Kapliczka św. Jana Nepomucena w Pratulinie

Z almanach wrocławski
(Przekierowano z Pratulin)
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Pratulin, św. Jan Nepomucen, fot. 2017
Św. Jan Nepomucen w Pratulinie, fot. 2008

Kapliczka św. Jana Nepomucena w Pratulinie w gminie Rokitno, powiat bialski, województwo lubelskie, dawniej brzesko-litewskie.

Piękna polichromowana barokowa rzeźba św. Jana Nepomucena pochodzi z II połowy XVIII w.[1] Stoi na bielonym murowanym cokole z inskrypcją, wg której Nepomuk był odnawiany w 1932 r. Rzeźbę osłania XX-wieczna kapliczka arkadowa w typie kapliczki brogowej. Cztery murowane słupy podtrzymują czterospadowy dach. Być może wcześniej rzeźba była figurą wolno stojącą lub ochraniała ją klasyczna kapliczka brogowa. Pomnik znajduje się przy południowo-wschodnim narożniku ogrodzenia cmentarza i terenu kościoła pw. śś. Apostołów Piotra i Pawła (Sanktuarium unickich Błogosławionych Męczenników Podlaskich).

Pratulin jest malowniczo położoną nad zakolem Bugu wsią w Parku Krajobrazowym "Podlaski Przełom Bugu". Wokół miejscowości znajdują się liczne starorzecza otoczone łąkami. O figurze Nepomucena mieszkańcy opowiadają, że została wyłowiona z rzeki. Jest to klasyczna nepomucka legenda o tym, że św. Jan przypłynął rzeką i wybrał w ten sposób miejsce, w którym chce stać.

Znamionująca znajomość stylu epoki rzeźba świadczy, że wykonał ją rzeźbiarz mający kontakt z centrami artystycznymi. Jest to najprawdopodobniej fundacja właścicieli wsi (w XVIII w. miasteczka). Jeżeli datowanie Katalogu zabytków sztuki w Polsce na II poł. jest trafne, to można z dużym prawdopodobieństwem zaryzykować tezę, że byli to Potoccy (właściciele do lat 90. XVIII w.) lub dziedziczący po nich ten majątek Mostowscy, a wykonawcą któryś z pracujących dla nich artystów. Rzeźba zdradza podobieństwo do figury św. Jana Nepomucena w Boćkach, której autorstwo przypisane jest Tomaszowi Hutterowi. Rzeźbiarz, mający swój warsztat w Jarosławiu, zmarł w 1745 r. Przyjmując jego autorstwo, należałby przesunąć datowanie przed tę datę. Nie podważa to spostrzeżenia, że pomnik jest fundacją właścicieli wsi, czyli Potockich. Większość mieszkańców miasteczka stanowili wówczas grekokatolicy.

Przypisy

  1. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. VIII: Województwo lubelskie, z. 2: Powiat Biała Podlaska, Warszawa 2006