Krzyże z Chrystusem z blachy w województwie lubuskim: Różnice pomiędzy wersjami

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
m
Linia 60: Linia 60:
 
Plik:Potrzebowo 1959.jpg|alt=Drewniany krzyż przydrożny w Chrystusem z blachy, Potrzebowo|Potrzebowo, fot. 1959
 
Plik:Potrzebowo 1959.jpg|alt=Drewniany krzyż przydrożny w Chrystusem z blachy, Potrzebowo|Potrzebowo, fot. 1959
 
</gallery></center>
 
</gallery></center>
Potrzebowo to wieś w gm. Wijewo w pow. leszczyńskim, woj. wielkopolskim. Umieszczona jest z tej strony ze względu na położenie na granicy z Dolnym Śląskiem. Z tego też powodu we wsi pojawił się krzyż z blaszanym Chrystusem. W okresie międzywojennym wieś znalazła się po polskiej stronie granicy po wizytacji Międzynarodowej Komisji 25 stycznia 1920 r. Po II wojnie światowej administracyjnie należała do powiatu Wschowa w województwie poznańskim, od 1975 r. leżała w województwie leszczyńskim, a od reformy 1999 r. znajduje się w powiecie leszczyńskim woj. wielkopolskiego. Zdjęcie wykonał wielkopolski etnograf Stanisław Błaszczyk w 1959 r. i jest podpisane: ''Krzyż przydrożny z Chrystusem malowanym na blasze (1947 r.), Potrzebowo pow. Wschowa.'' Data 1947 nie jest raczej datą powstania blaszanej postaci. Możliwe, że dotyczy drzewca, a blacha pochodzi z poprzedniego krzyża w tym miejscu lub została przeniesiona z innego. W 2020 r. na żadnym krzyżu w Potrzebowie nie ma blaszanej postaci Chrystusa, a mieszkańcy domów w pobliżu istniejących krzyży, nie pamiętają, aby na którymś z nich  była taka postać.  
+
Potrzebowo to wieś w gm. Wijewo w pow. leszczyńskim, woj. wielkopolskim. Umieszczona jest z tej strony ze względu na położenie na granicy z Dolnym Śląskiem. Z tego też powodu we wsi pojawił się krzyż z blaszanym Chrystusem. W okresie międzywojennym wieś znalazła się po polskiej stronie granicy po wizytacji Międzynarodowej Komisji 25 stycznia 1920 r. Po II wojnie światowej administracyjnie należała do powiatu Wschowa w województwie poznańskim, od 1975 r. leżała w województwie leszczyńskim, a od reformy 1999 r. znajduje się w powiecie leszczyńskim woj. wielkopolskiego. Zdjęcie wykonał wielkopolski etnograf Stanisław Błaszczyk w 1959 r. i jest podpisane: ''Krzyż przydrożny z Chrystusem malowanym na blasze (1947 r.), Potrzebowo pow. Wschowa.'' Data 1947 nie jest raczej datą powstania blaszanej postaci. Możliwe, że dotyczy drzewca, a blacha pochodzi z poprzedniego krzyża w tym miejscu lub została przeniesiona z innego. W 2020 r. na żadnym krzyżu w Potrzebowie nie ma blaszanej postaci Chrystusa, a mieszkańcy domów w pobliżu istniejących krzyży nie pamiętają, aby na którymś z nich  była taka postać.  
  
  
 
[[Kategoria:Krzyże z Chrystusem z blachy w województwie lubuskim|lubuskie]]
 
[[Kategoria:Krzyże z Chrystusem z blachy w województwie lubuskim|lubuskie]]
 
[[Kategoria:Krzyże z Chrystusem z blachy na Dolnym Śląsku|lubuskie]]
 
[[Kategoria:Krzyże z Chrystusem z blachy na Dolnym Śląsku|lubuskie]]

Wersja z 14:51, 16 sty 2021

Krzyże z Chrystusem wyciętym z blachy
Mapa rozmieszczenia krzyży z Chrystusem z blachy

Bytom Odrzański

Bytom Odrzański, do 1945 r. Beuthen an der Oder, a zaraz po wojnie Białobrzezie, pow. nowosolski (51°43'47.1"N 15°49'35.7"E). Drewniany krzyż z sylwetką Chrystusa wyciętą z blachy, umieszczony na ścianie kościoła pw. św. Hieronima, nad jednym z epitafiów. Nie wiadomo, kiedy tym miejscu pojawił się krzyż. Ze względu na formę blaszanej postaci można przypuszczać, że stało się to najwcześniej pod koniec XIX w., a najprawdopodobniej w pierwszych dziesięcioleciach wieku XX. Zdjęcie nr 1 pochodzi z 1930 r. i zostało zamieszczone w Świat Katolicki : Kronika ilustrowana z życia kościelnego : dodatek tygodniowy Posłańca Niedzielnego dla diecezji wrocławskiej. Nr 4, rocznik 6. Wrocław dnia 25 stycznia 1931 r. Było to polskojęzyczne czasopismo religijne (tygodnik) adresowane do polskich wiernych z diecezji wrocławskiej, wydawane w latach 1905–1939. Zdjęcie 2 jest z końca XX w. i zostało zamieszczone w książce Czas architekturą zapisany (Zielona Góra 1998). Drewniany krzyż ma wysokość 305 cm (epitafium, nad którym jest umieszczony - 90 cm). Postać Chrystusa mierzy 170 cm (z aureolą). Cienka blacha znajduje się w dobrym stanie lecz postać wymaga odnowienia (pomalowania).

