Epitafium Hansa Scholze: Różnice pomiędzy wersjami

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Linia 1: Linia 1:
'''Epitafium Hansa Scholze''' znajduje się na prawo od południowego wejścia do wieży bazyliki św. Elżbiety. Hans Scholz (Scholtz, Schultz) zmarł 11 lutego 1505 r. Jego epitafium (wys.: 156 cm, szer.: 142 cm) z piaskowca składa się z płaskorzeźby przedstawiającej Zwiastowanie; archanioł Gabriel i Maria, a pod nimi herb Scholz oraz z poziomego pola inskrypcyjnego flankowanego herbami Scholz i Gremmel. Historycy sztuki doszukują się w tym epitafium początków renesansu we Wrocławiu.  
+
'''Epitafium Hansa Scholze''' znajduje się na prawo od południowego wejścia do wieży bazyliki św. Elżbiety. Hans Scholz (Scholtz, Schultz) zmarł 11 lutego 1505 r. Jego epitafium (wys.: 156 cm, szer.: 142 cm) z piaskowca składa się z płaskorzeźby przedstawiającej Zwiastowanie; archanioł Gabriel i Maria, a pod nimi herb [[Herby mieszczan wrocławskich#Scholz|Scholz]] oraz z poziomego pola inskrypcyjnego flankowanego herbami Scholz i [[Herby mieszczan wrocławskich#Gremmel|Gremmel]]. Historycy sztuki doszukują się w tym epitafium początków renesansu we Wrocławiu.  
 
Inskrypcja:
 
Inskrypcja:
 
<div style="float: right;">{{Elżbieta}}</div>
 
<div style="float: right;">{{Elżbieta}}</div>
Linia 10: Linia 10:
 
<gallery mode=packed heights=260px>
 
<gallery mode=packed heights=260px>
 
Plik:Scholza Hansa epitafium.jpg|Epitafium Hansa Scholze zm. 1505
 
Plik:Scholza Hansa epitafium.jpg|Epitafium Hansa Scholze zm. 1505
Plik:Scholz Epitafium Hansa Scholza.jpg|Herb Hansa Scholze na płaskorzeźbie epitafium
+
Plik:Scholz Epitafium Hansa Scholza.jpg|[[Herby mieszczan wrocławskich#Scholz|Herb Hansa Scholze]] na płaskorzeźbie epitafium
 
Plik:Scholz Epitafium Hansa Scholza 2.jpg|Herb Hansa Scholze z lewej strony inskrypcji
 
Plik:Scholz Epitafium Hansa Scholza 2.jpg|Herb Hansa Scholze z lewej strony inskrypcji
Plik:Gremmel Epitafium Hansa Scholza.jpg|Herb rodziny Gremmel; żona Hansa Elżebieta (Elizabeth) Scholz z domu Gremmel
+
Plik:Gremmel Epitafium Hansa Scholza.jpg|[[Herby mieszczan wrocławskich#Gremmel|Herb rodziny Gremmel]]; żona Hansa Elżebieta (Elizabeth) Scholz z domu Gremmel
 
</gallery>
 
</gallery>
Herb [[Herby mieszczan wrocławskich#Scholz|rodziny Scholz]] jest tu oczywisty. Herb z prawej strony inskrypcji uważany był nieraz za  nierozpoznany, co jest dziwne ze względu na to, że jest bardzo wyraźny i należy do wrocławskiej patrycjuszowskiej rodziny [[Herby mieszczan wrocławskich#Gremmel|Gremmel]]. Herb ten pojawia się nieraz we Wrocławiu i jest też wśród herbów 17 członków wrocławskiej rady i ławy [[Herby na sklepieniu Izby Seniora Rady|na sklepieniu w Izbie Seniora Rady w Ratuszu]]. Tu umieszczony jest z prawej strony, czyli to herb żony Hansa, którą była Elżbieta z domu Gremmel. Nazwisko Scholz jest popularne (pochodzi od słowa sołtys) i występuje w wielu odmianach pisowni. We Wrocławiu było kilka rodzin z tym nazwiskiem piszących się najróżniej (patrz Scholz, Schulz, Schultz i inne w [[Herby mieszczan wrocławskich]]). Również nazwisko rodziny Hansa zmarłego w 1505 r. i jego samego pojawiało się w różnych wariantach: Scholz von Rosentahl, Scholz, Schultis, Schultz, Scholcz. Chodzi tu o rodzinę, której najstarszym znanym przedstawicielem był Vecentz (Vecencz) Scholcz pojawiający się w 1439 r. jako wrocławski ławnik.
+
Herb [[Herby mieszczan wrocławskich#Scholz|rodziny Scholz]] jest tu oczywisty. Herb z prawej strony inskrypcji uważany był nieraz za  nierozpoznany, co jest dziwne ze względu na to, że jest bardzo wyraźny i należy do wrocławskiej patrycjuszowskiej rodziny [[Herby mieszczan wrocławskich#Gremmel|Gremmel]]. Herb ten pojawia się nieraz we Wrocławiu i jest też wśród herbów 17 członków wrocławskiej rady i ławy [[Herby na sklepieniu Izby Seniora Rady|na sklepieniu w Izbie Seniora Rady w Ratuszu]]. Tu umieszczony jest z prawej strony, czyli to herb żony Hansa, którą była Elżbieta z domu Gremmel. Nazwisko Scholz jest popularne (pochodzi od słowa sołtys) i występuje w wielu odmianach pisowni. We Wrocławiu było [[Herby mieszczan wrocławskich#Scholtz|kilka rodzin z tym nazwiskiem]] piszących się najróżniej (patrz Scholz, Schulz, Schultz i inne w [[Herby mieszczan wrocławskich]]). Również nazwisko rodziny Hansa zmarłego w 1505 r. i jego samego pojawiało się w różnych wariantach: Scholz von Rosentahl, Scholz, Schultis, Schultz, Scholcz. Chodzi tu o rodzinę, której najstarszym znanym przedstawicielem był Vecentz (Vecencz) Scholcz pojawiający się w 1439 r. jako wrocławski ławnik.
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
[[Kategoria:Fara elżbietańska|Scholze Hans]]
 
