Monolitowe kamienne krzyże - galeria
Kamienne krzyże na Śląsku i Łużycach
Krzyże wolno stojące
-
Brenna, pow. cieszyński; krzyż kamienny z 1699 r.
-
Pruchna, pow. cieszyński, gm. Strumień; krzyż pamiątkowy dotyczący zabójstwa w 1645 r.
-
Lewin Brzeski, pow. brzeski: marmurowy krzyż upamiętniający zabójstwo
-
Kiełczyn, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów
-
Książnica, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów
-
Piława Dolna, pow. dzierżoniowski, gmina Dzierżoniów; granitowy krzyż z rytem topora
-
Tuszyn, pow. dzierżoniowski, gm. Dzierżoniów
-
Niemcza, pow. dzierżoniowski
-
Wilków Wielki, pow. dzierżoniowski, gm. Niemcza
-
Piława Górna, pow. dzierżoniowski
-
Jaczów, pow. głogowski, gm. Jerzmanowa
-
Męcinka, pow. jaworski; krzyż kamienny z rytem miecza
-
Piotrowice, pow. jaworski, gm. Męcinka; kamienny krzyż z rytem miecza
-
Słup, pow. jaworski, gm. Męcinka
-
Mierczyce, pow. jaworski, gm. Wądroże Wielkie krzyż kamienny na cmentarzu kościelnym
-
Jelenia Góra; kamienny krzyż w murze koło kościoła św. Wojciecha
-
Jelenia Góra; dwa kamienne krzyże w murze kościoła św. Apostołów Piotra i Pawła (aktualnie prawosławny); ryty miecza i kuszy na lewym i niezidentyfikowany na prawym.
-
Okrzeszyn, pow. kamiennogórski
-
Czernica, pow. karkonoski; krzyż kamienny i kamień z rytem krzyża i szabli
-
Czernica, pow. karkonoski; kamienny krzyż z rytem miecza i pełną aureolą, ma też krzyżyk geodezyjny
-
Czarnica (nieraz podawany Janówek), pow. karkonoski; ryt liter MB oraz daty 1699
-
Czernica, pow. karkonoski; monolitowy kamienny krzyż
-
Czernica, pow. karkonoski; kamienny krzyż (piaskowiec) z rytem bandoletu i datą, ma też krzyżyk geodezyjny
-
Jeżów Sudecki, pow. karkonoski
-
Komarno, pow. karokonoski; kamienny krzyż ze słabo widocznym rytem miecza
-
Komarno, pow. karokonoski; kamienny krzyż z rytem
-
Miedzianka, pow. karkonoski; kamienny krzyż z napisem MEMENTO
-
Siedlęcin, pow. karkonoski
-
Batorów, pow. kłodzki; krzyż Marty; upamiętnia śmierć młodej dziewczyny w 1628 r. zamordowanej prawdopodobnie przez dezertera czy dezerterów ukrywających się w górach podczas wojny trzydziestoletniej
-
Czerwieńczyce, pow. kłodzki, krzyż upamiętniający śmierć 115 mieszkańców wsi w 1646 r. podczas wojny trzydziestoletniej
-
Duszniki-Zdrój, pow. kłodzki
-
Dzikowiec, pow. kłodzki
-
Kłodzko; kamienny krzyż z rytem włóczni na cmentarzu; krzyż jest wiązany z zabójstwem w 1604 r. przez protestancki motłoch polskiego pielgrzyma z Rzymu, Adama Markowskiego, oraz ciężkim zranieniem drugiego, Olbrachta Łaskiego.
-
Kłodzko
-
Lewin Kłodzki, pow. kłodzki
-
Poręba, pow. kłodzki
-
Szalejów Dolny, pow. kłodzki
-
Wolibórz, pow. kłodzki
-
Groble, pow. legnicki; kamienny krzyż z rytem kuszy
-
Nowa Wieś Legnicka, pow. legnicki; kamienny krzyż z rytem miecza na cmentarzu koło kościoła, prawdopodobnie średniowieczny krzyż z grobu rycerza
-
Pawlikowice (Pątnów), pow. legnicki
-
Lwówek Śląski; kamienny krzyż z inskrypcją: BC 1846
-
Oleszna Podgórska, pow. lwówecki
-
Pławna Dolna, pow. lwówecki; przedwojenne podania łączą krzyż z zabójstwem księdza wracającego z kolędy albo z morderstwem służącej kantora w 1809 r.
-
Pławna Górna - Wieszkowice, pow. lwówecki; kamienny krzyż z rytem GFG / 1731; upamiętnia śmierć Gottfriedta Glaubitza w wyniku wypadku przy zwózce drewna.
-
Skorzynice, pow. lwówecki; kamienny krzyż z rytem włóczni, krzyżyka i liter FV
-
Skorzynice, pow. lwówecki; kamienny krzyż z trudnym do rozpoznania rytem (kord?)
