Szablon:Artykuł miesiąca

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Szczyty-Dzięciołowo Nepomucen.jpg

Szczyty-Dzięciołowo (biał. Шчыты-Дзенцëлово) w gm. Orla, pow. bielski.

Koło prawosławnej cerkwi położonej na wzgórku na uboczu wsi stoi piękna rokokowa rzeźba św. Jana Nepomucena z piaskowca, autorstwa Jana Chryzostoma Redlera, popularnego w XVIII w. polskiego rzeźbiarza, twórcy m.in. wystroju rzeźbiarskiego pałaców Potockich w Radzyniu Podlaskim i Branickich w Białymstoku ("Wersalu Podlaskiego"). Figura pochodzi z 1758 r.

Jej pierwotnym miejscem przeznaczenia był most na rzece Białej w Białymstoku, w okolicy pałacu, przy trakcie warszawsko-wileńskim. Podobno rzeźba nie przypadła fundatorowi, hetmanowi Janowi Klemensowi Branickiemu, do gustu i kazał ją postawić przy cerkwi greckokatolickiej w niedawno nabytych Szczytach-Dzięciołowie. Nepomuk w Białymstoku, również autorstwa Redlera, stanął dopiero w 1770 r. Prawdopodobnie został około 1863 roku zrzucony do rzeki. Niestety nie wiadomo, jak wyglądał.

Postać Świętego w kontrapoście osadzona jest na czworobocznej, murowanej kolumnie z profilowanymi gzymsami u podstawy i głowicy oraz płycinami w trzonie. Kamienna rzeźba, proporcjonalnie duża w stosunku do kolumny, wyróżnia się typową dla rokoka płynnością i lekkością. Postać wydaje się dynamiczna, jakby miała właśnie "zejść z cokołu". Uderza ekstatycznym wyrazem twarzy i wyrazistymi rysami. Święty z natchnieniem adoruje trzymany na lewej ręce krzyż. Jego strój oddany jest bardzo szczegółowo - obficie pofałdowane sutanna i rokieta z ażurowym wykończeniem, mantolet i biret.... czytaj dalej