Drogomil

Drogomil (do 1945 Nenkersdorf) w gminie Bytom Odrzański pow. nowosolski. Drewniany krzyż przydrożny z wyciętą sylwetkowo z blachy postacią Ukrzyżowanego stoi po południowej stronie drogi z Bytomia Odrzańskiego do Głogowa, kilkaset metrów przed Drogomilem, naprzeciwko odejścia od szosy gruntowej drogi w kierunku Odry (51°43'23.2"N 15°50'59.5"E). Krzyż ma 325 cm wysokości, a postać Chrystusa 165 cm. Miedziana blacha o grubości 1,5-2 wymaga odnowienia (odmalowania), ale jest zdrowa. Postać jest wzmacniana stelażem metalowym na całej wysokości i szerokości (fot. 4).

Bobrowniki

Bobrowniki (niemiecka nazwa do 1945 r. Bobernig) gm. Otyń pow. nowosolski. Drewniany krzyż na cmentarzu (51°51'35.2"N 15°43'30.1"E) z płaską, wyciętą z blachy sylwetką Ukrzyżowanego (fot. 2019).

Zakęcie

Zakęcie (niemiecka nazwa do 1945 r. Erkelsdorf, a w 1946 Wojciechowo) gm. Otyń pow. nowosolski, (51°50'24.1"N 15°41'55.4"E). Drewniany krzyż z wyciętą z blachy sylwetką Chrystusa.

Zielona Góra Ochla

Zielona Góra Ochla (51°53'29.2" N 15°28'10.7"E). W skansenie (Muzeum Etnograficzne) w Zielonej Górze-Ochli stoi drewniany krzyż z wyciętą z blachy i pomalowaną postacią Chrystusa (fot. 2016). Muzeum informuje, że "krzyż przydrożny pochodzi z pogranicza Wielkopolski i Śląska, interesująca jest płaska postać Chrystusa namalowana na blasze". Krzyże z taką postacią Chrystusa były bardzo częste na Śląsku, ale, pomimo znajdowania się w granicach jednego Państwa (Prusy), w ogóle nie pojawiały się w Wielkopolsce. Należy pamiętać, że Zielona Góra to historycznie Śląsk.

Zielona Góra Racula

Krzyż z blaszanym Chrystusem wisi na zewnętrznej ścianie gotyckiego kościoła pw. św. Mikołaja w Raculi, od strony prezbiterium. Pochodzi z wolnostojącego krzyża, na którym przy remoncie zmieniono postać Chrystusa. Figura ma wysokość 147 cm (z aureolą). Cienka blacha (ok. 1,5 mm), z której wycięta jest sylwetka Jezusa, nałożona jest na analogicznie wyciętą sklejkę. Zabieg taki ma usztywnić giętką blachę.

Poza województwem

Potrzebowo

Potrzebowo to wieś w gm. Wijewo w pow. leszczyńskim, woj. wielkopolskim. Umieszczona jest z tej strony ze względu na położenie na granicy z Dolnym Śląskiem. Z tego też powodu we wsi pojawił się krzyż z blaszanym Chrystusem. W okresie międzywojennym wieś znalazła się po polskiej stronie granicy po wizytacji Międzynarodowej Komisji 25 stycznia 1920 r. Po II wojnie światowej administracyjnie należała do powiatu Wschowa w województwie poznańskim, od 1975 r. leżała w województwie leszczyńskim, a od reformy 1999 r. znajduje się w powiecie leszczyńskim woj. wielkopolskiego. Zdjęcie wykonał wielkopolski etnograf Stanisław Błaszczyk w 1959 r. i jest podpisane: Krzyż przydrożny z Chrystusem malowanym na blasze (1947 r.), Potrzebowo pow. Wschowa. Data 1947 nie jest raczej datą powstania blaszanej postaci. Możliwe, że dotyczy drzewca, a blacha pochodzi z poprzedniego krzyża w tym miejscu lub została przeniesiona z innego. W 2020 r. na żadnym krzyżu w Potrzebowie nie ma blaszanej postaci Chrystusa, a mieszkańcy domów w pobliżu istniejących krzyży nie pamiętają, aby na którymś z nich była taka postać.