-
Ligotka, pow. namysłowski
-
Przeczów, pow. namysłowski; krzyż z cmentarza morowego w Mikowicach, ok. 1600
-
Gołaszyn, pow. nowosolski
-
Biała Nyska, pow. nyski; fot. 1929
-
Jędrzychów, pow. nyski; kamienne krzyże w południowej części wsi
-
Jędrzychów, pow. nyski; granitowy krzyż
-
Jędrzychów, pow. nyski; kamienny krzyż z rytem korda (noża)
-
Nowaki, pow. nyski; kamienny krzyż
-
Radzikowice, pow. nyski
-
Radzikowice, pow. nyski
-
Starowice, pow. nyski
-
Psary, pow. oławski
-
Polkowice; kamienny krzyż przy kościele św. Michała Archanioła
-
Dytmarów, pow. prudnicki
-
Jaksin, pow. strzeliński, gm. Borów; krzyże graniczne joannitów
-
Chociwel, pow. strzeliński, gm. Strzelin; dwa kamienne krzyż, prawdopodobnie graniczne
-
Chociwel, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż z rytem krzyża, prawdopodobnie graniczny posiadłości komandorii joannitów
-
Chociwel, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż z rytem dwóch mieczy; być może graniczny; uszkodzony w 2013 r. i zabrany do naprawy
-
Dankowice, pow. strzeliński, gm. Strzelin; kamienny krzyż z rytem miecza
-
Szczawin, pow. strzeliński, gm. Strzelin
-
Kulin, pow. średzki; kamienny krzyż, niegdyś z rytem miecza
-
Lutynia, pow. średzki, gm. Miękina
-
Lusina, pow. średzki, gm. Udanin
-
Pielaszkowice, pow. średzki
-
Rokoszyce, pow. średzki
-
Buków, pow. świdnicki
-
Jaworzyna Śląska, pow. świdnicki; krzyż kamienny z rytem miecza, ma też wgłębienia w głowie i ramionach
-
Lutomia Dolna, pow. świdnicki
-
Pasieczna, pow. świdnicki
-
Goczałków Górny, pow. świdnicki, gm. Strzegom; destrukt kamiennego krzyża na granicy gmin i powiatów; ryty krzyża równoramiennego i położenie pozwalają przypuszczać, że mógł to być krzyż graniczny
-
Stary Jaworów, pow. świdnicki
-
Świdnica Plac św. Małgorzaty; tzw. krzyż Jakuba Tau
-
Świdnica ul. Wałbrzyska; monolitowy krzyż kamienny
-
Zastruże, pow. świdnicki
-
Brzeźno, pow. trzebnicki
-
Skarszyn, pow. trzebnicki; kamienny krzyż przy drodze w kierunku Łoziny
-
Wielka Lipa, pow. trzebnicki
-
Wałbrzych Lubiechów; piaskowcowy krzyż z aureolą
-
Wałbrzych Lubiechów; krzyż ze zlepieńca
-
Rydułtowy, wodzisławski; kamienny krzyż o dwóch poprzecznych ramionach (krzyż patriarchalny)
-
Jodłowice, pow. wołowski
-
Wrocław Arsenał
-
Wrocław Park Szczytnicki
-
Karncza Góra, wrocławski
-
Kąty Wrocławkie, wrocławski
-
Pasikurowice, pow. wrocławski; kamienny krzyż w formie krzyża św. Antonioniego; być może Donnerkreuz (krzyż burzowy, krzyż gradowy)
-
Pasikurowice, pow. wrocławski
-
Proszkowice, pow. wrocławski; trzy kamienne krzyże, przy nich Paul Kutzer
-
Sobótka Strzeblów, wrocławski
-
Tokary, pow. wrocławski
-
Wilczkowice, pow. wrocławski
-
Żórawina, wrocławski
-
Dzbanów, pow. ząbkowicki
-
Laskówka, pow. ząbkowicki
-
Ząbkowice Śląskie; kamienny krzyż w lapidarium miejscowej Izby Regionalnej podpisany bez żadnych podstaw jako krzyż pokutny, co jest bardziej szkodliwe niż w wypadku bezmyślnych "tabliczek w terenie", gdyż to placówka profesjonalna mająca promować historię
-
Działoszyn, pow. zgorzelecki
-
Gronów, pow. zgorzelecki
-
Trójca, pow. zgorzelecki; kamienny krzyż z rytem włóczni (partyzany)
-
Modlikowice, pow. złotoryjski; krzyż z rytem korda (ew. miecza)
-
Nowa Wieś Grodziska, pow. złotoryjski; kamienny krzyż z rytem (prawdopodobnie bo jest odwrócony) miecza lub korda
-
Dzietrzychowice, pow. żagański; kamienny krzyż koło muru cmentarza kościelnego
-
Jasień, pow. żarski; granitowy krzyż z 1813 r. związany prawdopodobnie z pochówkiem żołnierza armii carskiej
-
Koło, pow. żarski; granitowy krzyż z rytami miecza z obu stron
Krzyże wmurowane
-
Uciechów, pow. dzierżoniwski
-
Wilków Wielki, pow. dzierżoniowski
-
Siedlęcin, pow. karkonoski
-
