Jost Tauchen: Różnice pomiędzy wersjami

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Linia 1: Linia 1:
 +
__NOTOC__
 
[[Plik:Tauchen Jodokus.jpg|thumb|300px|right|Autoportret Josta Tauchena? Fragment sakramentarium w kościele św. Elżbiety we Wrocławiu]]
 
[[Plik:Tauchen Jodokus.jpg|thumb|300px|right|Autoportret Josta Tauchena? Fragment sakramentarium w kościele św. Elżbiety we Wrocławiu]]
 
 
'''Jost Tauchen''' znany też jako Jodokus Tauchen to kamieniarz, ludwisarz, rzeźbiarz, odlewnik pracujący znaczną część swojego życia we Wrocławiu gdzie  stworzył swoje najznakomitsze dzieła. Mieszczanin wrocławski. Urodzony przed 1425, zmarły po 1495 - to daty graniczne wzmianek w dokumentach z nim związanych. Pochodził prawdopodobnie z Legnicy. Przed przybyciem do Wrocławia, w 1451 r., pracował Zgorzelcu.  
 
'''Jost Tauchen''' znany też jako Jodokus Tauchen to kamieniarz, ludwisarz, rzeźbiarz, odlewnik pracujący znaczną część swojego życia we Wrocławiu gdzie  stworzył swoje najznakomitsze dzieła. Mieszczanin wrocławski. Urodzony przed 1425, zmarły po 1495 - to daty graniczne wzmianek w dokumentach z nim związanych. Pochodził prawdopodobnie z Legnicy. Przed przybyciem do Wrocławia, w 1451 r., pracował Zgorzelcu.  
  
Linia 6: Linia 6:
  
 
== Domniemany autoportret ==
 
== Domniemany autoportret ==
Na stopie sakramentarium we wrocławskiej Farze Elżbietańskiej wykonanego przez Tauchena w latach 1452-1455 znajduje się czytelny rzeźbiarski symbol Starego i Nowego Testamentu.  
+
Na stopie sakramentarium we wrocławskiej Farze Elżbietańskiej wykonanego przez Tauchena w latach 1453-1455 znajduje się czytelny rzeźbiarski symbol Starego i Nowego Testamentu. Popiersia czterech uskrzydlonych  ewangelistów  z filakteriami to Nowy Testament, a dwa popiersia proroków, też z filakteriami, to Stary Testament.  W wydanej w 1860 r. książce opisującej wystrój rzeźbiarski kościoła  Hermann Luchs postawił tezę, że jeden z proroków to kryptoportret Jedoka Tauchena, a drugi prorok to jeden z jego współpracowników<ref name="Luchs">Luchs Hermann. ''Die Denkmäler der St. Elisabeth-Kirche zu Breslau : mit einem lithographirten Grundriss der Kirche''. Breslau: 1860.</ref>. Hipoteza ta przyjęła się. Ostatnio jest jednak kwestionowana. Jan Gromadzki uważa, że "oba popiersia posiadają idealizowane oblicza, zgodne z ikonografią tematu obowiązującą w okresie tzw. stylu miękkiego"<ref name="Gromadzki">Gromadzki Jan. ''Sakramentarium w kościele św. Wawrzyńca i św. Elżbiety we Wrocławiu. Historia i ikonografia.'' Roczniki Sztuki Śląskiej, XXIV, Wrocław 2016, s. 27-59.</ref>, a styl ten w latach 50. XV w.  w Europie Centralnej, w tym na Śląsku "miał się jeszcze bardzo dobrze" i jego cechy są też wyraźnie widoczne w dekoracji sakramentarium, zwłaszcza w drobniejszej plastyce<ref name="Gromadzki"/>.
  
 
== Dzieła ==
 
== Dzieła ==
* sakramentarium w kościele św. Elżbiety we Wrocławiu (1452-1455)
+
* sakramentarium w kościele św. Elżbiety we Wrocławiu (1453-1455)
 
* brązowa płyta nagrobna arcybiskupa Jana Sprowskiego dla katedry gnieźnieńskiej (zamówienie w 1462)
 
* brązowa płyta nagrobna arcybiskupa Jana Sprowskiego dla katedry gnieźnieńskiej (zamówienie w 1462)
 
* chór zakonny w kościele  (1463-1464, niezachowany)
 
