Krzyże z Chrystusem z blachy w województwie lubuskim

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania

Krzyże z Chrystusem wyciętym z blachy
Mapa rozmieszczenia krzyży z Chrystusem z blachy

Bytom Odrzański

Bytom Odrzański, do 1945 r. Beuthen an der Oder, a zaraz po wojnie Białobrzezie, pow. nowosolski (51°43'47.1"N 15°49'35.7"E). Drewniany krzyż z sylwetką Chrystusa wyciętą z blachy umieszczony na ścianie kościoła pw. św. Hieronima, nad jednym z epitafiów. Nie wiadomo kiedy tym miejscu pojawił się krzyż. Ze względu na formę blaszanej postaci można przypuszczać, że stało się to najwcześniej pod koniec XIX w., a najprawdopodobniej w pierwszych dziesięcioleciach wieku XX. Zdjęcie nr 1 pochodzi z 1930 r. i zostało zamieszczone w Świat Katolicki : Kronika ilustrowana z życia kościelnego : dodatek tygodniowy Posłańca Niedzielnego dla diecezji wrocławskiej. Nr 4, rocznik 6. Wrocław dnia 25 stycznia 1931 r. Było to polskojęzyczne czasopismo religijne (tygodnik) adresowane do polskich wiernych z diecezji wrocławskiej, wydawane w latach 1905–1939. Zdjęcie 2 jest z końca XX w. i zostało zamieszczone w książce Czas architekturą zapisany (Zielona Góra 1998). Drewniany krzyż ma wysokość 305 cm (epitafium, nad którym jest umieszczony - 90 cm). Postać Chrystusa mierzy 170 cm (z aureolą). Cienka blacha znajduje się w dobrym stanie lecz postać wymaga odnowienia (pomalowania).

Drogomil

Drogomil (do 1945 Nenkersdorf) w gminie Bytom Odrzański pow. nowosolski. Drewniany krzyż przydrożny z wyciętą sylwetkowo z blachy postacią Ukrzyżowanego stoi po południowej stronie drogi z Bytomia Odrzańskiego do Głogowa, kilkaset metrów przed Drogomilem, naprzeciwko odejścia od szosy gruntowej drogi w kierunku Odry (51°43'23.2"N 15°50'59.5"E). Krzyż ma 325 cm wysokości, a postać Chrystusa 165 cm. Miedziana blacha o grubości 1,5-2 wymaga odnowienia (odmalowania) ale jest zdrowa. Postać jest wzmacniana stelażem metalowym na całej wysokości i szerokości (fot. 4).

Zielona Góra Racula

Krzyż z blaszanym Chrystusem wisi na zewnętrznej ścianie gotyckiego kościoła pw. św. Mikołaja w Raculi, od strony prezbiterium. Pochodzi z wolnostojącego krzyża, na którym przy remoncie zmieniono postać Chrystusa. Figura ma wysokość 147 cm (z aureolą). Cienka blacha (ok. 1,5 mm), z której wycięta jest sylwetka Jezusa nałożona jest na analogicznie wyciętą sklejkę. Zabieg taki ma usztywnić giętką blachę.

Poza województwem

Potrzebowo

Potrzebowo to wieś w gm. Wijewo w pow. leszczyńskim, woj. wielkopolskim. Umieszczona jest na tej strony, ze względu na położeniu na granicy z Dolnym Śląskiem. Z tego też powodu we wsi pojawił się krzyż blaszanym Chrystusem. W okresie międzywojennym wieś znalazła się po polskiej stronie granicy po wizytacji Międzynarodowej Komisji 25 stycznia 1920 r. Po II wojnie światowej administracyjnie należała do powiatu Wschowa w województwie poznańskim, od 1975 r. leżała w województwie leszczyńskim, a od reformy 1999 r. znajduje się w powiecie leszczyńskim woj. wielkopolskiego. Zdjęcie wykonał wielkopolski etnograf Stanisław Błaszczyk w 1959 r. i jest podpisane: Krzyż przydrożny z Chrystusem malowanym na blasze (1947 r.), Potrzebowo pow. Wschowa. Data 1947 nie jest raczej datą powstania blaszanej postaci. Możliwe, że dotyczy drzewca a blacha pochodzi z poprzedniego krzyża w tym miejscu lub została przeniesiona z innego. W 2020 r. na żadnym krzyżu w Potrzebowie nie ma blaszanej postaci Chrystusa, a mieszkańcy domów w pobliżu istniejących krzyży, nie pamiętają aby na którymś z nich była taka postać.