Kapliczki brogowe

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania

Kapliczka brogowa to bardzo popularna niegdyś w Polsce forma kapliczki przydrożnej, w której figura stoi w konstrukcji przypominającej bróg gospodarski do przechowywania plonów (zboża, siana).

Na czterech słupach, ustawionych na planie kwadratu, osadzony jest czteropołaciowy dach w kształcie jednakowej wielkości trójkątów pokrytych, niegdyś najczęściej gontem czy dranicami, a współcześnie blachą. Taki dach nazywany jest namiotowym lub brogowym. W większych kapliczkach, w celu usztywnienia konstrukcji, słupy umacniają zastrzały. Na dole łączy je czasem drewniana zdobiona balustrada (płotek). Figura stoi na drewnianym pomoście pomiędzy słupami lub kamiennej podłodze. Takie kapliczki stanowiły osłonę głównie dla św. Jana Nepomucena, często nad rzekami, przy mostkach. Można w nich też spotkać Chrystusa Frasobliwego, św. Floriana czy incydentalnie innych świętych, np. św. Stanisława w Ciotuszy Nowej w pow. tomaszowskim (lubelskim).

Kapliczki brogowe szalowano nieraz deskami. Najczęściej z tyłu ale również z boku, a czasem też z przodu i wówczas instalowane były drzwiczki, a nieraz także okienka w bocznych ścianach, oświetlające wnętrze. Takie kapliczki brogowe wyglądają już jak domki.

Kapliczki brogowe były niegdyś bardzo popularnym typem kapliczek ale nowe takie kapliczki, spotykane są bardzo rzadko.