństwie dzieci. Trzecia żona Magdalena Reinhold von Beutenbach (zm. 1563) i jej 7 dzieci, a wśród nich synowie: Mikołaj (1531-1580) i Andrzej (zm. 1556) oraz córki Marta (zm. 1596) żona Jerzego von Franckenstein, Magdalena (zm. 1607) żona lekarza Hieronima Haunolda i Urszula (zm. 1572) żona Pawła Kromayera. Ósme dziecko Magdaleny, Abraham, urodziło się po śmierci ojca 27.1.1538 i nie ma go na obrazie. Abraham był od 1588 r. aż do śmierci (28.09.1606) seniorem rady, czyli jednocześnie starostą księstwa wrocławskiego. |
== Muzeum Narodowe w Warszawie == | == Muzeum Narodowe w Warszawie == | ||
| Linia 20: | Linia 20: | ||
Plik:Holczel Jan epitafium.jpg|[[Jan Holczel|Epitafium Jana Holczela z ok. 1512 r.]]|link=Jan Holczel | Plik:Holczel Jan epitafium.jpg|[[Jan Holczel|Epitafium Jana Holczela z ok. 1512 r.]]|link=Jan Holczel | ||
</gallery> | </gallery> | ||
| − | [[Jan Holczel]] to zm. 8 lipca 1512 r. wrocławski mieszczanin, mający niegdyś nagrobek i epitafium | + | [[Jan Holczel]] to zm. 8 lipca 1512 r. wrocławski mieszczanin, mający niegdyś w farze elżbietańskiej nagrobek i epitafium, które od 1946 r. jest w Muzeum Narodowym w Warszawie. O Holczelu i jego epitafium w artykule [[Jan Holczel]]. |
=== Epitafium Mikołaja Lindnera === | === Epitafium Mikołaja Lindnera === | ||
Wersja z 07:30, 28 lis 2022
Herby na epitafiach mieszczan wrocławskich. Herby na epitafiach znajdujących się poza ich pierwotnym miejscem, a więc najczęściej w muzeach.
Spis treści
Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Epitafium Mikołaja Jenkwitz-Posadowskiego
Epitafium Mikołaja Jenkwitz-Posadowskiego powstało prawdopodobnie za życia Mikołaja, czyli najpóźniej w 1537 r. Pierwotnie znajdowało się w kościele św. Elżbiety we Wrocławiu. W 1942 r. zostało przeniesione do tymczasowej składnicy Kamieńcu Ząbkowickim, a stamtąd w 1946 r. przejęte przez Muzeum Narodowe w Warszawie. Do Muzeum Narodowego we Wrocławiu trafiło w 1966 r. jako depozyt i w 1982 r. zostało jego własnością. Olejny obraz na świerkowej desce (165x146 z obramieniem 212x173). Bóg Stwórca unoszący się w przestworzach, a przed nim ziemski krąg ze scenami z życia pierwszych ludzi (nadanie Raju Adamowi, stworzenie Ewy, błogosławieństwo dla Adam i Ewy, zakaz spożywania owoców z drzewa poznania, grzech pierworodny i wypędzanie z Raju). U dołu ciekawe przedstawienie rodziny. Naprzeciw Mikołaja znajdują się nie tylko żony z córkami, ale też synowie, którzy praktycznie zawsze pokazywani byli po lewej stronie przed ojcem. Takie ujęcie zobaczyć można jeszcze na epitafium pastora Jana Hessa (1491-1547). Grupa klęczy na tle równinnego pejzażu z szachownicą pól.
Epitafium Mikołaja Jenkwitz-Posadowskiego
Fragment epitafium przedstawiajcego Mikołaja i jego rodzinę. Herby od lewej: Jenkwitz-Posadowsky; Reinhold, trzeciej żony Mikołaja, Magdaleny Reinhold von Beutenbach (zm. 1563); Bancke, drugiej żony Apolonii Bancke (zm. 1530); Popplau, pierwszej żony Anny Popplau.
Mikołaj Jenkwitz-Posadowski (Nicolaus Jenckwitz gen. Posadowvsky, Nickel, Niclas Jenckewitz, Jankowicz, Jenkewicz) ur. 1486, zm. 5.06.1537 to wrocławski patrycjusz, członek rady i ławy w tym trzykrotny jej senior. Właściciel wielu dóbr ziemskich pod Wrocławiem i Oleśnicą. Syn Piotra i jego drugiej żony Urszuli z domu Gossinger.
