Spis artykułów i Karawaka w Nowym Kaczkowie: Różnica pomiędzy stronami

Z Silesiacum
(Różnica między stronami)
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Nie podano opisu zmian
 
Nie podano opisu zmian
 
Linia 1: Linia 1:
* [[Alba]]                                                                 
'''Nowe Kaczkowo''' gmina Brok, powiat ostrowski.
* Arbasy Duże, [[Latarniowa kapliczka przydrożna w Arbasach Dużych na Podlasiu]]
* [[Atrybuty świętych]]
* [[Babice nad Sanem]]
* Batogów, [[Kapliczka słupowa z XIX w. w Batogowie w powiecie makowskim]]
* Biała, [[Kamienny krzyż w Białej, w powiecie świdnickim]]
* [[Bibliografia]]
* [[Bieliny - kapliczka św. Jana Nepomucena]]
* [[Biret]]
* [[Blenda]]
* Bogunów, [[Kamienny krzyż monolitowy w Bogunowie powiat wrocławski]]
* Bogurzyn, [[Neogotycka kapliczka przydrożna w Bogurzynie na Mazowszu Płockim]]
* Borówno, [[Pieta z Borówna koło Chełmna]]
* Brok, [[Kapliczka domkowa w Puszczy Białej koło Broku]]
* Buków, [[Św. Jan Nepomucen w Bukowie koło Żarowa na Dolnym Śląsku]]
* Chlewiska, [[Brogowa kapliczka św. Jana Nepomucena w Chlewiskach]]
* [[Chrystus Frasobliwy]]
* [[Chrystus Frasobliwy - galeria]]
* [[Chrystus z blachy]]
* Chruszczewka Włościańska, [[Klasycystyczna kapliczka w Chruszczewce Włościańskiej]]
* Ciotusza Nowa, [[Brogowa kapliczka św. Stanisława w Ciotuszy Nowej]]
* Czadrów, [[Krzyż na cmentarzu cholerycznym w Czadrowie]]
* [[Czernica - kolumna maryjna]]
* [[Czołówek]]
* [[Dach namiotowy]]
* [[Dalmatyka]]
* [[Damianowice - krzyż kamienny]]
* [[Dobczyce - kolumna maryjna]]
* [[Dobczyce - ludowa kapliczka przydrożna z początku XVII w.]]
* [[Drewniane kapliczki słupowe w Dobrzyniówce na Podlasiu]]
* Durlasy, [[Kurpiowski Chrystus Frasobliwy z końca XIX w. w Durlasach]]
* Głębokie, [[Kapliczka św. Jana Nepomucena w Głębokim, w pow. lubartowskim]]
* [[Golanka]]
* [[Święty Jan Nepomucen]]
* [[Drewniane rzeźby św. Jana Nepomucena]] - galeria
* [[Wolnostojące pomniki św. Jana Nepomucena]] - galeria
* Kosów Lacki, [[Kapliczka św. Rocha w Gutach koło Kosowa Lackiego]]
* [[Andrzej Kaczyński]]
* [[Kapliczki brogowe]]
* [[Kapliczki brogowe - galeria]]
* [[Drewniane kapliczki domkowe]] - galeria
* [[Murowane kapliczki domkowe]] - galeria
* [[Kapliczki kłodowe]] - galeria
* [[Kapliczki przydrożne - galeria]]
* [[Kapliczki przydrożne - wnętrza]]
* [[Kapliczki skrzynkowe]] - galeria
* [[Kapliczki słupowe]] - galeria
* [[Kapliczki wnękowe - galeria]]
* [[Karawaka]]
* Knyszyn, [[Drewniana kapliczka słupowa ze św. Janem Nepomucenem w Knyszynie]]
* Korytków Duzy, [[Brogowa kapliczka św. Jana Nepomucena z Korytkowa Dużego]]
* [[Łysołaje - kolumna toskańska]]
* [[Monolitowe kamienne krzyże]] - galeria
* [[Krzyż pokutny]]
* [[Krzyż teutoński]]
* [[Krzyże przydrożne]] - galeria
* [[Krzyże z Chrystusem wyciętym z blachy]]
* [[Krzyże z Chrystusem z blachy w województwie dolnośląskim]] - galeria
* [[Drewniane krzyże na których był kiedyś Chrystus z blachy - województwo dolnośląskie]]