[[Kategoria:Fara elżbietańska|Scholze Hans]]
 
[[Kategoria:Wrocławscy mieszczanie||Scholze Hans]]
 
[[Kategoria:Wrocławscy mieszczanie||Scholze Hans]]

Wersja z 15:19, 26 lis 2022

Epitafium Hansa Scholze znajduje się na prawo od południowego wejścia do wieży bazyliki św. Elżbiety. Hans Scholz (Scholtz, Schultz) zmarł 11 lutego 1505 r. Jego epitafium (wys.: 156 cm, szer.: 142 cm) z piaskowca składa się z płaskorzeźby przedstawiającej Zwiastowanie; archanioł Gabriel i Maria, a pod nimi herb Scholz oraz z poziomego pola inskrypcyjnego flankowanego herbami Scholz i Gremmel. Historycy sztuki doszukują się w tym epitafium początków renesansu we Wrocławiu. Inskrypcja:

Anno Dom(ini) 1505 Jar am Ersten Dienstag
in der Fasten ist vorschieden der Erbar Hans Schultz
der ein Bürger gewest ist Dem Gott genade sey

Tłumaczenie: W roku 1505, w pierwszy wtorek Wielkiego Postu[1], odszedł czcigodny obywatel miasta Hanz Scholtz, niech Bóg mu będzie łaskaw.

Herb rodziny Scholz jest tu oczywisty. Herb z prawej strony inskrypcji uważany był nieraz za nierozpoznany, co jest dziwne ze względu na to, że jest bardzo wyraźny i należy do wrocławskiej patrycjuszowskiej rodziny Gremmel. Herb ten pojawia się nieraz we Wrocławiu i jest też wśród herbów 17 członków wrocławskiej rady i ławy na sklepieniu w Izbie Seniora Rady w Ratuszu. Tu umieszczony jest z prawej strony, czyli to herb żony Hansa, którą była Elżbieta z domu Gremmel. Nazwisko Scholz jest popularne (pochodzi od słowa sołtys) i występuje w wielu odmianach pisowni. We Wrocławiu było kilka rodzin z tym nazwiskiem piszących się najróżniej (patrz Scholz, Schulz, Schultz i inne w Herby mieszczan wrocławskich). Również nazwisko rodziny Hansa zmarłego w 1505 r. i jego samego pojawiało się w różnych wariantach: Scholz von Rosentahl, Scholz, Schultis, Schultz, Scholcz. Chodzi tu o rodzinę, której najstarszym znanym przedstawicielem był Vecentz (Vecencz) Scholcz pojawiający się w 1439 r. jako wrocławski ławnik.

Przypisy

  1. Data sprzed reformy gregoriańskiej często budzi wątpliwości, gdyż obliczanie dnia Wielkiej Nocy dla tego okresu jest dziś sztuką wielce tajemną. Tak jest też w tym wypadku. Kaczmarek R. i Witkowski J. w Gotyckie epitafia obrazowe na Śląsku (Kaczmarek Romuald, Witkowski Jacek. Gotyckie epitafia obrazowe na Śląsku. Zarys katalogu. W: Sztuki plastyczne na średniowiecznym Śląsku III. Poznań-Wrocław: 1990, poz. III 15) podają, że pierwszy wtorek Wielkiego Postu wypadł w 1505 r. 15 marca, a Gołaszewski J., Górski A. w Życie, śmierć i zbawienie. Inskrypcje kościoła św. Elżbiety we Wrocławiu w świetle rękopisu z 1649 roku. twierdzą, że to 11 lutego (Gołaszewski J., Górski A. Życie, śmierć i zbawienie. Inskrypcje kościoła św. Elżbiety we Wrocławiu w świetle rękopisu z 1649 roku. Wrocław, 2016., s. 63).