Kapliczka na Przełęczy Szklarskiej: Różnice pomiędzy wersjami

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Znacznik: Nowe przekierowanie
 
(Usunięto przekierowanie do Kapliczka słupowa na Przełęczy Szklarskiej)
Znacznik: Usunięto przekierowanie
 
Linia 1: Linia 1:
#PATRZ [[Kapliczka słupowa na Przełęczy Szklarskiej]]
+
[[Plik:Szklary kamienna kapliczka.jpg|alt=Kapliczka przydrożna, Węgierska droga, Szklary|470px|left]]
 +
{{Cytat|'''''Śpiewajcie wesołe pieśni bo miasto Tokaj jeszcze stoi.'''''<br/>
 +
'''''W Węgrzech się wino rodzi, a w Polszcze umiera.'''''<br />
 +
'''''Nullum vinum nisi hungaricum!''''' ('''''Nie masz wina nad Węgrzyna!''''')}}
 +
 
 +
W XVII w. sprowadzano rocznie do Polski ponad 12 000 dużych, stugarncowych beczek wina z Węgier (ok. 2,5 miliona litrów). Handel szedł kilkoma szlakami przez beskidzkie przełęcze. Jeden z takich "węgierskich traktów" ("stara droga", "węgierska droga") wchodził do Korony Przełęczą Beskid nad Czeremchą i przez Jaśliska podążał do Krosna i Sanoka. Na Przełęczy Szklarskiej stoi przy nim [[:Kategoria:Kapliczki z XVII w.|XVII-wieczna]] kamienna kapliczka słupowa (<small>49°29'02.1"N 21°48'19.5"E</small>).
 +
 
 +
'''Kamienna figura przydrożna''' położona jest między miejscowościami '''Szklary''' gm. Jaśliska i '''Konik Polski''' w gm. Rymanów, obie w  pow. krośnieńskim.  Ma kształt czworobocznego filara zakończonego ażurową kapliczką z czterema profilowanymi filarkami, wspierającymi namiotowy daszek. W 1998 roku został zrekonstruowany wieńczący ją metalowy krzyż. Na słupie widać pozostałości inskrypcji. Niestety nieczytelnych.
 +
 
 +
W legendach związanych z kapliczką pojawia się wątek, że to mogiła rycerzy. Niektórzy próbują konkretyzować, że konfederatów barskich, którzy operowali w Beskidzie Niskim od 1769 r. Bardziej prawdopodobne jest jednak, że kapliczka jest starsza. Zdradza duże podobieństwo do kapliczki w Jaśliskach na tzw. "szwedzkim kurhanie", która datowana jest na 1669 lub 1697 i z kolei ma być upamiętnieniem zwycięstwa nad sprzymierzonymi ze Szwedami siedmiogrodzkimi wojskami Rakoczego, bezskutecznie atakującymi Jaśliska w 1657 r. Kopczyk, na którym stoi kapliczka, rzeczywiście sugeruje mogiłę, ale może to być mogiła rycerzy związana z wydarzeniami XVII wieku, w którym też wojen nie brakowało. Pojawili się tu w 1619 r. łupieżczy lisowczycy, najazd tatarski w 1624 r. dotarł aż pod Duklę, a w 1657 r. grasowały wspomniane wojska Jerzego II Rakoczego. 
 +
{{Publikacja|2018|2018}}
 +
[[Kategoria:Województwo podkarpackie]]
 +
[[kategoria:Kapliczki słupowe]]
 +
[[Kategoria:Kapliczki z XVII w.]]

Aktualna wersja na dzień 00:23, 2 lut 2021

Kapliczka przydrożna, Węgierska droga, Szklary

Śpiewajcie wesołe pieśni bo miasto Tokaj jeszcze stoi.
W Węgrzech się wino rodzi, a w Polszcze umiera.
Nullum vinum nisi hungaricum! (Nie masz wina nad Węgrzyna!)

W XVII w. sprowadzano rocznie do Polski ponad 12 000 dużych, stugarncowych beczek wina z Węgier (ok. 2,5 miliona litrów). Handel szedł kilkoma szlakami przez beskidzkie przełęcze. Jeden z takich "węgierskich traktów" ("stara droga", "węgierska droga") wchodził do Korony Przełęczą Beskid nad Czeremchą i przez Jaśliska podążał do Krosna i Sanoka. Na Przełęczy Szklarskiej stoi przy nim XVII-wieczna kamienna kapliczka słupowa (49°29'02.1"N 21°48'19.5"E).

Kamienna figura przydrożna położona jest między miejscowościami Szklary gm. Jaśliska i Konik Polski w gm. Rymanów, obie w pow. krośnieńskim. Ma kształt czworobocznego filara zakończonego ażurową kapliczką z czterema profilowanymi filarkami, wspierającymi namiotowy daszek. W 1998 roku został zrekonstruowany wieńczący ją metalowy krzyż. Na słupie widać pozostałości inskrypcji. Niestety nieczytelnych.

W legendach związanych z kapliczką pojawia się wątek, że to mogiła rycerzy. Niektórzy próbują konkretyzować, że konfederatów barskich, którzy operowali w Beskidzie Niskim od 1769 r. Bardziej prawdopodobne jest jednak, że kapliczka jest starsza. Zdradza duże podobieństwo do kapliczki w Jaśliskach na tzw. "szwedzkim kurhanie", która datowana jest na 1669 lub 1697 i z kolei ma być upamiętnieniem zwycięstwa nad sprzymierzonymi ze Szwedami siedmiogrodzkimi wojskami Rakoczego, bezskutecznie atakującymi Jaśliska w 1657 r. Kopczyk, na którym stoi kapliczka, rzeczywiście sugeruje mogiłę, ale może to być mogiła rycerzy związana z wydarzeniami XVII wieku, w którym też wojen nie brakowało. Pojawili się tu w 1619 r. łupieżczy lisowczycy, najazd tatarski w 1624 r. dotarł aż pod Duklę, a w 1657 r. grasowały wspomniane wojska Jerzego II Rakoczego.

Publikacja - 2018 r.
Aktualizacja - 2018 r.