* [[Metalowe krzyże, na których była niegdyś figura Chrystusa z blachy]]
* [[Łemkowskie krzyże figury z Chrystusem wyciętym z blachy]]
* [[Krzyże z Chrystusem z blachy w województwie małopolskim]] - galeria
* [[Krzyże z Chrystusem z blachy poza Śląskiem i województwem małopolskim]] - galeria
* [[Krzyże z Chrystusem z blachy w województwie opolskim]] - galeria
* [[Krzyże z Chrystusem wyciętym z blachy w Austrii w zasobach Wikimedia Commons]] - galeria
* [[Krzyże z Chrystusem z blachy w Czechach]] - galeria
* [[Krzyże z Chrystusem z blachy w Czechach w zasobach Wikimedia Commons]] - galeria
* [[Krzyże z Chrystusem z blachy na Kresach]] - galeria
* [[Krzyże z Chrystusem wyciętym z blachy na Ukrainie]] - galeria
* [[Krzyże z Chrystusem z blachy w Muszynie]]
* [[Krzyże z Chrystusem z blachy w powiecie gorlickim]]
* [[Krzyże z Chrystusem z blachy w powiecie nowosądeckim]]
* [[Krzyże z Chrystusem z blachy w powiecie nowotarskim]]
* [[Metalowy krzyż z blaszanym Chrystusem w Niedamirowie]]
* Nowe Nrzesko, [[Brogowa kapliczka św. Floriana w Nowym Brzesku]]
* Olszyny, [[Metalowy krzyż z 1882 r. w Olszynach]]
* [[Oława - krzyż przydrożny przy ul. Nowy Górnik]]
* Ostrów Lubelski, [[Barokowa kapliczka z II poł. XVIII w. w Ostrowie Lubelskim]]
* Nowiny Horynieckie, [[Barokowa kapliczka domkowa (kapliczka turecka) w Nowinach Horynieckich]]
* Przedwojów, [[Krzyż z Chrystusem z blachy w Przedwojowie]]
* [[Solniki Małe - krzyże z Chrystusem z blachy]]
* Studnica, [[Kamienna kapliczka słupowa w Studnicy w powiecie legnickim]]
* Sumiężne, [[Karawaka w Sumiężnem w Puszczy Białej]]
* [[Święci patroni]] - galeria
* Tarnowo[[Brogowe kapliczki św. Jana Nepomucena w Tarnowie i Nowogrodzie]]
* [[Tomaszów Bolesławiecki - krzyż z Chrystusem z blachy]]
* [[Tron Łaski]] - galeria
* Tyczyn, [[Kapliczka św. Jana Nepomucena w Tyczynie]]
* Tyniec Mały, [[Krzyż z Chrystusem z blachy w Tyńcu Małym]]
* Tyniec nad Ślężą[[Gotycka kapliczka słupowa w Tyńcu nad Ślęzą]]
* [[Typy krzyża]]
* Uchanie, [[Kapliczka św. Jana Nepomucena w Uchaniach]]
* [[Święty Wawrzyniec]]
* Węgliska, [[Kapliczka na drzewie w Węgliskach powiat łańcucki]]
* [[Werynia]]
* Wirów, [[Klasycystyczna kapliczka przydrożna w Wirowie nad Bugiem]]
* [[Wrocławskie kapliczki, krzyże i figury przydrożne - resume]]
* [[Wrocław Kleczków - kapliczka skrzynkowa na ul. Pasterskiej]]
* [[Figura św. Jana Nepomucena na Ołtaszynie we Wrocławiu]]
* [[Figura św. Jana Nepomucena na ul. Traugutta we Wrocławiu]]
* [[Figura św. Franciszka na ul. Sudeckiej we Wrocławiu]]
* [[Statua Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej z Dzieciątkiem na ul. Katedralnej we Wrocławiu]]
* [[Kamienny krzyż na Żernikach we Wrocławiu]]
* [[Zaginiony krzyż kamienny na Klecinie]] we Wrocławiu
* [[Krzyż przy Moście Trzebnickim Północnym we Wrocławiu]]
* [[Kapliczka Dompniga]] we Wrocławiu
* [[Kurek Wrocławski]]
* [[Kapliczki, krzyże i figury przydrożne we Wrocławiu]]
* Zawieprzyce, [[Kolumna toskańska w Zawieprzycach]]
* Żórawina, [[Kamienny krzyż monolitowy w Żórawinie]]