Uczył się w szkole przy farze elżbietańskiej, a potem studiował prawo na nowo powstałym Uniwersytecie w Wittenberdze. Po studiach odbył zwyczajową dla bogatych młodzieńców podróż edukacyjną. Poznał Francję, Włochy i Niemcy. Do Wrocławia wrócił w wieku 27 lat w 1513 r. W interesy i życie miejskie wprowadzał go najstarszy, przyrodni brat Ambroży (Ambrosius), który był już od 1500 r. radnym i ławnikiem, a także współpracował z wiodącymi wrocławskimi kupcami Popplauami. Mikołaj ożenił się w tym czasie z Marią Popplau, córką nieżyjącego już Andrzeja Popplau (zm. 1507), byłego wspólnika brata i byłego opiekuna Mikołaja (ojciec osierocił go w wieku 2 lat). Był dziedzicem dużego majątku, który z sukcesami pomnażał. Jak brat współpracował z Popplauami, miał stoisko w Sukiennicach, a także angażował się w przedsięwzięcia górnicze w Joachimstal (Jáchymov w kraju karlowarskim). Już od 1520 r. działał nieprzerwanie aż do śmierci we wrocławskich władzach miejskich jako rajca i ławnik. W organach tych w 1532 r. był miejskim skarbnikiem (piąty rajca), w 1534 r. wójtem sądowym, a w 1533, 1535, 1536 i w roku swojej śmierci 1537 r. seniorem rady, czyli jednocześnie królewskim starostą księstwa wrocławskiego. Zasiadał też w sądzie ziemskim księstwa wrocławskiego. W 1533 r. Mikołaj i brat Ambroży otrzymali od cesarza Karola IV dyplom nobilitacyjny pod nazwiskiem Posadowsky. Było to raczej potwierdzenie niż nadanie szlachectwa. Nazwiska Jenkwitz i Posdaowsky pochodzą od rodzinnych posiadłości. Sam Mikołaj pod koniec życia był właścicielem: Stabłowic (Stablewitz), Zabrodzia (Zweibrot), Prężyc (Blaschewitz), Brandschütz, Lohsa, Dobschütz i Lampersdorf w księstwie wrocławskim. Epitafium powstało jeszcze za życia Mikołaja. Zindywidualizowany wizerunek mężczyzny z lewej pozwala przypuszczać, że to autentyczny portret patrycjusza. Od prawej widzimy kolejne żony z ich dziećmi. Wspomniana Anna Popplau z córką Julianą zm. w 1584 żoną Pawła Pförtnera von der Hölle i córeczką zmarłą w dzieciństwie, może wraz z matką przy porodzie. Druga żona Apolonia Bancke poślubiona w 1427 r., zmarła 1530/1531. Przed nią trójka jej zmarłych we wczesnym dzieciństwie dzieci. Trzecia żona Magdalena Reinhold von Beutenbach (zm. 1563) i jej 7 dzieci, a wśród nich synowie: Mikołaj (1531-1580) i Andrzej (zm. 1556) oraz córki Marta (zm. 1596) żona Jerzego von Franckenstein, Magdalena (zm. 1607) żona lekarza Hieronima Haunolda i Urszula (zm. 1572) żona Pawła Kromayera. Ósme dziecko Magdaleny, Abraham, urodziło się po śmierci ojca 27.1.1538 i nie ma go na obrazie. Abraham był od 1588 r. aż do śmierci (28.09.1606) seniorem rady, czyli jednocześnie starostą księstwa wrocławskiego.
Muzeum Narodowe w Warszawie
Epitafium Jana Holczela
Jan Holczel to zm. 8 lipca 1512 r. wrocławski mieszczanin, mający niegdyś w farze elżbietańskiej nagrobek i epitafium, które od 1946 r. jest w Muzeum Narodowym w Warszawie. O Holczelu i jego epitafium w artykule Jan Holczel.
Epitafium Mikołaja Lindnera
Epitafium Mikołaja Lindnera zm. w 1511 r. lekarza wrocławskiego. Znajdowało się w kościele pw. św. Barbary, kościele filialnym i cmentarnym wrocławskiej fary św. Elżbiety. Od 1946 r. w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Mokołaj (Nicolaus) Lindner (Lindener) epitafium
Herb Mikołaja Lindnera z lewej i jego N.N. żony - z herbu wynika, że pochodziła z rodziny Sachenkirch
O samym Mikołaju niewiele wiadomo. Patrz artykuł Mikołaj Lindner z informacjami o nim i opisem epitafium.
Galeria
Plan kaplic w kościele św. Elżbiety we Wrocławiu
