Chaczkar przy ul. Klemensa Janickiego we Wrocławiu

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Chaczkar we Wrocławiu
Chaczkar, Wrocław fot. 2014
Chaczkar we Wrocławiu
Chaczkar we Wrocławiu, fot. 2014

Chaczkar przy ul. Klemensa Janickiego we Wrocławiu. Chaczkary to kamienne stele z krzyżem ormiańskim i bogatą ornamentyką, a także często napisami podającymi przyczynę ustawienia i fundatora.

Samo słowo chaczkar oznacza kamień krzyżowy. Dla Ormian ma wymiar nie tylko religijny, ale jest też symbolem ich tożsamości. Tylko w "złotym okresie" zdobnictwa chaczkarów (XIII-XIV w.) powstało ich ok. 100 000, a prawie 40 000 przetrwało do dziś. Fundowane są z podobnych powodów, co krzyże i kapliczki w Polsce. Jednym z miejsc ustawiania są rozstaje dróg. Ormiańska sztuka kamiennych krzyży - symbolizm i kunszt chaczkarów wpisana jest na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości prowadzoną przez UNESCO.

Chaczkar we Wrocławiu stanął przy ul. Klemensa Janickiego, na skwerze obok klasztoru Dominikanów (51°06'33.2"N 17°02'25.7"E), z inicjatywy Towarzystwa Ormian Polskich oraz Ormiańskokatolickiej Parafii Południowej pw. św. Grzegorza Oświeciciela z siedzibą w Gliwicach. Upamiętnia wielowiekową obecność Ormian w Polsce, ludobójstwo Ormian w Turcji oraz Ormian i Polaków na Kresach Wschodnich w XX w. Został wykuty w tufie wulkanicznym przez Tarona Martirosyana i Bagrata Balabekyana w Armenii i jest darem Światowego Związku Malarzy Armenii (Union of the World of Armenian Painters). Prace budowlane i osadzenie steli wykonała firma wrocławskiego przedsiębiorcy Ararata Kocharyana, a otoczenie zaprojektowała Halina Krajewska. Poświęcenia dokonali 21 września 2012 r., podczas II Dni Ormiańskich we Wrocławiu, ówczesny proboszcz Ormiańskokatolickiej Parafii Południowej, ks. wardapet Tadeusz Isakowicz-Zaleski, oraz przeor wrocławskiego konwentu dominikanów, o. Jakub Kraska OP. W kościele Dominikanów odprawiane są msze w rycie ormiańskim.


Publikacja - 2014 r.
Aktualizacja - 2014 r.