Stojące kiedyś praktycznie w każdej miejscowości, nieraz po kilka, drewniane krzyże z podwójnym poprzecznym ramieniem są już rzadkością. Kiedyś wierzono, że chronią przed epidemiami. Nazywane [[karawaka]]mi od hiszpańskiej miejscowości Caravaca de la Cruz w Murcji, gdzie krzyż o takim kształcie zasłynął cudami już w XIII w. Od czasów soboru trydenckiego (1545-1563), podczas którego miał pomóc zwalczyć morowe powietrze, jego moc stała się znana w całej katolickiej Europie. Nazywany jest też krzyżem cholerycznym, krzyżem morowym, krzyżem św. Zachariasza, a regionalnie karawiką, karawikiem.


<gallery mode=packed heights=190px>
Plik:Nowe kaczkowo karawaka 2001.jpeg|Karawaka w Nowym Kaczkowie, fot. 2001
Plik:Nowe kaczkowo krzyż morowy.jpeg|Krzyż morowy, Nowe Kaczkowo, fot. 2013
Plik:Nowe kaczkowo karawaka.jpeg|Karawaka w Nowym Kaczkowie, fot. 2013
Plik:Nowe Kaczkowo karawaka 2023.jpg|Nowa karawaka, fot. 2023
</gallery>


Krzyż w Nowym Kaczkowie to pozostałość po epidemiach tyfusu, ostatnich poważnych epidemiach, które podczas II wojny światowej nękały ludność. Jest już bardzo zniszczony i możliwe, że niedługo jego następca nie będzie miał kształtu krzyża patriarchów wschodnich kościołów chrześcijańskich. Czasami zdarza się, że mieszkańcy, nawiązując do tradycji, w miejscu zniszczonej karawaki stawiają taki sam krzyż metalowy. Nie ma on już swojej mocy, gdyż prawdziwa karawaka powinna być postawiona z jednego drzewa, bez użycia żadnych metalowych części. Na zdjęciu nr 2 widać drewniane kołki (gwoździe) w miejscu łącznia belek. Najlepiej, żeby krzyż morowy był wykonany jednej nocy i postawiony przed świtem. Stawiało się je podczas zagrożenia zarazą na obrzeżach wsi i otaczało jej obszar nicią rozsnutą pomiędzy nimi, a mieszkańcy starali się nie wychodzić poza tak wyznaczoną granicę, ani też nikogo z zewnątrz do jej wnętrza nie wpuszczać do ustania niebezpieczeństwa. Tak działo się jeszcze podczas groźnych epidemii cholery w XIX w. dziesiątkujących kilkukrotnie ludność kongresowego Królestwa Polskiego. Krzyż z Nowego Kaczkowa powstał już nie w tak mocno zagrożonych zarazami czasach (prawdopodobnie 1944 r.), więc i rygory niezbędne niegdyś dla skuteczności zostały zapomniane. Stoi przy drodze pod koniec wsi (długa ulicówka rozłożona na lewym brzegu Broku naprzeciw bliźniaczego [[Stare Kaczkowo|Starego Kaczkowa]]), a z rozmów ze starszymi mieszkańcami wynika, że rozumieją go oni jako krzyż dziękczynny za uchronienie od zarazy, a nie mający od niej uchronić.


