Krzyże z Chrystusem z blachy w powiecie gorlickim: Różnice pomiędzy wersjami

Z almanach wrocławski
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
(UWAGA! Zastąpienie treści hasła bardzo krótkim tekstem: „<html> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>almanach wrocławski</title> <meta http-equiv="refresh" content="0; http:/silesiacum...”)
Znacznik: Zastąpiono
 
(Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
[[Krzyże z Chrystusem wyciętym z blachy|Chrystus wycięty z blachy]] w powiecie gorlickim, w województwie małopolskim.
+
<html>
 +
<head>
 +
<meta charset="UTF-8">
 +
<title>almanach wrocławski</title>
  
== Bartne (w języku łemkowskim Бортне, Bortne) gm. Sękowa, pow. gorlicki ==
+
<meta http-equiv="refresh" content="0; http:/silesiacum.pl/Krzyże z Chrystusem z blachy w powiecie gorlickim
====== 1. ======
+
"/>
<small>49°34'07.2"N 21°19'28.1"E</small>
+
</head>
<center>
+
</html>
<gallery mode=packed-hover>
 
Plik:Bartne 1.jpg|1. Figura krzyż w Bartnem, fot. 2015
 
Plik:Bartne 1a.jpg|2. Ślad po blaszanym Chrystusie, fot. 2015
 
</gallery>
 
</center>
 
 
 
'''Bartne,''' krzyż łemkowski, murowany, ogrodzony drewnianym płotkiem,  na którym widać wyraźne ślady po postaci Chrystusa z blachy. Widoczny jest również ślad po blaszanym titulusie (fot. 2015).  Charakterystyczne dla łemkowskich figur krzyży z blaszanym Chrystusem  w tej części Beskidu Niskiego jest wgłębienie w kształcie sylwetki Ukrzyżowanego. Widać to wyraźnie na tym krzyżu i niżej na dwóch krzyżach w Bodakach Przegoninie.  Na cokole data fundacji - 1898. Figura jest wymieniona w wykazie kapliczek i krzyży diecezji tarnowskiej z 1983 r.<ref group="U" name="Diecezja">Wykaz obejmuje diecezję tarnowską sprzed jej okrojenia w 1992 r. na rzecz nowo utworzonej diecezji rzeszowskiej oraz oddania dekanatu Baranów Sandomierski diecezji sandomierskiej.</ref>, który opisuje ją tak. ''Bartne, parc. J. Chwalika. Wzniesiona 1898. Kamienna. Z malowanym na blasze wizerunkiem Chrystusa na postumencie  <ref>''Kapliczki, figury i krzyże przydrożne na terenie diecezji tarnowskiej: tekst''. Red. Rzepa, Jan. Kraków: Kuria Diecezjalna w Tarnowie, 1983, s. 179 poz. 11.</ref>.'' Jak widać na zdjęciu z 2015 r. po blaszanej postaci Jezusa pozostał tylko ślad w postaci wgłębienia. Nie wiadomo kiedy zniknął z figury Ukrzyżowany ale stało się to przed 2013 r., gdyż na zdjęciu z tego roku w Google Street View, też już go nie ma.
 
====== 2. ======
 
<small>49°33'55.8"N 21°19'37.5"E</small>
 
<center>
 
<gallery mode=packed-hover>
 
Plik:Bartne 2.jpg|1. Figura krzyż w Bartnem, fot. 2015
 
Plik:Bartne 2a.jpg|2. Chrystus z blachy, fot. 2015
 
</gallery>
 
</center>
 
 
 
'''Bartne''', krzyż łemkowski, murowany, ogrodzony drewnianym płotkiem, z blaszaną, charakterystyczną dla okolicy figurą Chrystusa. Słabo widoczne ślady po inskrypcji pisanej cyrylicą. Nad Chrystusem blaszany titulus z napisem cyrylicą ІНЦЮ (''Ісус Назарянин, Цар Юдейський'') Figura jest wymieniona w wykazie kapliczek i krzyży diecezji tarnowskiej z 1983 r.<ref group="U" name="Diecezja"/>, który opisuje ją tak. ''Bartne, nieopodal cerkwi. Wzniesiona ok. 1900. Kamienna. Z malowanym na blasze wizerunkiem Chrystusa, na ogzymsowanym postumencie''<ref>''Kapliczki, figury i krzyże przydrożne na terenie diecezji tarnowskiej: tekst''. Red. Rzepa, Jan. Kraków: Kuria Diecezjalna w Tarnowie, 1983, s. 179 poz. 14.</ref>. W 2015 r. blaszany Jezus wymagał już odmalowania. Podobnie jak w figurze nr 1, w krzyżu jest wgłębienie w kształcie sylwetki Ukrzyżowanego, w którym umieszczona jest blaszana postać.
 
