Poznań - kapliczka latarniowa z Chrystusem Frasobliwym na Winiarach: Różnice pomiędzy wersjami

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
(Utworzono nową stronę "<div style="float: right;">left|16px ''Zobacz artykuły o innych kapliczkach w Poznaniu''</div> Plik:Poznań-winiary kapliczk...")
 
 
(Brak różnic)

Aktualna wersja na dzień 15:48, 22 kwi 2021

fot. 2003
fot. 2003
fot. 2003

Słupowa kapliczka w typie latarni umarłych z Chrystusem Frasobliwym na Winiarach w Poznaniu.

Winiary zabudowane są w większości blokami z lat 80. XX wieku. Wcześniej była tu jednak wieś, powstała w 1829 r. wskutek przeniesienia starej wsi Winiary ze stoków Wzgórza Winiarskiego, na którym Prusacy rozpoczęli budowę Cytadeli. Zasiedlona była głównie przez Bambrów, osadników z okolic Bambergu, osadzonych 100 lat wcześniej w zniszczonej w czasie III wojny północnej i poprzez epidemie starej wsi Winiary. We wsi wkrótce zaroiło się od kapliczek, być może dlatego, że w nowym miejscu nie było kościoła. Powstało ich kilkanaście. Zachowały się cztery, wszystkie z lat 50. XIX w. Trzy z nich były na terenie zabudowy wsi, a teraz są pośród wielorodzinnej zabudowy z lat 80. XX. Czwarta, ta z Chrystusem Frasobliwym, znajduje się bardziej na północ, na granicy Winiar i Trójpola.

Kapliczka powstała w 1857 r., co upamiętnia blaszana chorągiewka na szczycie daszku z inicjałami i datą: PL 1857. Została ufundowana przez nieznaną dziś rodzinę bamberską na skraju wsi na rozstajach głównej drogi do Obornik i wiejskiej drogi do Strzeszyna. W 1925 r. Winiary włączono w granice Poznania. Przed i zaraz po II wojnie światowej kapliczka znajdowała się na terenie posesji przy ul. Obornickiej 181 będącej własnością Leona Rosta[1]. W latach 60. i 70. zburzono w większości starą zabudowę. Zmienił się też układ dróg i kapliczka stoi pomiędzy torami tramwajowymi a ulicą Piątkowską na wysokości ul. Trójpole.

Murowana z cegły, tynkowana budowla, składa się z trzech członów. Na szerokim prostopadłościennym postumencie stoi węższy prostopadłościenny słup ozdobiony blendami, na którym znajduje się trójstronnie otwarta latarnia z arkadowymi prześwitami, przykryta namiotowym daszkiem z czerwonej dachówki, na szczycie którego znajduje się wspomniana wyżej chorągiewka. W środku umieszczona jest ceramiczna figurka Chrystusa Frasobliwego.

Pierwotnie kapliczka poświęcona była świętemu Rochowi i to jego rzeźba w niej się znajdowała. Do położonej za wsią kapliczki szła w Dni Krzyżowe (trzy dni poprzedzające święto Wniebowstąpienia Pańskiego) procesja błagalna o dobry urodzaj. Corocznie odbywała się też wieczorna pielgrzymka mieszkańców wsi do kapliczki w oktawę św. Rocha (dzień św. Rocha, czyli 16 sierpnia i 7 dni następujących po nim). Figurkę św. Rocha zniszczyli Niemcy podczas okupacji. W czasie walk o Poznań w 1945 r. ucierpiała też sama kapliczka[1][2]. Została naprawiona w 1945 r., wtedy też umieszczono w niej ceramiczną figurkę Chrystusa Frasobliwego[1]. Zmiany własnościowe związane z urbanizacją spowodowały, że kapliczka straciła bezpośrednich opiekunów-właścicieli. Dba o nią winiarska parafia kościoła pw. Stanisława Kostki i działający przy niej od 1982 r. Komitet Opieki nad Kapliczkami[2].

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 Katarzyna Tietz-Mądry, Kapliczki, krzyże i figury przydrożne na terenie miasta Poznania, [w:] Kronika Miasta Poznania, R.62 Nr 3/4, Poznań 1994, s. 175
  2. 2,0 2,1 Jerzy Sobczak, Kapliczki przydrożne Poznania, Poznań 1999, s. 47-49

Bibliografia

  • Katarzyna Tietz-Mądry, Kapliczki, krzyże i figury przydrożne na terenie miasta Poznania, [w:] Kronika Miasta Poznania, R.62 Nr 3/4, Poznań 1994, s. 175
  • Poznań od A do Z. Leksykom krajoznawczy, red. Włodzimierz Łęcki i Piotr Maluśkiewicz, Poznań 1998, s. 330
  • Jerzy Sobczak, Kapliczki przydrożne Poznania, Poznań 1999, s. 47-49