* [[Czarnocice]]
Niedaleko w [[Sumiężne|Sumiężnym]] (3 km drogą leśną skrajem Puszczy Białej) stoi taki sam krzyż morowy, też upamiętniający tyfus w czasie okupacji.  
* [[Cokół]]
* [[Cięćk]]
* [[Babice nad Sanem]]
* [[Chruszczewka]]
* [[Ciotusza]]
* [[Ciotusza Nowa]]
* [[Chronostych]]
* [[Chronogram]]
* [[Chomiąża Szlachecka]]
* [[Cerkwisko w Starym Bruśnie]]
* [[Budki]]
* [[Bruśnieński ośrodek kamieniarski]]
* [[Kotarczyn - św. Jan Nepomucen]]
* [[Bożewo Nowe - neogotycka kapliczka św. Józefa ]]
* [[Bożewo]]
* [[Boćki]]
* [[Dobczyce - kolumna maryjna]]
* [[Dobczyce - ludowa kapliczka przydrożna z początku XVII w.]]
* [[Cierpięta]]
* [[DeutschBach]]
* [[Deutschbach]]
* [[Dobrojewo]]
* [[Dobrylas]]
* [[Dobry Las]]
* [[Dobrylas - Pieta]]
* [[Dobrzenice]]
* [[Dobrzenice Małe]]
* [[Przybojewo - neoklasycystyczna figura św. Józefa]]
* [[Drochlin]]
* [[Drohiczyn]]
* [[Dudy Puszczańskie]]
* [[Durdy]]
* [[Dzierżysław]]
* [[Dąbrówka]]
* [[Dąbrówka (pow. ostrołęcki)]]
* [[Ecce Homo]]
* [[Ecce homo]]
* [[Fazowanie]]
* [[Majdan Królewski]]
* [[Figura św. Erazma w Majdanie Królewskim]]
* [[Figura św. Jana Nepomucena w Tyńcu nad Ślęzą]]
* [[Tyniec nad Ślęzą - figura św. Jana Nepomucena]]
* [[Figura św. Jana Nepomucena w Węgrach]]
* [[Węgry - figura św. Jana Nepomucena]]
* [[Węgry]]
* [[Gostkowo - św. Jan Nepomucen]]
* [[Gostkowo]]
* [[Grodzisk Mazowiecki]]
* [[Grodzisk Mazowiecki - kaplica pod wezwaniem św. Krzyża]]
* [[Grodzisk Mazowiecki - kapliczka Matki Boskiej przy ul. 1 Maja]]
* [[Grodzisk Wielkopolski]]
* [[Grodzisk Wielkopolski - figura św. Jana Nepomucena]]
* [[Jak rozpoznać świętego]]
* [[Jaksonów]]
* [[Jaksonów - krzyże kamienne]]
* [[Jaksonów - św. Jan Nepomucen]]
* [[Jaszkotle]]
* [[Jaszkotle - kapliczka nadrzewna]]
* [[Jaszkotle - kolumna morowa]]
* [[Kaczanowo]]
* [[Kaczanowo - kolos]]
* [[Kalenica]]
* [[Kampanula]]
* [[Kanele]]
* [[Kartusz]]
* [[Kapliczka słupowa]]
* [[Kapliczka wnękowa]]
* [[Kontrapost]]
* [[Lizena]]
* [[Mantolet]]
* [[Rokieta]]
* [[Spływ wolutowy]]
* [[Pilaster]]
* [[Postument]]
* [[Polichromia]]
* [[Plinta]]
* [[Parura]]
* [[Sklepienie konchowe]]
* [[Strzelce]]
* [[Kapliczka granitowa w Strzelcach pow. świdnicki]]
* [[Kapliczki i krzyże w Strzelcach pow. świdnicki]]
* [[Kapliczka nad stawem w Polance Horynieckiej]]
* [[Kolumna pasyjna przed klasztorem kamedułów w Krakowie]]
* [[Kamienny krzyż monolitowy w Żórawinie]]
* [[Kapliczki w Żórawinie]]
* [[Żórawina]]
* [[Knychówek]]
* [[Knyszyn]]
* [[Latarnia umarłych sprzed szpitala dla trędowatych kobiet na Kleparzu]]
* [[Kraków]]
* [[Ślubowo]]
* [[Łacha]]
* [[Łabiszyn]]
* [[Kornatka]]
* [[Kornatka - Boża Męka z 1863 r.]]
* [[Kruszwica]]
* [[Krowica]]
* [[Krowica Hołodowska]]
* [[Krowica Sama]]
* [[Krzyż bruśnieński w Roźwienicy]]
* [[Roźwienica]]
* [[Kąty Wrocławskie - figura św. Jana Nepomucena]]
* [[Kąty Wrocławskie]]
* [[Lubiewo]]
* [[Maniów Wielki]]
* [[Maniów Wielki - figura św. Jana Nepomucena przy ul. Okulickiej]]
* [[Maniów Wielki - św. Jan Nepomucen w parku przypałacowym]]
* [[Starowice]]
* [[Święta Anna Samotrzecia]]
* [[Święck-Strumiany - kapliczka z rzeźbą św. Jana Nepomucena]]
* [[Święck-Strumiany]]
* [[Ślemień - figura św. Jana Nepomucena]]
* [[Ślemień]]
* [[Umowa ugodowa z 1305 r. dotycząca zabójstwa w Stanowicach]]
* [[Lewin Brzeski]]
* [[Lewin Brzeski - krzyż kamienny]]
* [[Monolitowe kapliczki słupowe na Dolnym Śląsku]]
* [[Przysłowia i powiedzenia]]
* [[Ziębice - kolumna maryjna]]
* [[Ziębice]]
* [[Zaginione kamienne krzyże]]
* [[Zwiartów]]
* [[Węgrów]]
* [[Wykaz kamiennych krzyży]]
* [[Małowidz]]
* [[Wólka Okrąglik]]
* [[Wyszonki Kościelne]]
* [[Wyszków]]
* [[Wyszków (pow. węgrowski)]]
* [[Wyrozęby]]
* [[Wyrozęby-Konaty]]
* [[Wyk]]
* [[Mierzynówka]]
* [[Nadolice Wielkie]]
* [[Nadolice Wielkie - krzyż przydrożny]]
* [[Sławno]]
* [[Wielofigurowy krzyż Pawła Brylińskiego w Kowalewie]]
* [[Kapliczka z 2016 r. w Bronowicach Małych]]
* [[Obrazy malowane na blasze]]
* [[Kików]]
* [[Krzyż z Chrystusem z blachy w Lichyni]]
* [[Kapliczka chocimska w Sycynie]]
* [[Galerie kapliczek]]
* [[Kapliczka brogowa w Bidaczowie Starym]]
* [[]]