Niedźwiedzice, pow. legnicki; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła, ryt miecza (sztyletu)
-
Niedźwiedzice, pow. legnicki; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła, ryt miecza
-
Niedźwiedzice, pow. legnicki; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła
-
Niedźwiedzice, pow. legnicki; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła, ryt miecza (bardzo słabo widoczny)
-
Niedźwiedzice, pow. legnicki; kamienny krzyż wmurowany w ścianę kościoła, ryt miecza
-
Borów Wielki, pow. nowosolski
-
Borów Wielki, pow. nowosolski
-
Borów Wielki, pow. nowosolski
-
Cesarzowice, pow. średzki; możliwe, że kolejne zdjęcie to trzon tego krzyża; ta część wmurowana jest na zewnątrz muru
-
Cesarzowice, pow. średzki: możliwe, że to trzon krzyża z poprzedniego zdjęcia; ta część wmurowana jest od wewnątrz muru
-
Lutynia, pow. średzki; kamienny krzyż wmurowany w wieżę kościoła; być może pierwotnie krzyż nagrobkowy księdza (ma ryt kielicha)
-
Świdnica Polska, pow. średzki
-
Buków, pow. świdnicki
-
Buków, pow. świdnicki
-
Mysłaków, pow. świdnicki
-
Mysłaków, pow. świdnicki
-
Zebrzydów, pow. świdnicki
-
Zebrzydów, pow. świdnicki
-
Brzeg Dolny, pow. wołowski
-
Doboszowice, pow. ząbkowicki; krzyż wmurowany w narożnik wieży kościoła na wys. ok 15 m; inskrypcja: BC 1559 oraz kielnia i młotek?; najprawdopodobniej upamiętnia budowę wieży.
-
Sieniawka, pow. zgorzelecki; dwa kamienne krzyże wmurowane w ogrodzenie cmentarza kościelnego
-
Brennik, pow. złotoryjski
-
Modlikowice, pow. złotoryjski; krzyż kamienny z rytem kuszy
-
Stary Żagań, pow. Żagański; cztery kamienne krzyże w murze cmentarza kościelnego
-
Witoszyn Dolny, pow. żagański
-
Żagań; kamienny krzyż w murze przy ul. Cmentarnej
Krzyże zaginione
-
Pełcznica, pow. wrocławski
-
Braszowice, pow. ząbkowicki: piaskowcowy krzyż przy drodze do Potworowa, niedaleko młyna Staudenmühle (młyn był położony między Brzeźnicą i Grochową oraz leśniczówką; staw młyński był przy przy zbiegu dróg z Grochowej, Brzeźnicy i Braszowa); inskrypcja na krzyżu odczytywana w 1923 i 1939 r. we fragmencie, ale da się z niej odcyfrować treść: Roku 1675, 15 grudnia... tutaj został zabity Tob... Kopper..., świadczy, że był to krzyż upamiętniający zabójstwo.
Kamienne krzyże w Polsce poza Śląskiem
-
Żurawce, tomaszowski, lubelskie; krzyż kamienny z rytem krzyżyka
-
Poczopek, sokólski, podlaskie; współczesna kopia krzyża z Knyszewicz
Inne
-
"Kamienna baba" na cmentarzu kościelnym w Bukowicach; ryt głowy (czaszki) i trzy prawie już niewidoczne krzyżyki; prawdopodobnie nagrobek
-
Piława Dolna, dzierżoniowski; kamienny krzyż w szczycie kościoła
-
Lwówek Śląski Płakowice; kamienna płyta przy gruntowej drodze z obustronnym rytem krzyża; strona A
-
Lwówek Śląski Płakowice; kamienna płyta przy gruntowej drodze z obustronnym rytem krzyża; strona B
-
Piskorzów, pow. oławski; kamienna płyta z rytem krzyża
-
Jordanów Śląski, pow. wrocławski; kamienna płyta nagrobna z rytem miecza
-
Pełcznica, pow. wrocławski; płyta z rytem miecza
-
Świerzawa, pow. złotoryjski; kamień z rytem krzyża
Przykładowe poza Polską
-
Heckenbach, Nadrenia-Palatynat
-
Heckenbach, Nadrenia-Palatynat
-
Neuenbürg koło Enz, Badenia-Wirtembergia
-
Krzyż prządki; Zavelstein, Badenia-Wirtembergia
-
Płyta nagrobna prządki; Kentheim, Badenia-Wirtembergia
-
Krzyż nagrobny z rytem ryby; Oberbreisig (Bad Breisig), Nadrenia-Palatynat
-
Krzyż nagrobny bednarza, XVI w.; Linz nad Renem, Nadrenia-Palatynat
Kamienne krzyże w Niemczech, Czechach czy Polsce uważane są za tzw. krzyże pokutne, czy też krzyże pojednania. Właściwie określenia krzyż kamienny i krzyż pokutny (krzyż pojednania) stały się w całkowicie nieuprawniony sposób synonimami.
- Zobacz artykuł krzyż pokutny