Kamienne krzyże przy drodze od Bramy Mikołajskiej do kościoła pw. św. Mikołaja we Wrocławiu

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania

Roboty.jpg Ten artykuł jest w trakcie tworzenia i może przejściowo zawierać niepełne, niezweryfikowane lub błędne informacje.

Na planie Wrocławia z 1562 autorstwa Barthela Weihnera (inna pisownia Bartel Weyhner) widać osiem kamiennych krzyży przy drodze od Bramy Mikołajskiej do kościoła pw. św. Mikołaja. To Wygon Mikołajski, później Przedmieście Mikołajskie (Nikolai Vorstadt), w jego części stanowiącej wieś Szczczepin (Tschepine) - kościół, a same krzyże są prawdopodobnie na terenie wsi Sokolniki. Zdjęcie nr 1 to wspomniany plan (fotolitografia jego kopii z 1826 r). Zdjęcie nr 2 to wycinek planu z omawianym fragmentem. Zdjęcie nr 3 to wycinek innego egzemplarza kopii z 1826 r. Różnica w widoku pomiędzy zdjęciami 1 i 2 wynika z tego, że drukowana kopia planu wykonana w 1826 r. była ręcznie kolorowana[1]. Można chyba przyjąć, że krzyże stoją wzdłuż drogi przebiegającej jak dzisiejsza ul. Rybacka.

Brak informacji na temat pochodzenia krzyży. Wspomina o nich Przemysław Nocuń stawiając hipotezę, że "prawdopodobnie można (je) łączyć ze znanymi z terenu Śląska krzyżami pojednania"[2]. Autor nie podaje przesłanek uzasadniających swoje przypuszczenie.

Petrus, der ein Ritter zu Jerusalem gewesen, und die drei Kreuze vor dem Niclas-Thore zu Breslau aus sonderbarer devotion soll haben aufrichten laßen, die so weit von der Stadt stünden, als die Schädelstäte von Jeruſalem gelegen. (Podobno Piotr, który został w Jerozolimie pasowany na rycerza, z nadzwyczajnej pobożności postawił trzy krzyże przed Bramą Mikołajską we Wrocławiu w takiej odległości jak droga z Jerozolimy na Golgotę.) napisał Johannes Sinapius[3].


Mapa wrocławskich kapliczek


Przypisy

  1. Plan został namalowany na płótnie
  2. Nocuń Przemysław. Zabytki jurysdykcji karnej w późnośredniowiecznym i wczesnonowożytnym Wrocławiu w ujęciu archeologii historycznej. Wratislavia Antiqua. Studia do Dziejów Wrocławia. 6, Wrocław na przełomie średniowiecza i czasów nowożytnych. Materialne przejawy życia codziennego, Wrocław: 2004, s. 34.
  3. Sinapius Johannes. Schlesische Curiositaten darinnen die ansehnlichen Geschlechter des schlesischen Adels. Bd.1. Leipzig: 1762, s. 762.

Literatura

Die von Rindfleisch
Stehn in Wappenb. P.II. p.49. unter den Schles. Familien, und führen einen getheilten Schild, in deßen gelben Obertheile ein rother Rindskopf und Hals. Jm untern auch gelben Theile 4. unterwerts gekeherte schwarze Spitzen. Auf dem Helme der Rindskopf wie im Schilde. Die vörder Helmdecken gelb und schwarz, die hintere gelb und roth.
An 1474 starb Johann von Rindfleisch, Erbherr zu Gohlau , Strachwitz und Arnolds-Mühle, deßen Söhne:
1. Petrus, der ein Ritter zu Jerusalem gewesen, und die drei Kreuze vor dem Niclas-Thore zu Breslau aus sonderbarer devotion soll haben aufrichten laßen, die so weit von der Stadt stünden, als die Schädelstäte von Jeruſalem gelegen. Er starb 1532.
2. Christoph, Königl. Mann zu Breslau, starb1501, deßen Sohn Albrecht Canonicus zu Breslau 1534. gestorben. 1557 starb Servatius von Rindfleiſch, deßen Sohn,
Andreas, Ober »Zoll» Einnehmer in Breslau 1581 gestorben. Mit welchem diese Familie so wohl zu Breslau als Antwerpen untergangen, wiewohl in derTanzitz zu Sorau und Hennersdorff, wie auch in der Schweitz und Pohlen noch geraume Zeit Nachkommen hinterblieben.

  • Wojtucki Daniel. Publiczne miejsca straceń na Dolnym Śląsku od XV do połowy XIX wieku. Wrocław: 2009, s. 470. (szubienica przy 3 krzyżach)
  • Wojtucki Daniel, Zobniów Stanisław. Kamienne krzyże na Śląsku, Górnych Łużycach i ziemi kłodzkiej. Wrocław: Atut, 2017, s 128-129, 155, 458-461.