Jaszkotle - kapliczka nadrzewna

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Jaszkotle kapliczka na drzewie.jpeg
Jaszkotle kapliczka nadrzewna.jpg

Jaszkotle (niem. Jäschgüttel) gmina Kąty Wrocławskie, powiat wrocławski.

Malutkie Jaszkotle od średniowiecza pełnią funkcję centrum religijnego dla położonych na południowy zachód od miasta podwrocławskich wsi. Obronny cmentarz kościoła służył też jako schronienie mieszkańcom rozległej parafii w razie zagrożenia, zwłaszcza w czasie wojny trzydziestoletniej w XVII w. Współcześnie to teren ekspansji podmiejskich osiedli domów jednorodzinnych, zmieniających tradycyjny charakter tych wsi. Same Jaszkotle na razie uniknęły tego procesu, a na bocznych drogach można incydentalnie spotkać podążających pieszo kilka kilometrów do kościoła starszych wiekiem wiernych.

Na starej drodze z Mokronosa, z kostką brukową pamiętającą przedwojenne czasy, około 100 metrów przed wsią, znajduje się na drzewie kapliczka (51°03'30.2"N 16°54'15.4"E). Bezpośrednią przyczyną jej powstania był śmiertelny wypadek młodego mieszkańca Zybiszowa w latach 50. XX w. Oprócz upamiętnienia, kapliczka stała się miejscem, gdzie w drodze do kościoła zatrzymywano się na ostatni krótki odpoczynek, podczas którego można było przygotować się do wejścia "między ludzi" i do świątyni: poprawić ubranie, może założyć odświętne buty, słowem "ogarnąć się". Kapliczka pojawiła się wraz z nowymi mieszkańcami po II wojnie światowej. Przerwanie ciągłości kulturowej na Dolnym Śląsku, spowodowane całkowitą wymianą zamieszkującej go ludności, znajdującej się dodatkowo na różnym poziomie rozwoju cywilizacyjnego, przywróciło zjawiska, których podwrocławskie tereny nie widziały już od jakiegoś czasu. Życie na śląskich wsiach upodobniło się do miejskiego i przyjęło miejskie wzorce kulturowe już w XIX w., by w połowie XX w. cofnąć się na kilkadziesiąt lat do form charakterystycznych dla kultury wiejskiej.

Kapliczka ma najprostszą z możliwych formę w postaci kilku tanich dewocjonaliów umieszczonych na pniu drzewa, które w miarę ich zniszczenia zastępowane są nowymi. Jesienią 2013 r. były to dwa plastikowe krzyże i takież serce z umieszczonym w nim obrazkiem św. ojca Pio.