====== 3. ======
 
<small>49°34'13.6"N 21°19'21.9"E</small>
 
<center>
 
<gallery mode=packed-hover>
 
Plik:Bartne 3.jpg|1. Figura krzyż w Bartnem, fot. 2015
 
Plik:Bartne 3a.jpg|2. Chrystus z blachy, fot. 2015
 
</gallery>
 
</center>
 
 
 
'''Bartne''', kamienny Krzyż łemkowski, z blaszaną, charakterystyczną dla okolicy, niewielką figurą Chrystusa.  Na cokole data fundacji krzyża - 1895. Słabo widoczne ślady po inskrypcji pisanej cyrylicą. Odmiennie niż na dwóch pokazanych wyżej figurach w Bartnem, u nie ma wgłębienia na postać Chrystusa. Figura nie jest wpisana do wykazu kapliczek i krzyży diecezji tarnowskiej z 1983 r.<ref group="U" name="Diecezja"/><ref>''Kapliczki, figury i krzyże przydrożne na terenie diecezji tarnowskiej: tekst''. Red. Rzepa, Jan. Kraków: Kuria Diecezjalna w Tarnowie, 1983, s. 178-180.</ref>
 
 
 
== Bodaki (w języku łemkowskim Бодаки, Bodaki) gm. Sękowa, pow. gorlicki ==
 
====== 1. ======
 
<small>49°34'50.5"N 21°18'35.3"E</small>
 
<center>
 
<gallery mode=packed-hover>
 
Plik:Bodaki_1.jpg|1. igura krzyż w Bartnem, fot. 2015
 
Plik:Bodaki_1a.jpg|2. Chrystus z blachy, fot. 2015
 
Plik:Bodaki_1b.jpg|3. Inskrypcja, fot.2015
 
</gallery>
 
</center>
 
 
 
'''Bodaki''', krzyż przydrożny w części wsi '''Przegonina'''. Widoczne wgłębienie jako miejsce na blaszaną figurę Chrystusa (fot. 2015).  Na cokole data fundacji - 1900. Inskrypcja cyrylicą jest w części zatarta (można odczytać jej początek - Fundator Stefan ...). Podobnie jak figury 1 i 2 w Bartnem, krzyż ma wgłębienie na blaszaną sylwetkę Chrystusa. Jest także wpisany do wykazu kapliczek i krzyży diecezji tarnowskiej z 1983 r.<ref group="U" name="Diecezja"/>, który opisuje ją tak. ''Bodaki, parc. K. Buczka. Wzniesiona 1900. Kamienna. Z wizerunkiem Chrystusa malowanym na blasze, na ogzymsowanym postumencie''<ref>''Kapliczki, figury i krzyże przydrożne na terenie diecezji tarnowskiej: tekst''. Red. Rzepa, Jan. Kraków: Kuria Diecezjalna w Tarnowie, 1983, s. 179 poz. 15.</ref>. Nie wiadomo kiedy zniknęła opisana w wykazie postać Jezusa. Widoczny jest też ślad po mszalnym titulusie.
 
====== 2. ======
 
<small>49°35'24.4"N 21°17'39.7"E</small>
 
<center>
 
<gallery mode=packed-hover>
 
Plik:Bodaki 2.jpg|1. Cmentarz w Bodakach, fot. 2015
 
Plik:Bodaki 2a.jpg|2. Cmentarz w Bodakach, Krzyż, fot. 2015
 
Plik:Bodaki 2b.jpg|3. Ślad w Chrystusie z blachy, fot. 2015
 
</gallery>
 
</center>
 
 
 
'''Bodaki''', K=krzyż na cmentarzu grecko-katolickim w części wsi '''Przegonina'''. Widoczne wgłębienie jako miejsce na blaszaną figurę Chrystusa.
 
====== 3. ======
 
<small>49°35'53.6"N 21°15'33.9"E</small>
 
<center>
 
<gallery mode=packed-hover>
 
Plik:Bodaki Pstrążne.jpg|alt=Przydrożny krzyż łemkowski z Chrystusem z blachy w Bodakach Pstrążnem|1. Drewniany łemkowski krzyż z Chrystusem z blachy w Bodakach Pstrążnem, fot. 2015
 
Plik:Bodaki Pstrążne a.jpg|alt=Przydrożny krzyż łemkowski z Chrystusem z blachy w Bodakach Pstrążnem|2. Chrystus z blachy na przydrożnym krzyżu w Bodakach Pstrążnem, fot. 2015
 
</gallery></center>
 
 
 
'''Bodaki''', krzyż przydrożny w części wsi '''Pstrążne'''  (fot. 2015).  Większość krzyży z blaszanym Chrystusem jest w tej części Łemkowszczyzny murowana. Drewniany jest wyjątkiem. Postać Chrystusa jest niewielka, jak na murowanych krzyżach i kształtem również  nawiązuje do tych, z krzyży murowanych.
 