<!-- * [[]] -->
[https://www.google.pl/maps/place/52%C2%B042'59.7%22N+21%C2%B055'46.4%22E/@52.716591,21.9273733,439m/data=!3m2!1e3!4b1!4m5!3m4!1s0x0:0x0!8m2!3d52.716591!4d21.929562?hl=pl Krzyż na mapie]


* [http://silesiacum.pl/Specjalna:Wszystkie_strony Wszystkie strony]
[[Kategoria:Krzyże drewniane]]
 
[[Kategoria:Powiat ostrowski (mazowiecki)]]
</div>
<noinclude>[[Kategoria:Szablony strony głównej]]</noinclude>

Aktualna wersja na dzień 15:01, 16 mar 2024

Nowe Kaczkowo gmina Brok, powiat ostrowski.

Stojące kiedyś praktycznie w każdej miejscowości, nieraz po kilka, drewniane krzyże z podwójnym poprzecznym ramieniem są już rzadkością. Kiedyś wierzono, że chronią przed epidemiami. Nazywane karawakami od hiszpańskiej miejscowości Caravaca de la Cruz w Murcji, gdzie krzyż o takim kształcie zasłynął cudami już w XIII w. Od czasów soboru trydenckiego (1545-1563), podczas którego miał pomóc zwalczyć morowe powietrze, jego moc stała się znana w całej katolickiej Europie. Nazywany jest też krzyżem cholerycznym, krzyżem morowym, krzyżem św. Zachariasza, a regionalnie karawiką, karawikiem.

Krzyż w Nowym Kaczkowie to pozostałość po epidemiach tyfusu, ostatnich poważnych epidemiach, które podczas II wojny światowej nękały ludność. Jest już bardzo zniszczony i możliwe, że niedługo jego następca nie będzie miał kształtu krzyża patriarchów wschodnich kościołów chrześcijańskich. Czasami zdarza się, że mieszkańcy, nawiązując do tradycji, w miejscu zniszczonej karawaki stawiają taki sam krzyż metalowy. Nie ma on już swojej mocy, gdyż prawdziwa karawaka powinna być postawiona z jednego drzewa, bez użycia żadnych metalowych części. Na zdjęciu nr 2 widać drewniane kołki (gwoździe) w miejscu łącznia belek. Najlepiej, żeby krzyż morowy był wykonany jednej nocy i postawiony przed świtem. Stawiało się je podczas zagrożenia zarazą na obrzeżach wsi i otaczało jej obszar nicią rozsnutą pomiędzy nimi, a mieszkańcy starali się nie wychodzić poza tak wyznaczoną granicę, ani też nikogo z zewnątrz do jej wnętrza nie wpuszczać do ustania niebezpieczeństwa. Tak działo się jeszcze podczas groźnych epidemii cholery w XIX w. dziesiątkujących kilkukrotnie ludność kongresowego Królestwa Polskiego. Krzyż z Nowego Kaczkowa powstał już nie w tak mocno zagrożonych zarazami czasach (prawdopodobnie 1944 r.), więc i rygory niezbędne niegdyś dla skuteczności zostały zapomniane. Stoi przy drodze pod koniec wsi (długa ulicówka rozłożona na lewym brzegu Broku naprzeciw bliźniaczego Starego Kaczkowa), a z rozmów ze starszymi mieszkańcami wynika, że rozumieją go oni jako krzyż dziękczynny za uchronienie od zarazy, a nie mający od niej uchronić.

Niedaleko w Sumiężnym (3 km drogą leśną skrajem Puszczy Białej) stoi taki sam krzyż morowy, też upamiętniający tyfus w czasie okupacji.

Krzyż na mapie