* chór zakonny w kościele  (1463-1464, niezachowany)
Linia 20: Linia 20:
 
* brązowa chrzcielnica w kościele w Bańskiej Bystrzycy
 
* brązowa chrzcielnica w kościele w Bańskiej Bystrzycy
  
 +
{{Przypisy}}
  
 
[[Kategoria:Wrocławscy mieszczanie]]
 
[[Kategoria:Wrocławscy mieszczanie]]

Wersja z 18:20, 30 cze 2022

Autoportret Josta Tauchena? Fragment sakramentarium w kościele św. Elżbiety we Wrocławiu

Jost Tauchen znany też jako Jodokus Tauchen to kamieniarz, ludwisarz, rzeźbiarz, odlewnik pracujący znaczną część swojego życia we Wrocławiu gdzie stworzył swoje najznakomitsze dzieła. Mieszczanin wrocławski. Urodzony przed 1425, zmarły po 1495 - to daty graniczne wzmianek w dokumentach z nim związanych. Pochodził prawdopodobnie z Legnicy. Przed przybyciem do Wrocławia, w 1451 r., pracował Zgorzelcu.

Miał początkowo warsztat przy Hundegasse (znana współcześnie jako ul. św. Antoniego) - wzmianka w 1464 r. W latach 1477-1495 wynajmował z żoną od miasta mieszkanie w wieży murów miejskich. Żon miał przynajmniej dwie. W 1476 r. został starszym, utworzonego właśnie (1475) cechu wrocławskich kamieniarzy i murarzy. Pracował w piaskowcu, sztucznym kamieniu oraz w brązie. Wykonywał też dla miasta broń (znany kontrakt z lat 1468-1470). Zmarł w niedostatku.

Domniemany autoportret

Na stopie sakramentarium we wrocławskiej Farze Elżbietańskiej wykonanego przez Tauchena w latach 1453-1455 znajduje się czytelny rzeźbiarski symbol Starego i Nowego Testamentu. Popiersia czterech uskrzydlonych ewangelistów z filakteriami to Nowy Testament, a dwa popiersia proroków, też z filakteriami, to Stary Testament. W wydanej w 1860 r. książce opisującej wystrój rzeźbiarski kościoła Hermann Luchs postawił tezę, że jeden z proroków to kryptoportret Jedoka Tauchena, a drugi prorok to jeden z jego współpracowników[1]. Hipoteza ta przyjęła się. Ostatnio jest jednak kwestionowana. Jan Gromadzki uważa, że "oba popiersia posiadają idealizowane oblicza, zgodne z ikonografią tematu obowiązującą w okresie tzw. stylu miękkiego"[2], a styl ten w latach 50. XV w. w Europie Centralnej, w tym na Śląsku "miał się jeszcze bardzo dobrze" i jego cechy są też wyraźnie widoczne w dekoracji sakramentarium, zwłaszcza w drobniejszej plastyce[2].

Dzieła

  • sakramentarium w kościele św. Elżbiety we Wrocławiu (1453-1455)
  • brązowa płyta nagrobna arcybiskupa Jana Sprowskiego dla katedry gnieźnieńskiej (zamówienie w 1462)
  • chór zakonny w kościele (1463-1464, niezachowany)
  • kaplica Ph. Dachsa przy kościele Najświętszej Marii Panny na Piasku (1466-1469)
  • prace przy przebudowie wrocławskiego ratusza w latach 70. XV w. (wsporniki północnej nawy Sali Wielkiej?, rzeźby Sali Książęcej?)
  • prace przy dzwonnicy kościoła św. Jakuba w Nysie - dekoracje rzeźbiarskie (lata 70. do prawdopodobnie 1493)

Prawdopodobne

  • brązowa chrzcielnica w kościele św. Elżbiety we Wrocławiu, obecnie w Muzeum Narodowym w Warszawie
  • brązowa chrzcielnica w kościele w Bańskiej Bystrzycy

Przypisy

  1. Luchs Hermann. Die Denkmäler der St. Elisabeth-Kirche zu Breslau : mit einem lithographirten Grundriss der Kirche. Breslau: 1860.
  2. 2,0 2,1 Gromadzki Jan. Sakramentarium w kościele św. Wawrzyńca i św. Elżbiety we Wrocławiu. Historia i ikonografia. Roczniki Sztuki Śląskiej, XXIV, Wrocław 2016, s. 27-59.