== Lipna gm. Sękowa ==
 
<small>49°28'19.6"N 21°20'52.1"E</small>
 
<gallery mode=packed-hover>
 
Plik:Lipna.jpg|alt=Kapliczka przydrożna, Lipna gm. Sękowa|1. Domkowa kapliczka przydrożna w Lipnej gm. Sękowa, fot. 2015
 
Plik:Lipna a.jpg|alt=Chrystus z blachy z łemkowskiego krzyża przydrożnego|2. Chrystus z blachy z łemkowskiego krzyża przydrożnego, fot. 2015
 
</gallery></center>
 
'''Lipna.''' Na bocznej ścianie wewnątrz kapliczki domkowej, wisi stara, zardzewiała, wycięta z blachy sylwetka Chrystusa. Lipna to opuszczona  łemkowska wieś. Jej mieszkańcy byli grekokatolikami ale w 1928 przeszli na prawosławie (schizma tylawska). W 1945 r. wyjechali dobrowolnie do ZSRS.  Kapliczkę wyremontowali w 1993 r. leśnicy i członkowie lokalnego koła łowieckiego. Figura Chrystusa pochodzi z jednego z nieistniejących już krzyży (fot. 2015).
 
== Ropica Górna gm. Sękowa ==
 
<small>49°35'38.7"N 21°14'16.4"E</small>
 
<gallery mode=packed-hover>
 
Plik:Ropica Górna.jpg|alt=Krzyż przydrożny z blaszanym Jezusem obok figury Matki Boskiej, Ropica Górna|1. Krzyż przydrożny z blaszanym Chrystusem, Ropica Górna, fot. 2019
 
Plik:Ropica Górna a.jpg|alt=Krzyż przydrożny z blaszanym Jezusem obok figury Matki Boskiej, Ropica Górna|2. Krzyż przydrożny i figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem, Ropica Górna, fot. 2019
 
Plik:Ropica Górna b.jpg|alt=Jezus z blachy na przydrożnym krzyżu w Ropicy Górnej gm. Sękowa|3. Chrystus z blachy na przydrożnym krzyżu w Ropicy Górnej gm. Sękowa, fot. 2019
 
</gallery></center>
 
'''Ropica Górna''', krzyż przydrożny obok figury Matki Boskiej z Dzieciątkiem (fot. 2019). Według Stygmatyzmu Diecezji Tarnowskiej krzyż w tym miejscu został ustawiony na początku XX w. Prawdopodobnie blaszana postać Chrystusa o wysokości 67 cm pochodzi z pierwszego krzyża, gdyż wtedy takie blaszane postacie pojawiły się na terenie zamieszkanym przez Łemków. Z tego samego czasu pochodzi stojąca obok kamienna figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem. W latach 80. parcela była własnością P. Przybycienia<ref>''Kapliczki, figury i krzyże przydrożne na terenie diecezji tarnowskiej: tekst. Red. Rzepa, Jan.'' Kraków: Kuria Diecezjalna w Tarnowie, 1983, s. 181 poz. 1.</ref> Drzewce krzyża było wymieniane z powodu zniszczenia spowodowanego upływem czasu. Aktualne (w 2019) pochodzi z 2000 r. 
 
== Nowica gm. Uście Gorlickie ==
 
<small>49°33'08.9"N 21°11'02.8"E</small>
 
<gallery mode=packed-hover>
 
Plik:Nowica.jpg|alt=Drewniany krzyż przydrożny z blaszanym Jezusem, Nowica gm. Uście Gorlickie|1. Krzyż przydrożny z blaszanym Chrystusem, Nowica, fot. 2019
 
Plik:Nowica a.jpg|alt=Chrystus z blachy na drewnianym, łemkowskim krzyżu przydrożnym w Nowicy|2. Chrystus z blachy na przydrożnym krzyżu w Nowicy, fot. 2019
 
Plik:Nowica b.jpg|alt=Chrystus z blachy na drewnianym, łemkowskim krzyżu przydrożnym w Nowicy|3. Chrystus z blachy na przydrożnym krzyżu w Nowicy, fot. 2019
 
</gallery></center>
 
'''Nowica''', dodatkowa nazwa w języku. łemkowskim ''Нoвиця'', transkrypcja ''Nowycia'', gm. Uście Gorlickie.  Chrystus wycięty z blachy na drewnianym krzyżu pojawił się kilka lat temu (fot. 2019) w miejsce innego krzyża. Titulus cyrylicą oraz aureola świadczą, że blaszana postać ma greckokatolicką  proweniencję i być może pochodzi ze starego krzyża z innego miejsca. Łemkowskie krzyże z blaszanym Chrystusem w tej części Beskidu Niskiego są głównie murowane, a sama postać Ukrzyżowanego jest  niska (do 70 cm) i ma charakterystyczny kształt - patrz krzyże wyżej (Bartne, Bodaki, Ropica).  Opisywany Jezus ma 112 cm i pochodzi z drewnianego krzyża. Takie postacie spotkać można w pobliżu ale już w Beskidzie Sądeckim, [[Krzyże z Chrystusem z blachy w powiecie nowosądeckim#Powroźnik gm. Muszyna|w okolicach Muszyny]].
 
 
 
 
 
== Uwagi ==
 
<references group="U"/>
 
== Przypisy ==
 
<references/>
 
 
 
[[Kategoria:Krzyże z Chrystusem z blachy w Małopolsce]]
 
[[Kategoria:Krzyże z Chrystusem z blachy w województwie małopolskim]]
 

Aktualna wersja na dzień 13:52, 25 mar 2024

almanach wrocławski