Sobótka Górka - granitowa kapliczka słupowa

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Granitowa kapliczka słupowa, Sobótka Górka, fot. 2013

Sobótka Górka (Zobten-Gorkau), dawna wieś, od lat 70. XX w. część Sobótki, powiat wrocławski.

Przy drodze ze Strzeblowa (dawna wieś, część Sobótki tworząca z Górką Sobótkę Zachodnią, ul. Marii Skłodowskiej-Curie), po lewej stronie pomiędzy wsiami, stoi słupowa kapliczka wykonana z jednego bloku granitu (50°53'51.2"N 16°42'20.0"E). Monolitowe kamienne kapliczki słupowe to najstarsza z zachowanych form kapliczek obecna w dolnośląskim krajobrazie od średniowiecza (w powiecie wrocławskim zob. Garncarsko, Tyniec Mały, Tyniec nad Ślęzą, Pełcznica, Polakowice)). Kapliczka w Strzeblowie pochodzi najprawdopodobniej z II połowy z XIX w.[1]

Prostopadłościenny filar na nieco szerszym niskim cokole rozszerza się górą w skrzynkę z płytką, prostokątną wnęką, zakończoną łukiem. We wnęce znajduje się typowy obrazek Matki Boskiej Częstochowskiej, a wcześniej był tam malowany na blasze obraz przedstawiający Chrystusa w Ogrójcu[2][1]. Całość wieńczy drewniany krzyżyk, który zastąpił blaszany krucyfiks[2] (jak w Strzelcach). Kapliczka stoi poniżej współczesnej drogi. Przed II wojną światową mierzyła 285 cm (bez krzyża)[2], w 2013 r. 260 cm, a niski cokół zniknął w podłożu.

Nieznana jest przyczyna fundacji kapliczki. Prawdopodobnie jest to kapliczka ustawiona na granicy wsi. W sąsiednich Strzelcach na rozstaju polnych dróg do Goli Świdnickiej i Chwałowa znajduje się podobna kapliczka z tego okresu. W okolicy nie brakuje surowca. Granitoidy geologicznego masywu Strzegom-Sobótka były wykorzystywane w kamieniarstwie już w starożytności i wczesnym średniowieczu. W Strzeblowie wydobycie na skalę przemysłową prowadzone jest od XIX w.

Inna kapliczka w tym typie i z podobnego czasu stoi przy polnej drodze koło Polakowic.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Katalog zabytków sztuki w Polsce, Tom IV Zeszyt 2 Sobótka, Kąty Wrocławskie i okolice, Warszawa 1991, s. 118 (inwentaryzacja 1977-1980)
  2. 2,0 2,1 2,2 Kurt Degen, Die Bau- und Kunstdenkmäler des Landkreises Breslau, Frankfurt am Main 1965, s. 295 (zestawienie dotyczy inwentaryzacji przeprowadzonej w latach 1936-1937)
Publikacja - 2014 r.
Aktualizacja - 2014 r.